27.11.1946
Neðri deild: 25. fundur, 66. löggjafarþing.
Sjá dálk 1363 í B-deild Alþingistíðinda. (1745)
66. mál, menntun kennara
Frsm. (Sigfús Sigurhjartarson) :
Menntmn. hefur tekið frv. þetta til athugunar á tveimur fundum milli umr. Borizt hafa aths. frá fleiri en einum aðila, sem n. þótti rétt að taka til athugunar. Bent var meðal annars á, að milli 8. og 9. gr. frv. væri ekki fullt samræmi. Tekið er fram í 8. gr., að með reglugerð, er fræðslumálastjórn setur, megi ákveða, að stúdentspróf í almennum námsgreinum, svo sem íslenzku og íslenzkum fræðum, erlendum tungumálum, náttúrufræði, landafræði og sögu, hafi kennaraprófsgildi. En í 9. gr. segir, að með reglugerð frá fræðslumálastjórn megi ákveða, að kennarapróf í almennum námsgreinum, svo sem íslenzku, íslenzkum fræðum, ensku, Norðurlandamálum, kristnum fræðum og sögu, hafi stúdentsprófsgildi. Nú vildi kennaraskólinn, að samræmi væri milli þessara námsgreina, sem taldar eru upp í 8. og 9. gr., og hefur n. fallizt á þessa breyt. til samræmingar. Mér þykir rétt að benda á, að hér er aðeins um heimild að ræða fyrir fræðslumálastjórn. N. þótti rétt að hafa hér samræmi á milli, og að þessu stefnir fyrsta brtt. hennar.
Önnur brtt. n. varðar 10. gr. frv., þar sem um er að ræða kennsluskyldu og lagi til, að skyldustundir verði 27 á viku, ef miðað er við 45 mínútna kennslustund. Í frv. til l. fyrir menntaskóla er horfið að því, að skyldustundir verði 24–27 á viku, og telur fræðslumálastjórn, að það yrði þannig framkvæmt, að skyldan lækki um eina stund á 5 ára fresti, þannig að eftir 5 ár verði hún 26 stundir á viku og eftir 15 ár 24 stundir. Nú er gert ráð fyrir því, að menntaskólarnir og kennaraskólinn verði hliðstæðar stofnanir, og þætti því n. hlýða að breyta þessu atriði til samræmis við það, sem lagt er til í frv. til l. um menntaskóla.
Þriðja brtt. n. er viðvíkjandi 14. gr., en af henni, eins og hún er nú, mætti ráða, að heimspekideild háskólans gæti ráðið aukakennara til starfa við kennslustofnun í uppeldisvísindum, án þess að leita samþykkis veitingavaldsins, og um leið er gert ráð fyrir því, að laun þessara aukakennara yrðu greidd úr ríkissjóði. Taldi n. þetta of víðtæka heimild og leggur því til, að aftan við síðari málsgr. 144. gr. komi: eftir því, sem fé er veitt í fjárlögum.
Rétt þykir mér að geta þess, að n. barst bréf frá skólanefnd íþróttaskólans á Laugarvatni, þar sem farið er fram á breytingar. Vildi skólanefndin, að numið yrði úr 23. gr. ákvæðið um, að íþróttakennaraskólinn gæti starfað annars staðar en á Laugarvatni, og gera aðrar breyt., er leiddi af brottfellingu þess ákvæðis. N, í heild gat ekki fallizt á þetta, en hv. þm. A-Sk. (PÞ) hefur flutt brtt. sama efnis á þskj. 140. Tel ég þetta atriði litlu máli skipta. Frv. í þeirri mynd, sem það er nú, er þannig af því, að mþn. í skólamálum varð þess áskynja, að menn voru ekki á einu máli um, að skólinn skyldi starfa á Laugarvatni, en ég geri hvorki að mæla með eða móti till. hv. þm. A-Sk. um þetta atriði. Rétt þykir mér og að geta þess, að sama skólanefnd fór einnig fram á þá breyt., að við skólann yrðu tveir fastir kennarar auk skólastjóra í stað eins áður, en menntmn. vildi ekki heldur fallast á þetta atriði.