13.12.1951
Efri deild: 42. fundur, 71. löggjafarþing.
Sjá dálk 966 í B-deild Alþingistíðinda. (1493)
83. mál, Iðnaðarbanki Íslands hf
Frsm. meiri hl. (Jóhann Jósefsson) [frh.]:
Herra forseti. Ég hafði síðast þegar tími d. var þrotinn, verið kominn að því í ræðu minni, að hv. 1. þm. N-M. sagði, að fleiri tugir milljóna sætu fastar í iðnaðinum. En þótt svo væri, held ég, að alltaf mætti finna slík dæmi, þegar mér banki er stofnaður. Ég býst við, að sama hefði mátt segja, er Búnaðarbankinn var stofnaður. Á hvaða tímum sem er má alltaf finna svona fyrirbæri, sem mælir í rauninni ekkert á móti stofnun slíks banka.
Hv. 1. þm. N-M. sagði, að hv. 8. þm. Reykv. hefði ekki verið tilbúinn að taka afstöðu til málsins í n. og við hefðum átt að bíða þar til þessi hv. þm. hefði fengið tækifæri til þess að átta sig á málinu. En hv. 8. þm. Reykv. sagði ekkert annað en að hann væri ekki tilbúinn að taka afstöðu til málsins. Við erum allir svo sjóvanir hér, ef svo mætti að orði komast, að við vitum allir, að slíkt þýðir a.m.k., að sá þm. vill ekki fylgja málinu, og var þá eðlilegt, að meiri hl. gengi frá málinu.
Hv. þm. Seyðf. kom hér fram með till., sem í rauninni stefna að því að fella málið sjálft. Nú er það í sjálfu sér eðlilegt, að minni hl. iðnn., með hv. 1. þm. N-M. í fararbroddi, sé á móti málinu, eftir að maður hefur séð það, sem Tíminn leggur til málsins, og kalli þetta klíkubanka. En það er sýnilegt, að það er fjandskaparmerki, sem ekki getur greinilegra verið. — Í dag barst í mínar hendur bréf, dags. 12. des. 1951, frá Iðnaðarmannafélaginu í Rvík. Vil ég, með leyfi hæstv. forseta, lesa þetta bréf, sem hljóðar svo:
„Við leyfum okkur að senda hinu háa Alþ. meðfylgjandi samþykkt um Iðnaðarbanka, er gerð var á fundi í Iðnaðarmannafélaginu í Reykjavík 11. desember þ. á.“ En samþykktin hljóðar svo: „Fundur í Iðnaðarmannafélaginn í Reykjavík, haldinn þriðjudaginn 11. des. 1954. beinir þeirri eindregnu ósk til Alþ., að það afgreiði frumvarp til laga um Iðnaðarbanka sem lög frá Alþ. því, er nú situr.“
Svo segir í þessu bréfi. — Nú vil ég, af því að vinur minn, hv. þm. Seyðf., er kominn inn í d., endurtaka það, sem ég sagði um till. hans, en það er, að þessar till. eru til þess gerðar að fella málið sjálft. En það er prinsipið, sem þeir, er vilja fá þennan banka, leggja megináherzlu á, frekar en hvort 1/2 milljón kemur í bankann fyrr eða seinna. En þótt ekki séu aðstæður til þess að herja framlag frá ríkisstj. með þessu frv., þá getur málum skipazt svo innan skamms tíma, að íslenzki iðnaðurinn fái svo mikil ítök í Alþ., að hann geti rétt hlut þessa banka, en þá verður hann að vera till. Og ég veit, að jafnskynsamur maður og hv. þm. Seyðf. vili ekki leggja það til að fella málið vegna þess, að byrjunarupphæðin er svo lítil, en samnefnari allra tillagna þessa hv. þm. er sá. að hann vill málið feigt. En ég treysti svo vel réttdæmi hv. d., að hún vilji unna þeim fjölda manna, er að iðnaðinum stendur, réttlætis í þessu máli og leggist ekki gegn því, að þessi banki verði stofnaður. Og ég vil benda á það, að málið er nú flutt í annað sinn og búið er að samþykkja það í fjölmennari deild þingsins og að iðnaðurinn á sömu kröfu til síns eigin banka og landbúnaðurinn og sjávarútvegurinn.