20.10.1960
Neðri deild: 7. fundur, 81. löggjafarþing.
Sjá dálk 717 í B-deild Alþingistíðinda. (471)
55. mál, Fiskveiðasjóður Íslands
Sjútvmrh. (Emil Jónsson):
Herra forseti. Í þessu frv. felast tvær breytingar á lögunum um fiskveiðasjóð. Hin fyrri er sú, að hámarkið, sem nú er í lögunum, sem sjóðurinn má taka að láni með ábyrgð ríkissjóðs, hækkar úr 50 millj. og upp í 150 millj. kr., og hitt er, að þegar fiskveiðasjóður endurlánar erlent lánsfé, sé heimilt að áskilja, að ný lán úr sjóðnum endurgreiðist með breytilegri fjárhæð, er nemur gengisbreytingu íslenzkrar krónu á lánstímanum, eins og segir í 2. gr. frv.
Þetta hámark, sem 1. gr. fjallar um, er nú orðið svo lágt, að með gengisbreytingunni, sem fram fór í vetur, fór samanlögð upphæð erlendra lána, sem sjóðurinn hefur tekið með ríkisábyrgð, fram úr þeirri upphæð, sem lögin ákveða, eða upp í 64 millj. kr. rúmar. Það er þess vegna nauðsynlegt, að lögunum verði breytt með hliðsjón af þessu og einnig með hliðsjón af því, að svo mikil eftirspurn hefur verið eftir lánum hjá sjóðnum, að ekki er líklegt, að hjá því verði komizt, að nokkur erlend lántaka þurfi fram að fara, til þess að sjóðurinn geti orðið við þeirri eftirspurn, sem verið hefur um ný lán hjá honum. Og ég vil bæta því við, að það hafa meira að segja verið gerðar nokkrar ráðstafanir til þess að útvega sjóðnum lán í þessu skyni, þó að hann á miðju þessu ári, þegar síðasta uppgjör sjóðsins, sem ég hef séð, var gert, hafi átt nokkuð mikið á annan tug milljóna króna í eigin fé og ekki hafi þurft að grípa til erlendrar lántöku þá sem komið var. En það er vitað, að margar lánabeiðnir voru þá óafgreiddar, ekki vegna þess, að sjóðurinn hafi ekki getað gert það, heldur vegna þess að skipin, sem lánabeiðnirnar voru bundnar við, voru ekki fullsmiðuð og þess vegna ekki tímabært að veita lánin, en vitað, að þessar lánabeiðnir mundu verða raunverulegar á næstunni.
Hitt atriðið, sem í 2. gr. felst, er svo það, að sjóðnum verði heimilað að setja gengistryggingarákvæði í þau skuldabréf, sem hann kaupir af þeim mönnum, sem lánin fá. Það hefur sýnt sig að vera nauðsynlegt, vegna þess að sjóðurinn hefur þegar orðið fyrir alltilfinnanlegu tapi, af því að lánin hafa verið veitt í íslenzkum krónum og gengisákvæðalaust, og verður ekki haldið svo áfram, nema efnahag sjóðsins sé stefnt í voða. Það er ekki heldur eðlilegt, að gengisáhætta sú, sem fylgir erlendri lántöku, hvíli á sjóðnum, heldur á þeim, sem lánið raunverulega fær.
Fleira er ekki í þessu frv., og ætla ég, að þar sé ekki neitt, sem ágreiningi þurfi að valda. Ég tel, að hvor tveggja þessi nýmæli séu nauðsynleg, og stjórn sjóðsins hefur eindregið óskað eftir því, að þessi ákvæði yrðu sett.
Ég leyfi mér svo að leggja til, herra forseti, að málinu verði vísað til hv. sjútvn.