29.01.1945
Efri deild: 113. fundur, 63. löggjafarþing.
Sjá dálk 1757 í B-deild Alþingistíðinda. (4663)
113. mál, laun starfsmanna ríkisins
Gísli Jónsson:
Herra forseti. — Ég ætla að leiðrétta hér ummæli hv. 3. landsk. (HG) um, að ég færi með rangt mál.
Hann belgdi sig mjög út. líklega af því. að hann hefur brugðizt öllum skyldum sínum við þá, sem hann telur sig vera umboðsmann fyrir hér á Alþ., en hefur gleymt því, að hann er landkjörinn. Það bendir allt til. að forstjórinn hafi haft augun betur opin fyrir einhverju öðru en hann átti að hafa og að hann hafi talið sig vera umboðsmann einhvers annars en ríkisins.
Hann vill láta fella niður innheimtulaun hjá öllum nema tollstjóranum í Reykjavík. En þm. hljóti að sjá. að ekki má láta sér detta í hug að láta þessi laun haldast hjá tekjuhæsta manninum, ef þau eru felld niður hjá þeim smæstu. Með því væri grundvellinum algerlega raskað.
Um greiðslur til barnakennara er það að segja, að áður báru sveitir og kaupstaðir 2/3 kostnaðarins, og hefur þeim verið lofað. að þeir skyldu ekkert þurfa að bera af honum. En nú eru þær samkv. þessu frv. látnar bera þetta að 1/3. Ef Reykjavíkurbær hefur grætt 200 þús. kr., áður en þetta var fært úr 1/3 í 2/3 hluta. þá hefur hann grætt alls 200 þús. kr., ef samningurinn hefur verið haldinn eins og tilskilið var. Það er furðulegt, að hv. 3. landsk. skuli leyfa sér að bera fram slíkar brtt. á Alþ. sem hann gerir hér. Það er ekki ð atriði fyrir fátæka hreppa, hvort þeir eiga að bera 1/3 af þessum kostnaði eða hvort þeir eiga að vera lausir við hann, eins og lofað var. En hér er ekki farið eftir gömlu l., heldur því, hverju þeim var lofað. En hv. 3. landsk. virðist ekki hafa skilning um þau atriði. sem við koma samningum, hvort sem hann er arðinn svo vanur að bregðast pólitískum samningum sínum í sinni löngu stjórnmálasögu. — ég skal ekki um það segja. Hann virðist ekki hafa nokkra þekkingu eða löngun til þess að skilja innihald samninga, að minnsta kosti eftir því, sem hann hefur talað hér nú.
Ég verð að segja það út af því, sem hv. 3. landsk. talaði hér áðan um laun, að ég held, að engum blöðum sé um það að fletta, að yrði till. hans samþ., er átt við laun, sem menn hafa fengið hæst s.l. ár, hvernig sem þeir hafa fengið þau. Og ég skil ekki vel röksemdafærslu hv. þm. um það atriði. Hann hefur marglýst yfir hér í hv. d., að hann vildi ekki, að till. mín yrði samþ., við 37. gr., vegna þess að hann áliti, að þessir menn ættu fullan rétt á að halda þessum launum svo lengi sem þeir lifa og starfa, eftir að þetta frv. er samþ. Ef þetta er réttur skilningur, þá hlýtur hitt að vera jafnréttur skilningur, að ómögulegt sé með þessum l. að taka nokkurt gjald af þeim, sem hafa það samkvæmt öðrum l. Og það mun reynast erfitt. hvað sem samþ. er í sambandi við þessi l., að taka það af embættismönnum, sem ráðnir hafa verið í þau embætti undir öðrum l. og öðrum launakjörum. Ég er viss um það, að um það ganga dómar, áður en lýkur. Þess vegna furðar mig á því, að hv. 3. landsk., eftir að hann hefur lýst yfir því, að hann sé þeirrar skoðunar í málinu, skuli koma með brtt., sem fer í allt aðra átt en hann hefur lýst hér í d. að sýnir, hve framúrskarandi einlægni hann hefur sýnt í þessu máli.