08.04.1963
Efri deild: 69. fundur, 83. löggjafarþing.
Sjá dálk 971 í B-deild Alþingistíðinda. (944)
54. mál, lyfsölulög
Frsm. minni hl. (Alfreð Gíslason læknir):
Herra forseti. Það eru aðeins örfá orð. — Hv. frsm. meiri hl, andmælti mínum brtt. einnig í sinni síðari ræðu, og m.a. tók hann fram um brtt. mínar við 1. gr., að það væri af hagkvæmniástæðum gert, að sótthreinsunarlyf væru ekki talin til lyfja. Ég vil ekki mótmæla því, að þetta sé gert af hagkvæmniástæðum, ef með því er átt við viðskiptalegar eða fjárgróðalegar ástæður. En það er óeðlilegt engu að síður að taka sótthreinsunarlyf hér út úr og láta þau ekki lúta sama eftirliti og önnur lyf, enda kemur þetta greinilega fram hjá höfundum frv., þar sem þeir segja í aths.: „Samkv. framangreindu væri eðlilegt að telja sýklaeyðandi efni til lyfja, en vegna viðtækrar og daglegrar notkunar þeirra til hvers konar hreinlætisráðstafana þykir ekki verða hjá því komizt að undanskilja þau þeim ströngu fyrirmælum um sölu og afhendingu lyfja.“ Það er einmitt þetta, sem ég vil ekki ganga inn á. Það er eðlilegt, að sótthreinsunarlyf séu talin til lyfja, eins og semjendur frv. taka fram, en vegna víðtækrar og daglegrar notkunar er það ekki talið hagkvæmt. Þetta er atriði, sem ég vil ekki viðurkenna, og ég held, að nauðsynin sé sú að hafa öll lyf og ekki sízt sótthreinsunarlyf undir sama hatt.
Hann vildi meina, að brtt. mín við 54. gr. væri óþörf. Þar er gert ráð fyrir því, að öllum læknum sé gefinn kostur á að veita viðtöku endurgjaldslaust takmörkuðu magni af skráðum sérlyfjum í reynsluskyni. Hann segir í sinni ræðu, að þessi heimild sé í næstu mgr. á eftir. En þetta er alveg rangt hjá hv. frsm. Þar er um allt annað tilvik að ræða. Þar er um það að ræða, að ráðh. geti eftir till. landlæknis heimilað að flytja inn takmarkað magn af óskráðum sérlyfjum, enda sé það þá aðeins látið úti gegn lyfseðli. Hér er komið út á allt aðra braut, þ.e.a.s. innflytjendum heimilað að selja lyfjabúðunum takmarkað magn af óskráðum sérlyfjum, sem læknir síðan geti vísað út á. Hér er um allt annað að ræða. Hitt fjallar um, að innflytjendur sendi læknum endurgjaldslaust, ókeypis lyf í reynsluskyni.
Þá sagði hv. frsm. meiri hl. um brtt. mína við 55. gr., þar sem ég vil bæta inn í einu skilyrði, sem ég tel nauðsynlegt, að það skilyrði sé of þröngt, og hann nefnir sem dæmi, að stundum komi það fyrir, að það verði að gefa krabbameinssjúklingi lyf, sem skaðar að öðru leyti, þó að það lækni krabbameinið eða hafi læknandi áhrif á krabbameinið. Hér er að mínum dómi um dálítla hártogun að ræða hjá hv. ræðumanni. Við erum að ræða um lyf, sem ekki er nægileg reynsla fengin fyrir, að þau megi ekki komast á skrá, fyrr en einhver reynsla sé fengin um þau. Nú getur verið, að eitt lyf komist á sérlyfjaskrá, þó að það reynist hafa skaðsamlegar verkanir, eins og í tilfellinu, sem hv. ræðumaður gat um. En það á ekki að ske, fyrr en sú reynsla er þá fengin. Læknar eiga að vita, hvaða verkanir lyfið hefur, og síðan meta og vega í samræmi við það. Og mér er kunnugt um það af erlendum blaðaskrifum, að hvarvetna í heiminum er hreyfing nú meðal heilbrigðisyfirvalda í þá átt að sýna meiri gætni í að leyfa ótakmarkaða sölu á nýjum sérlyfjum. Þess vegna er það mjög tímabært, úr því að þetta frv. er hér á ferðinni nú, að koma þessari brtt. minni að. Og það er langtum betra að gera það og hafa vaðið fyrir neðan sig og þurfa ekki nema sem minnst að grípa til heimildarinnar í 63. gr. um að taka út af sérlyfjaskrá þau lyf, sem reynast hafa heilsuspillandi verkanir.
Hv. 1. þm. Norðurl. e. kvartaði um, að hann hefur ekki haft tækifæri til að athuga nægilega mínar brtt., sérstaklega kvartaði hann um, að þær skyldu ekkí hafa verið teknar til meðferðar í hv, heilbr: og félmn. Ég tek undir þessi ummæli hv. 1. þm. Norðurl. e. Ég harma, að hv. n. skyldi ekki taka till. mínar til gaumgæfilegrar athugunar, helzt á þann hátt að kveðja á sinn fund læknisfróðan mann, eins og t.d. landlækni, en það fór ég fram á, en var neitað um það. Þetta tel ég mjög óheppileg vinnubrögð hjá þm., að sýna minni hl. þann stirðbusahátt, sem gert hefur verið í þessu tilfelli. En það má e.t.v. bæta úr þessu enn, og ég vil þess vegna, herra forseti, fara fram á, að ég fái að taka aftur brtt. mínar við þessa umr. til 3. umr., og vil um leið mælast til þess við hæstv. forseta, að hann beiti áhrifum sinum til þess, að hv. heilbr.- og félmn. taki þær til nánari athugunar á milli 2. og 3. umr.