19.02.1957
Sameinað þing: 35. fundur, 76. löggjafarþing.
Sjá dálk 909 í B-deild Alþingistíðinda. (917)
1. mál, fjárlög 1957
Sigurður Ágústsson:
Herra forseti. Á þskj. 262 hef ég leyft mér að bera fram nokkrar brtt. við frv. það til fjárlaga, sem hér er tekið til meðferðar. Við hv. 10. landsk. og ég stöndum að flutningi þessara brtt.
Á nefndu þskj., rómv. I, leggjum við fram brtt. um fjárframlag til Hellissandsvegar eða Ennisvegar, sem liggur milli Hellissands og Ólafsvíkur. Á s.l. ári voru veittar 100 þús. kr. til nýbyggingar þessa þjóðvegar. Nú bregður svo við, að engin fjárveiting er fyrirhuguð til Ennisvegarins, enda þótt öllum, sem til þekkja, sé ljóst, að brýn þörf er á að fá vegasamband á milli þessara tveggja kauptúna. Það hefur verið ómetanlegt tjón fyrir íbúa þessara staða, að ekkert vegasamband er á milli þeirra. Verður nauðsyn á vegasambandi þó enn meiri, eftir því sem íbúum fjölgar og ýmis samskipti, sem íbúar beggja kauptúnanna þurfa að hafa sín á milli, verða meiri og fjölþættari. Íbúar Hellissands og Rifs verða að vitja læknis til Ólafsvíkur, og sama er að segja um öll prestsstörf, sem þeir þurfa á að halda. Í Ólafsvík er staðsett mjög fullkomin vélsmiðja, sem annast allar viðgerðir fyrir bátaflotann á Hellissandi og Rifi. Margs konar erfiðleikum veldur það útvegsmönnum í sambandi við rekstur sinn, að vegasambandið skuli ekki vera komið á. Er ekki ofmælt, að það sé mikil skammsýni, að þessi tvö kauptún skuli verða að bíða áratug eftir áratug, án þess að hafizt sé handa með vegagerð í Enninu, sem löngu hefði átt að vera búið að framkvæma. Þegar það er svo haft í huga, að þessi kauptún, Ólafsvík og Hellissandur, sem eru einangruð hvort frá öðru vegna þeirrar torfæru, sem Ennið veldur þeim, hafa útflutningsframleiðslu, sem er meiri að vöxtum á íbúa en sambærileg framleiðsla hjá flestum, ef ekki öllum öðrum kaupstöðum eða kauptúnum hér á landi, þá er því ekki til mikils mælzt, er við hv. 10. landsk. þm. förum fram á það við alþingismenn, að veittar verði 400 þús. kr. til þessa vegar, þegar þess er gætt, hvað þessi kauptún eiga við mikla erfiðleika að búa vegna samgönguleysis.
Á sama þskj., II, höfum við flutt brtt. um hækkun á framlagi til brúar á Valshamarsá á Skógarströnd, að fyrir 100 þús. kr., sem hv. fjvn. hefur lagt til að veittar verði, komi 250 þús. kr., en það mun vera kostnaður brúarinnar, eftir því sem áætlun liggur fyrir frá vegamálaskrifstofunni um væntanlegan byggingarkostnað. Þegar þess er gætt, að þetta er eina fjárveitingin til byggingar brúa í Snæfellsnes- og Hnappadalssýslu, eftir því sem fyrir liggur í till. hv. fjvn., virðist mikil sanngirni mæla með því, að brú á Valshamarsá verði byggð á þessu ári og því veitt á fjárlögum þessa árs það fé, sem væntanlegur kostnaður brúarinnar verður.
Það er gert ráð fyrir í till. hv. fjvn. að veita alls rúmar 61/2 millj. kr. til brúargerða og auk þess 3 millj. kr. til smábrúa. Hlutur Snæfellsnes- og Hnappadalssýslu er því ekki stór að þessu sinni hvað framlag til brúagerða snertir, og er þó enn mikið óunnið af byggingu brúa í sýslunni. Á Skógarstrandarvegi einum eru óbrúuð 9 vatnsföll, tvö af þeim í Hörðudal í Dalasýslu. Auk þess eru 4 brýr, sem þarf að endurbyggja í Ólafsvíkurvegi, og 4 brýr þarf að byggja á vatnsföll á Útnesi. Þá er þörf stórra aðgerða í sambandi við brú yfir Mjósund. Var lagt fram á síðasta árs fjárlögum 100 þús. kr. til væntanlegrar brúar þar, en nú mun hv. vegamálastjórn telja, að þessi brúargerð muni hafa það mikinn kostnað í för með sér, að hún eigi að byggjast af fé úr brúasjóði. Vænti ég, að hv. alþm. geti fallizt á að hækka þessa fjárveitingu til brúar á Valshamarsá upp í 250 þús. kr., eins og till. okkar hv. 10. landsk. fer fram á.
Þá höfum við enn á sama þskj., IV, flutt brtt. við till. hv. fjvn., að framlag til hafnarframkvæmda á Arnarstapa verði hækkað úr 120 þús. kr. í 180 þús. kr. Undanfarin tvö ár hefur verið unnið að hafnarframkvæmdum á Arnarstapa við mikla erfiðleika fjárhagslega séð. Arnarstapahöfn skuldar þessa upphæð, eða 180 þús. kr., Tryggingastofnun ríkisins og Sparisjóði Stykkishólms. Báðar þessar stofnanir lánuðu upphæðina í trausti þess, að hún yrði greidd upp, eftir að fjárlög fyrir yfirstandandi ár hefðu verið samþykkt, þar sem það lá fyrir, að Arnarstapahöfn átti þessa upphæð vangoldna hjá ríkissjóði. Hér er um fátækt byggðarlag að ræða, sem hefur brýna þörf fyrir bætt hafnarskilyrði, og það er ekki einungis hvað því sjálfu viðkemur, heldur er það einnig mjög áriðandi fyrir hafnirnar á Snæfellsnesi norðanvert, að þær geti átt trygga höfn á sunnanverðu nesinu.
Ég tel því mjög nauðsynlegt, að haldið verði áfram við þessar hafnarframkvæmdir, sem var hafizt handa með fyrir 2 árum, og vænti ég þess fastlega, að hv. alþm. geti verið okkur sammála um það, að Arnarstapi fái greiddar þær 180 þús. kr., sem hann á rétt á samkv. hafnarlögum.