24.10.1957
Neðri deild: 8. fundur, 77. löggjafarþing.
Sjá dálk 164 í C-deild Alþingistíðinda. (1884)
20. mál, tekjuskattur og eignarskattur
Magnús Jónsson:
Herra forseti. Það var aðeins eitt atriði, sem mig langaði til að vekja athygli á í sambandi við þetta mál og snertir nokkuð útreikninga þá, sem hv. þm. V-Húnv. kom fram með hér áðan.
Það er auðvitað alveg rétt, að það verður ætið að hafa hliðsjón af því við afgreiðslu á skatta- og tollamálum hér á Alþ., hvernig það verkar á hag ríkissjóðs, en þó geta atvik staðið þannig, að það sé mjög hæpið að láta það sjónarmið ráða um of gerðum manna.
Ég lít þannig á, að þetta mál, sem hér er flutt, sé réttlætismál, sem ekki verði lengur staðið gegn, og ég held, að það sé mjög vaxandi skilningur hjá þjóðinni fyrir því, að þetta skipulag sé gersamlega óviðunandi. Í því sambandi skiptir engu máli, hvort um er að ræða háar eða lágar tekjur. Hér er um að ræða réttindamál, sem ekki er lengur hægt að skjóta á frest að nái fram að ganga, því að eins og hv. 1. flm. gat hér um áðan, getur þjóðfélagið ekki lengur hagað skipan skattamála þannig, að fólki sé refsað fyrir að stofna til hjúskapar. Svo lengi sem hjónaband og heimili eru viðurkenndir hyrningarsteinar þjóðfélagsins, eru auðvitað ekki til nokkur rök fyrir því, að það fólk, sem til hjúskapar stofnar, skuli af þjóðfélagsins hálfu verða að sæta sérstökum viðurlögum fyrir það að stofna til þessa sambands sín í milli.
Þetta er kjarni þessa máls. Og fram hjá þessu verður ekki gengið. Það er ekki hægt með neinu móti að segja: Hjón, sem samanlagt hafa svo og svo háar tekjur, geta ósköp vel borgað þessa skatta, — Það getur vel verið, að þau geti það, en það er algert aukaatriði í málinu. Hitt er aðalatriðið, að þjóðfélagið er þarna að beita þetta fólk stórfelldum órétti. Hvaða vit er í því, að t. d. karl og kona, sem hvort um sig hefur áður unnið fyrir ákveðnum tekjum og hefur borgað af þeim skatt sitt í hvoru lagi, skuli við það að stofna til hjúskapar verða að greiða stórfelld aukaframlög til ríkis og sveitarfélaga?
Þetta lít ég á að sé kjarni málsins. Og ég held, að við getum ekki lengur varið það þjóðfélagslega séð, að gera ekki þær breytingar, sem hér er um að ræða, í meginatriðum, hvað sem líður tekjuskattsmálum ríkissjóðs að öðru leyti. Það atriði verður þá að leysast á annan veg. Þetta vildi ég aðeins leggja áherzlu á, því að frá mínu sjónarmiði skiptir þetta atriði meginmáli, en ekki það, hvort um er að ræða háar eða lágar tekjur eða hvort fólk greiðir í þessu tilfelli þetta háan skatt og í öðru tilfellinu aðra upphæð. Það er miklu minna atriði og getur ekki haft og má ekki hafa afgerandi áhrif á úrslit þeirrar meginhugsunar, sem fram er sett í þessu frumvarpi um breytingar á tekjuskattslögunum.
Hitt er allt annað mál, sem hv. 5. þm. Reykv. hér benti á, að það kann vel að vera, að það sé ástæða til að setja einhverjar takmarkanir í þessu sambandi, þar sem um mjög háar tekjur er að ræða, sem annar aðili aflar. Það er atriði, sem vissulega er hægt að taka til athugunar, og stendur ekki í vegi fyrir samkomulagi við flutningsmenn málsins, að það verði gert, ef menn að öðru leyti telja sér fært að fallast á þá meginhugsun, sem liggur að baki þessu frv.