24.02.1964
Neðri deild: 60. fundur, 84. löggjafarþing.
Sjá dálk 33 í C-deild Alþingistíðinda. (1804)
17. mál, áfengislög
Fram, meiri hl. (Einar Ingimundarson):
Herra forseti. Það eru aðeins nokkur orð, sem ég vildi segja út af þeim umr., sem farið hafa fram um þetta frv. Ég tel ekki nema eðlilegt, að skoðanir manna séu skiptar um, hvort aldurslágmark fyrir áfengiskaupum og áfengisveitingum eigi að miða við 18 ára aldur eða 21 árs aldur. Við, sem stöndum að meirihlutanefndaráliti allshn. í máli þessu, gerðum okkur þetta ljóst frá byrjun, að sitt mundi sýnast hverjum um, við hvort aldursmarkið ætti að miða. Við vitum um hóp manna, þ. á m. nokkra af forustumönnum bindindissamtaka í landinu, sem eru því hlynntir, að aldurslágmarkið verði fært niður úr 21 árs aldri í 18 ára aldur, eins og við leggjum til, og við vitum einnig um hóp manna, þ. á m. ágæta bindindismenn, sem eru gersamlega mótfallnir þessari lækkun á aldurstakmarkinu. Það er ekki nema mannlegt og eðlilegt, að skoðanir manna séu skiptar um þetta, og ekkert við því að segja. Hins vegar haggar það ekki því áliti okkar, að rétt sé að lækka aldurslágmarkið úr 21 árs aldri í 18 ára aldur, og teljum við, að slík lækkun auðveldi framkvæmd áfengislaganna og stuðli að því, að ákvæðið um aldurslágmarkið fyrir áfengiskaupum og áfengisveitingum væri virt.
Út af brtt. hv. minni hl. allshn. um frv. það, sem hér er til umr., vildi ég aðeins taka þetta fram: Fyrri brtt. hljóðar um, að héðan í frá skuli óheimilt að gefa afslátt af hinu ákveðna útsöluverði Áfengisverzlunar ríkisins af áfengi, þó megi selja sendiherrum og einstaka fleiri aðilum áfengi með öðrum kjörum, enda verði þess áfengis ekki neitt innanlands. Segir frsm. minni hl., hv. 1. þm. Norðurl. v., að sala áfengis til einstakra aðila með öðrum og vægari kjörum en Áfengisverzlun ríkisins lætur aðra áfengiskaupendur njóta hafi ekki stoð í lögum og sé því lögleysa ein. Þetta er nú ekki með öllu rétt hjá hv. þm. Það er að vísu rétt, að heimild til slíkrar áfengissölu er ekki að finna í áfengislögunum sjálfum, en hún er í reglugerð um sölu og veitingar áfengis, nr. 113 frá 1954, en þar segir svo í 2. gr., með leyfi hæstv. forseta:
„Áfengisverzlun ríkisins er, auk þess sem hún selur áfengi í útsölustöðum sínum, heimilt að selja það frá aðalverzlun sinni þeim, sem hér segir: .... 4) Forseta Íslands, Alþingi, ríkisstjórn, sveitarstjórnum og erlendum sendiráðum til risnu.“ Á þessu ákvæði reglugerðar um sölu og veitingar áfengis byggist sú áfengissala, sem hv. minni hl. allshn. vill láta afnema og lengi hefur verið tíðkuð hér á landi. Í lögum segir víða, að ákvæði um nánari framkvæmd þeirra skuli sett með reglugerð.
Annars tek ég undir það, sem hæstv. dómsmrh. sagði hér við umr. um þetta frv. s.l. fimmtudag, að þær breytingar, sem lagt er til að gerðar verði á gildandi áfengislögum með því frv., sem hér er til umr., snerta allt annan þátt áfengismálanna en það, sem hv. minni hl. hreyfir með sinni brtt., og tel ég ekki eðlilegt að blanda því máli inn í umr. eða afgreiðslu þessa frv.
Um hina brtt. hv. minni hl., þ.e. um hækkaða fjárveitingu til áfengisvarna, vil ég aðeins seg,ja þetta: Tillögur um, að vissum hluta áfengisgróða ríkissjóðs verði varið til áfengisvarna, hafa oft verið bornar fram hér á hv. Alþ., en þær hafa jafnan strandað á hinu sama, þ.e. áhugaleysi og jafnvel beinni andstöðu bindindismanna og samtaka þeirra á því að afla tekna til áfengisvarna með þessum hætti. Nú leggur hv. minni hl. að vísu til, að ákveðin fjárhæð, en ekki hluti af áfengisgróðanum, verði fest í áfengislögunum. Ég er langt frá því að vera mótfallinn því, að fjárveiting til áfengisvarna verði hækkuð, en tel þó, að slík hækkun ætti að koma fram á fjárlögum, en ekki áfengislögunum, enda er fjárveiting til áfengisvarna einn liður á fjárlögum og hefur verið það um margra ára skeið.