10.01.1947
Sameinað þing: 22. fundur, 66. löggjafarþing.
Sjá dálk 156 í D-deild Alþingistíðinda. (4866)
22. mál, ullarkaup ríkissjóðs
Frsm. meiri hl. (Pétur Ottesen):
Ég vil út af því, sem hv. 1. landsk. sagði um hinar tvær ástæður sínar, benda á, að fyrri ástæða hans er algerlega á misskilningi byggð, því að dráttur sá, sem varð á sölu ullarinnar, stafaði ekki af því, að ekki væri hægt að selja hana öll árin. Það var alltaf hægt, en fyrir svo lágt verð, að ríkið hefði beðið verulegan halla á sölunni, ef gengið hefði verið að því verði. Nú áttu bændur rétt á að fá sitt verð fyrir ullina, en bændur hafa sýnt þá tilhliðrunarsemi gagnvart ríkinu að hafa ekki kröfur í frammi, heldur létu þeir sér lynda, að ríkið biði eftir betra tækifæri með söluna. Þetta leiddi til þess, að bændur hafa orðið að bíða í þrjú ár eftir andvirði ullar sinnar. Allir sanngjarnir menn viðurkenna nú, að ekki væri með öllu ástæðulaust, þótt bændur kveinkuðu sér einhvern tíma við því að láta halda þannig eftir hluta af kaupi sínu. En þeir hafa sýnt þegnskap og ekki gert neinn uppsteyt. Ég vil leiðrétta þann misskilning hv. 1, landsk., að gera þyrfti breyt. á dýrtíðarlögunum frá 28. febrúar 1945, áður en hægt væri að samþykkja þáltill., sem hér er til umr. Það þarf enga breyt. að gera á þeim l. í þessu sambandi, því að bændur gátu krafizt þess með fullum rétti, að ullin væri seld fyrr, og mér er kunnugt um, að árið 1945 lágu fyrir fjvn. eindregnar óskir um það frá Garðari Gíslasyni og Sambandi íslenzkra samvinnufélaga, að sala á ullinni yrði þá látin fara fram vegna bænda, en fjvn. ræddi við ríkisstj. um þetta og gekkst inn á það sjónarmið hennar að doka enn við með söluna í von um, að hærra verð næðist fyrir ullina. Og þær vonir hafa rætzt um þá ullarflokka, sem þegar eru seldir. Á þeirri sólu hefur ekki orðið teljandi halli. Hins vegar liggja fyrir upplýsingar um það, að ekki séu líkindi til, að verð hækki á þeim flokkum, sem enn þá eru óseldir, og ekki muni þýða að bíða betri árangurs um þá. Og þá er ekki eftir neinu að bíða lengur. Annað mál væri, ef ríkisstj. vildi enn bíða og teldi vonir standa til þess, að óselda ullin hækkaði í verði. En þegar sú ósk kemur nú frá bændum, að þessu athuguðu, að endanlega verði gengið frá ullarverðinu, og þar sem þriðjungur ullarinnar er enn óseldur, þá er það á fullum rökum reist, að óskað er eftir endanlegu uppgjöri í þessu efni.
Varðandi getuleysi ríkissjóðs til að greiða ullina fyrir 31. janúar skal ég lítið segja, en það er víst, að ríkið verður að standa við ábyrgðir sínar. Hæstv. fjmrh. segir til um þetta. En getan fer vissulega mikið eftir því, hvort andvirði hinnar óseldu ullar verður allt greitt út eða ullin er öll seld strax á því verði, sem fyrir hana er unnt að fá, og ríkið látið greiða mismuninn á því verði og hinu, sem bændur eiga kröfu á að fá fyrir hana. En hér verður ríkið eins og áður að standa við skuldbindingar sínar.