04.05.1942
Neðri deild: 50. fundur, 59. löggjafarþing.
Sjá dálk 544 í B-deild Alþingistíðinda. (1482)
106. mál, byggingarsamvinnufélög
*Frsm. (Gísli Guðmundsson):
Ég get tekið undir flest af því, sem hv. 1. þm. Rang. sagði. En ég minntist áður á ákvæði l: um verkamannabústaði, og þar sem ég er ekki alveg viss um, að hv. dm. séu þau ákvæði vel ljós, vil ég, með leyfi hæstv. forseta, lesa upp úr 4. gr. l. um verkamannabústaði. Þar segir: „Enginn, sem keypt hefur íbúð af félaginu, má selja hana, nema stjórn byggingarfél. hafi áður hafnað forkaupsrétti félagsins vegna, og ekki framlengja nema með samþykki félagsins. Söluverð slíkra íbúða má ekki vera hærra en síðasta kaupverð hennar, að viðbættri viðgerð þeirri og endurbótum, sem á hefur verið gerð, eftir að síðasta sala fór fram, en að frádreginni hæfilegri fyrningu, hvort tveggja eftir mati dómkvaddra manna.“ Eins og hv. dm. geta séð, eru þessi ákvæði um verkamannabústaði nokkuð hliðstæð þeim ákvæðum, sem nú eru í I. um byggingarsamvinnufélög og flm. brtt. á þskj. 274 vilja breyta. Þess vegna tel ég, með hliðsjón af þessu ákvæði um verkamannabústaði, ekki sérstaka ástæðu til að breyta sams konar ákvæðum l. um byggingarsamvinnufélög. En með því að það má segja, að tímarnir hafi nokkuð breytzt um verðlag allt, þá er ekki ástæða til að hamla á móti því, að einhver breyt. verði á þessu gerð.
Hv. 5. þm. Reykv. sagði, að í brtt. 293 væri ekki um neina breyt. að ræða frá því, sem er í brtt. 274, en ef svo er, þá ætti það að vera útlátalaust fyrir hv. þm, að greiða atkv. með brtt. minni. En ég vil benda á það, að þarna er nokkur munur á, því að eftir brtt. hans nægir að bjóða félagsstj. íbúð til kaups, og leitar hún þá eftir því, hvort félagsmenn hafi þörf fyrir íbúð, og er henni skylt að gera félagsmönnum kunnugt, ef svo er, og njóta þeir þá forkaupsréttar.
Hv. 1. þm. Rang. benti réttilega á það, að það hefði verið tilgangur l. að koma upp ódýrum íbúðum, ekki aðeins fyrir þá, sem kæmu þeim upp, heldur ódýrum til frambúðar. Hann hélt því fram, að ef brtt. 274 næði fram að ganga, væru l. sumpart afnumin með öllu, og í rauninni er svo ástatt, ef önnur brtt. verður samþ.
Hv. 5. þm. Reykv. kom þannig orðum sínum, að ef brtt. 274 yrði ekki samþ., þá yrðu þessir menn sviptir eignum sínum. Þetta nær náttúrlega ekki nokkurri átt, því að menn fá auðvitað andvirði húsanna greitt. Þetta hlýtur því að vera misskilningur hjá hv. þm. Ég vil svo aðeins segja það varðandi afstöðu allshn., að eins og ég tók fram við 1. umr., þá hafa komið fram till. um ýmsar breyt. á 1. og þar á meðal brtt. 274, og ákvað n. því að flytja þetta frv., þar sem lagt er til að fella niður 13. gr. 1.