30.03.1950
Neðri deild: 77. fundur, 69. löggjafarþing.
Sjá dálk 1213 í B-deild Alþingistíðinda. (1904)
137. mál, dýrtíðarráðstafanir vegna atvinnuveganna
Emil Jónsson:
Undrun kom fram frá hv. þingmönnum yfir því, að þetta frv. skuli nú hafa verið borið fram, vegna þess að ástæða var talin til að ætla, að með gengislækkuninni yrði unnt að fella niður einhvern hluta þeirra skatta, sem. ætlaðir voru til að mæta útgjöldum sökum fiskábyrgðarl. Ég er einn í þeim hópi. Á hinn bóginn hafa bæði hæstv. atvmrh. og hæstv. fjmrh. lýst því yfir, að tilætlunin sé, að söluskattinum t.d. verði haldið áfram. Það er vegna þessa, að ég ætla að segja þessi fáu orð. — Leyfi ég mér þá að minna á 13. gr. frv. til l. um ríkisábyrgð á útflutningsvörum bátaútvegsins o.fl., sem flutt var af þáv. hæstv. ríkisstj. um og eftir áramótin síðustu. Þá lýsti þáv. hæstv. forsrh. því yfir, að til athugunar væri, hvaða ráðstafanir væri hægt að gera til endanlegrar lausnar vandamála útflutningsframleiðslunnar, og ríkisstj. væri að vinna að rannsókn með sérfræðingum sínum á gengislækkunarleiðinni og verðhjöðnunarleiðinni. En talið var rétt, af því að henni var eigi lokið í jan. 1950, að bera fram þetta frv. til bráðabirgða, þar til er endanlegar athuganir lægju fyrir. En í 13. gr. frv. stendur svo orðrétt: „Til þess að standa straum af greiðslum vegna ábyrgðar ríkissjóðs, er frumvarp þetta gerir ráð fyrir, til 1. marz 1950. skulu ákvæði III. kafla laga nr. 100/1948, um dýrtíðarráðstafanir vegna atvinnuveganna, gilda til ársloka 1950, að undanteknum f-lið 30. gr. laganna.“ Hér er því beinlínis slegið föstu, að framlenging III. kaflans skuli gerð til þess að standa straum af gjöldum, er ríkissjóður muni baka sér vegna ábyrgðarinnar á útflutningsvörum bátaútvegsins. Ég gat eigi skilið hana öðruvísi. Þetta var þó eigi nóg fyrir Framsfl., því að hv. þm. N-Þ. bar fram svohljóðandi brtt.: „Til að standa straum af greiðslum vegna ábyrgðar ríkissjóðs, er frumvarp þetta gerir ráð fyrir, til 1. marz 1950, skulu ákvæði III. kafla laga nr. 100/1948, um dýrtíðarráðstafanir vegna atvinnuveganna, gilda til 1. marz 1950.“ Þarna er enn undirstrikað, að ábyrgðargreiðslurnar úr ríkissjóði, er gilda áttu þar til er gengislækkunin yrði gerð, væru orsök til þess, að III. kafli l. nr. 100/1948 var framlengdur að gildi. Brtt. hv. þm. N-Þ. var svo samþ. og l. síðan afgreidd á þinginu á þann hátt, að 1. marz var settur inn í stað ársloka, svo að bátaútvegsábyrgðin og III. kaflinn voru endanlega bundin saman. Ég skal eigi segja, hvernig þetta hefur verið hugsað. Var ég ekki á þingfundi, þegar rætt var um framlengingu söluskattsins, svo að einu upplýsingar mínar eru af því, sem kemur fram í frv. hæstv. ríkisstj. og þeim breyt., sem á því voru orðnar. Um þær varð samkomulag, og a.m.k. meiri hl. n. gekk þannig frá málinu, að III. kaflinn væri bundinn við bátaábyrgðina. Það kann að vera, að eitthvað hafi farið fram hjá mér. En það, sem kom hér fram í þskj., hefur m.a. gefið mér ástæðu til að ætla, að styrkurinn til bátaútvegsins hafi valdið framlengingu III. kafla l. Hitt er svo annað mál, hvað fjárhag ríkisins líður og hvernig mönnum virðist, að auka eigi tekjur ríkissjóðs. Það er annað mál. En hæstv. fjmrh. hefur enn eigi gert grein fyrir því. Yfirlit hans hér áðan um hækkun og lækkun á gjöldum ríkissjóðs var eigi þannig úr garði gert, að það nægði mér sem rök fyrir þessu frv., er hér liggur fyrir. Vera kann, ef upplýsingar berast í því efni, að taka verði umræddar till. til greina. En nú liggja þær eigi fyrir með hinu lauslega yfirliti hæstv. fjmrh.