12.12.1946
Neðri deild: 36. fundur, 66. löggjafarþing.
Sjá dálk 92 í C-deild Alþingistíðinda. (3781)
90. mál, búnaðarmálasjóður
Ingólfur Jónsson:
Herra forseti. Þegar þetta mál kom til umr. í gær, voru mjög fáir þdm. viðstaddir, og þegar hv. þm. S-Þ. var að tala fóru forsvarsmenn þessa frv. út, en ástæðuna til þess veit ég ekki. Fór ég fram á það við hæstv. forseta, að hann frestaði umr., og varð hann við þeim tilmælum, og er því málið nú hér aftur til umr. Það er að vísu ekki margt, sem ég þarf að ræða um við forsvarsmenn þessa frv., þá hv. þm. Mýr. og hv. 1. þm. Skagf., en þó eru nokkur atriði, er ég vildi taka fram. Hv. 1. þm. Skagf. var að tala um, að óviðeigandi væri að vísa málinu frá á fyrsta stigi, og taldi það ósvífni og frekju að bera fram till. þess efnis. En ég vil benda þessum hv. þm. á, að þetta mál er alls ekki á fyrsta stigi, því að þetta er 4. umr., sem fer fram um það á því herrans ári 1946. Það eru ekki nema fáir mánuðir síðan l. um búnaðarmálasjóð voru sett, og þá fóru fram um málið 3 umr., eins og venja er til. Nú hefur málið verið hér til umr. í þrjá daga og fátt nýtt komið fram, en ef til vill eru einhverjir þm., sem óska eftir 5. umr., en það kemur í ljós við atkvgr. um dagskrártill. mína. Hv. 1. þm. Skagf. sagði enn fremur, að með þessu frv. þeirra fjórmenninganna væru bændur að leita aðstoðar Alþ. Óska bændur eftir breyt. á búnaðarmálasjóðsl.? Ég get fullyrt, að bændur sem heild gera það ekki, en ég viðurkenni, að hópur framsóknarbænda óskar eftir breyt. vegna þess, að framsóknarmenn hafa gert þetta mál að flokksmáli, og hafa foringjar framsóknarmanna fengið trygga fylgismenn sína í hópi bænda til að mótmæla núverandi ákvæðum l., meðan þeir hafa enn ekki haft tækifæri til að kynnast þeim í framkvæmd. Hér er ekki verið að leita aðstoðar fyrir bændur, heldur er verið að gera tilraun til þess að svipta bændur þeirri aðstöðu, er þeir nú hafa hlotið. Rétt væri að spyrja þá fjórmenningana, hvers vegna þeir flýttu sér svo mjög að reyna að koma fram breyt. á l. En ég veit, hvers vegna það er. Það er af þeirri ástæðu, að ef þeir drægju það í 1–2 ár, væri ómögulegt að fá fram breyt. L. eru vinsæl með bændum, og er þeir hafa kynnzt framkvæmd þeirra, er útilokað að koma á breyt., og þá, ef tilraun verður gerð til slíks, munu mótmælin streyma að úr öllum áttum, einnig frá flokksbræðrum hv. 1. þm. Skagf. og hv. þm. Mýr. Mér er alveg óskiljanlegt, hvers vegna þessir hv. þm. vilja breyta l., þar sem þeir hljóta að sjá, að þau eru bændum til góðs, og ég hef það álit á þeim, að í raun og veru séu þeir hlynntir bændastéttinni. Enn fremur minntist hv. 1. þm. Skagf. aftur á það, að málið hefði verið vel undirbúið og bændur spurðir um álit sitt og veitt jákvætt svar. En eins og ég hef áður tekið fram, voru bændur aldrei spurðir að því, hvort þeir vildu ekki heldur hafa núverandi fyrirkomulag, en tvö stærstu búnaðarsamböndin hafa lýst sig fylgjandi því. (Forseti BG: Þetta er orðin óheyrilega löng aths.) Ég hélt, að hæstv. forseti mundi ekki sníða mér svo þröngan stakk, en skal nú samt til að misbjóða ekki þolinmæði hæstv. forseta stytta mál mitt. Hv. 1. þm. Skagf. sagði, að ég og fleiri menn héldum hér uppi árásum á Búnaðarfélag Íslands, og gaf í skyn, að búast mætti við frekari árásum. Mér er þetta með öllu óskiljanlegt. Er það árás á búnaðarfélagið, þó að það eigi ekki að ráðstafa fé búnaðarmálasjóðs? Ég held ekki, því að búnaðarfélagið hefur alltaf starfað án þess að ráðstafa því fé. Ég held því, að þessi hv. þm. ætti að spara sér stóryrðin, þótt skoðanamunur sé. Hann sagði, að sjálfstæði Búnaðarfélags Íslands hefði ekki verið skert og enginn landbrh. gert tilraun til þess síðan 1936. Ég skil ekki, hvers vegna hann skyldi taka einmitt þetta ártal. Því hver var landbrh. þá? En búnaðarmálastjóri þarf ekki að óttast árásir á búnaðarfélagið frá hendi okkar sjálfstæðismanna, og ég veit, að hann þekkir svo vel sögu félagsins, að hann veit, að sjálfstæðismenn hafa alltaf viljað efla það og gera það sterkara. Skal ég nú víkja nokkrum orðum að því, er hv. þm. Mýr. sagði. Þessi hv. þm. sagði, að það hefði verið áberandi á Selfossfundinum, hvað fulltrúar Búnaðarfélags Íslands hefðu fengið góðar viðtökur og undirtektir. En ég skal taka fram, að það var áberandi, hvað hv. þm. S-Þ. fékk þar góðar undirtektir, einkum er hann túlkaði málstað þeirra, er þá vildu breyta frv. um búnaðarmálasjóð. Það þýðir ekki fyrir þennan hv. þm. að gefa í skyn, að hann hafi haft meiri hluta á fundinum, því að hann og félagar hans gátu ekki borið upp till. í þá átt að víta þann meiri hluta Alþ., er þá vildi breyta búnaðarmálasjóðsfrv. Þessi hv. þm. sagði og, að kosningin til búnaðarþings í Búnaðarsambandi Suðurlands hefði ekki bent til þess, að bændur þar væru fylgjandi núverandi fyrirkomulagi. En stór hópur bænda, sem var á þeirri línu, kaus ekki þá Bjarna Bjarnason og Sigurjón Sigurðsson af því, að við slíkar kosningar kemur einnig til greina flokksfylgi. Margir framsóknarbændur yfirgáfu ógjarnan sinn flokk út af einu máli, og held ég, að það sé þýðingarlaust fyrir hv. þm. Mýr. að taka þetta dæmi. Þegar svo þessi hv. þm. var að enda ræðu sína, klykkti hann út með kvæði eftir Þorstein Erlingsson, sem túlkar hreinskilni og sannleiksást. Ég held, að hann hefði ekki átt að taka sér í munn þetta kvæði, um leið og hann túlkar þennan málstað, vegna þess að það, sem slá átti annan, sló hann sjálfan. Til þess að angra nú ekki hæstv. forseta skal ég nú láta hér staðar numið. Vil að lokum aðeins taka það fram, að dagskrártill. mín er í fyllsta máta eðlileg, þar sem hún er borin fram á fjórða stigi málsins. Hvort dagskráin verður samþykkt, veit ég ekki, en þó hygg ég, að meiri hluti dm. verði mér samþykkur.