01.03.1961
Neðri deild: 71. fundur, 81. löggjafarþing.
Sjá dálk 1268 í B-deild Alþingistíðinda. (1142)
202. mál, raforkulög
Landbrh. (Ingólfur Jónsson):
Herra forseti. Þessar fyrirspurnir og aths. hv. 3. þm. Reykv. eru ekki nema eðlilegar og sjálfsagt, að menn fari að gera sér grein fyrir framvindu þessara mála yfirleitt, og alveg rétt, sem hann sagði, að það ber að hraða athugunum og framkvæmdum í þessu efni.
Í sambandi við fyrstu fsp., hvort meiningin sé að taka erlent lán til þess að geta staðið við tíu ára áætlunina, þá er því til að svara, að erlend lán verða því aðeins tekin, að ekki sé mögulegt að afla nægilegs innlends fjármagns í því skyni. Ríkisstj. telur, að það beri að standa við tíu ára áætlunina, og til þess þarf mikið fé, og að sjálfsögðu verður reynt að útvega svo mikið innlent fjármagn í því skyni sem unnt er. En ef á það vantar og það, sem kynni að vanta þar á, verður að fá erlendis frá. Ég get ekki svarað þessari fsp. á annan hátt, að það verður vitanlega ekki tekið meira fé erlendis í þessu skyni en brýnasta nauðsyn krefur, og æskilegast væri, að við hefðum yfir nægilegu innlendu fjármagni að ráða.
Ríkissjóður ábyrgist samkv. þessu frv. eingöngu lán vegna tíu ára áætlunarinnar og einskis annars, enda felur frv. það í sér.
Í þriðja lagi er spurt um það, hvort ákvarðanir hafi verið teknar viðvíkjandi framhaldsvirkjunum. Þá er því til að svara, að það hefur ekki enn verið gert. En ég vil upplýsa, að það er nokkuð að birta til í þessu efni, því að á s.l. hausti gerði raforkumálastjóri áætlun um, að það mundu kosta 40 millj. kr. rannsóknir á vatnasvæðum Hvítár og Þjórsár, til þess að unnt væri að gera sér grein fyrir því, hvað ætti að virkja og hvernig hagkvæmast væri að standa að þessum málum. Ef kostnaður væri 40 millj. kr., tæki óhjákvæmilega nokkur ár að komast að þessari niðurstöðu. Nú hefur aðeins verið varið 4 millj. á ári í þessu skyni, og þá tæki tíu ár að fá fullnaðaráætlun. Og það er víst, að ég og hv. 3. þm. Reykv. erum sammála um það, að við höfum ekki efni á að bíða svo lengi.
Það var einu sinni, að mig minnir, á raforkuráðsfundi í vetur, að við vorum að tala um, að það væri æskilegt að tvöfalda þessa upphæð eða meir, þannig að þessi rannsókn tæki ekki nema 4–5 ár. Það er einnig allt of langur tími, og það munum við einnig vera sammála um. Fyrir stuttu hef ég rætt við raforkumálastjóra og Eirík Briem um þetta, og þeir telja, að það muni vera mögulegt, jafnvel um næstu áramót, að gera sér fullnaðargrein fyrir því, hvaða stórvirkjun gæti orðið næst. Það er ekki 100% öryggi í því enn, en það er 90% öryggi, að það verði Búrfellsvirkjun, sem ætlað er að gefi 175 þús. kw. Ef það kæmi í ljós við næstu áramót, að Búrfellsvirkjun væri hagkvæm með 175 þús. kw., þá er það ábyggilega miklu betra en við þorðum að vona í vetur, þegar við vorum að tala um þessi mál.
Ég get upplýst það, að raforkumálaskrifstofan vinnur að þessum málum nú af fullum áhuga og þeim flýti, sem mögulegt er. Það er rétt, sem hv. þm. sagði hér áðan, að Sogið er fullvirkjað, og það líða ekki ýkja mörg ár, þangað til það verður raforkuskortur, og þess vegna megum við ekki halda að okkur höndum í þessu efni. Vissulega væri hagkvæmt að geta gert tvennt í senn, að virkja nóg til hinnar venjulegu notkunar og einnig í leiðinni nægilega mikið til stóraukins iðnaðar, sem gæti aflað þjóðinni gjaldeyris. En að sjálfsögðu hefur ekki verið tekin ákvörðun um þetta.
Hv. fyrirspyrjandi hefur sérstaklega góða aðstöðu til þess að fylgjast með í þessu, þar eð hann er bæði í Sogsvirkjunarstjórn og raforkuráði, en eins og ég sagði áðan, það er eðlilegt, að menn spyrji og hugleiði svo mikið hagsmunamál sem þetta.