15.02.1944
Neðri deild: 13. fundur, 63. löggjafarþing.
Sjá dálk 225 í B-deild Alþingistíðinda. (351)
40. mál, nýbygging fiskiskipa
Lúðvík Jósefsson:
Herra forseti. — Ég vildi aðeins taka fram til viðbótar því, sem ég sagði áðan um þessar tvær mismunandi leiðir, að veita styrki eða hagkvæm lán, að það gefur að skilja, að það getur fullkomlega komið til greina að veita mönnum beina styrki til fiskiskipakaupa, ef það sýnir sig, að ekki er unnt að auka skipaflotann með öðru móti. En það hljóta allir að viðurkenna, að það er með öllu óeðlilegt að veita mönnum óafturkræfa styrki, ef það sýnir sig, að hægt er að efla skipaflotann án þess að fara styrkjaleiðina. Ef hægt er að efla skipaflotann með því að veita mönnum hagkvæm lán, ef hægt er með því að auka skipastólinn, þá er engin ástæða til að viðhalda áfram styrkjapólitíkinni.
Ég vildi aðeins taka þetta fram út af ummælum hv. þm. Borgf. Hann vildi túlka það þannig, að þessi 5 millj. kr. upphæð, sem verja ætti til eflingar bátaflotanum, hefði n. hugsað sér, að notuð væri sem styrkir til þess að kaupa eða smíða skip. En ég segi, að þannig lít ég á málið, að upphæðina eigi að nota þannig, að hún komi að sem allra mestum notum, til þess að við getum fengið sem allra fyrst ný skip í veiðiflotann. Hitt er annað atriði, hvernig hið opinbera eigi að koma þeim til hjálpar, sem eiga of dýr framleiðslutæki, t.d. þessa stríðsgróðabáta, ef miðað er við rekstur komandi tíma. Það er úrlausnarefnið, hvernig hið opinbera komi þeim mönnum til hjálpar og afskrifi tækin í það, sem hæfilegt má teljast. En það, sem nú er rætt um, er þetta, hvaða ráðstafanir hægt er að gera til þess að auka flotann sem mest. Og allir sjá, að verði þessum 5 millj. kr. skipt niður á 40–50 menn, verður það til þess, að við bætum við okkur 40–50 skipum, og þá er sú upphæð þar með úr sögunni. En ef hún er notuð til lána, þá er hægt að nota hana til frekari lána, jafnóðum og lánin koma inn. Ég vil, að menn athugi þetta sérstaklega. Það er eitt atriði að afskrifa verð bátanna, en annað atriði, — og menn hljóta að viðurkenna, að til þess mun vera minni ástæða, — að veita styrki til þess að lækka stofnverð báta þeirra, sem eru og hafa verið smíðaðir í landinu og kostað tvöfalda þá upphæð, sem þessir bátar koma til með að kosta.
Hæstv. atvmrh. lýsti yfir því, að meðan hann færi með framkvæmd þessara mála, mundi hann í lengstu lög, að því er mér skildist, jafnvel í öllum tilfellum, nota sér heimildarákvæði l. þannig að veita lán, en færi ekki út í styrkveitingar, nema algerlega sýndist nauðsynlegt. Slík yfirlýsing frá honum er auðvitað góð að mínum dómi, en hún sýnir, að það, sem við í minni hl. höfum haldið fram, er mjög svipað því, sem hæstv. ráðh. hugsar í þessu máli: að eins og nú standa sakir, þá virðist honum ekki þörf að fara styrkjaleiðina, en vill þó gjarnan leyfa henni að standa í l. En það mundi leiða til þess, að hver og einn einasti mundi fara fram á styrk.