27.03.1962
Efri deild: 71. fundur, 82. löggjafarþing.
Sjá dálk 199 í C-deild Alþingistíðinda. (2635)
136. mál, vegagerð á Vestfjörðum og Austurlandi
Frsm. minni hl. (Sigurvin Einarsson):
Herra forseti. Hv. frsm. meiri hl. samgmn. sagði í síðari ræðu sinni, að það stæði ekki í nál. þeirra, að það væri jöfn þörf um allt land. Ég las þessi orð upp áðan, ég get gert það aftur. Ef nokkuð fer milli mála, þá er hægt að heyra það. Meiri hl. n. viðurkennir, að þörf sé á auknum framkvæmdum í vegagerð á Austfjörðum og á Vestfjörðum, en „slík þörf er fyrir hendi um allt land: Hvað þýðir þetta? (BGuðm: Það þýðir það, að það er þörf fyrir auknar vegaframkvæmdir um allt land.) Þá mundi ekki vera sagt „slík þörf“. Slík þörf þýðir sams konar þörf. En ég viðurkenni það, sem hv, frsm. sagði frá sjálfum sér, það var á annan veg. Hann gat þess, að þörfin mundi vera meiri þarna, enda er ekki erfitt að sanna, að svo er.
Þá kom hann með þá skýringu á því, hversu mikið væri af ólögðum þjóðvegum í sumum kjördæmum eða þessum tveimur kjördæmum móts við annars staðar, að það mundi hafa verið misjafnlega teygt úr þjóðvegakerfinu í hverju kjördæmi fyrir sig. Hann á líklega við, að það hafi verið teknir upp í vegalög lengri vegir í einu kjördæmi hlutfallslega en öðru. En ef þetta er svo, þá hljóta sýsluvegir og hreppavegir að hafa stytzt að sama skapi. Það er nefnilega ekki hægt að gera það án þess.
En það er til meira í þessari skýrslu, sem ég nefndi áðan. Þar er skýrsla yfir alla vegina, þjóðvegi og hreppavegi, og hvernig lítur samanburðurinn út, ef við tökum það með? Þá er ekki hægt að koma við teygingarafsökuninni. Það yfirlit er þannig, að ógerðir vegir, af hvaða tagi sem þeir eru, eru 29.9% í Vestfjarðakjördæmi, þegar þeir eru 5% í Reykjaneskjördæmi, sem lánið var tekið til, og 7.6% í Norðurlandskjördæmi eystra, þar sem hv, frsm. á heima. Hvernig dugir nú röksemdafærslan um, að þjóðvegir hafi verið teygðir?
Hv. frsm. sagði, að það væri tilgangurinn með endurskoðun vegalaganna að jafna metin. Á hvern hátt? Sennilega að vænta megi meiri fjárveitinga í þessi héruð, sem hafa orðið útundan, eftir að sú endurskoðun hefur farið fram. Hann afsakar aftur á móti lántöku í Reykjanesveg með því, að þá hafi endurskoðun ekki verið komin til. Þáltill. um mþn. til endurskoðunar vegalaga var samþ. á Alþingi 22, marz 1961, og ekki var þá neitt farið að vinna í Reykjanesvegi. Af hverju var lánið samt tekið og farið að vinna? Þá var búið að samþ. þáltill. um endurskoðun vegalaga. Svona dugir þessi afsökun. En um leið og tekið er lán, þ.e.a.s. ríkið tekur lán til að leggja veg, þá er það sama fyrir héraðið og sú upphæð sé lögð í veginn á fjári., það gildir alveg það sama, því að héraðið á ekki að endurgreiða lánið, ekki einu sinni að bera veiti eða neitt. M.ö.o.: Reykjaneskjördæmi hefur á þennan hátt verið úthlutað 10 millj. kr. í viðbót við það, sem var á fjárl. En á að úthluta því meira? Já, svolítið. Það liggur nefnilega fyrir lausleg áætlun um kostnað við þessa vegagerð. Það eru 40 km, og það er áætlað lauslega, að hver km kosti 3 millj. M.ö.o.: vegurinn suður til Keflavíkur er áætlað að kosti um 120 millj. Það eru hér um bil 8 ára fjárframlög ríkisins í nýbyggingu vega á öllu landinu. Þetta er jafnvægið, sem fram kemur í afstöðu meiri hl. samgmn. til byggðanna í landinu í samgöngumálum.