16.12.1966
Efri deild: 30. fundur, 87. löggjafarþing.
Sjá dálk 309 í B-deild Alþingistíðinda. (203)
88. mál, Framleiðnisjóður landbúnaðarins
Ásgeir Bjarnason:
Herra forseti. Í 1. gr. þessa frv. eru upp talin þau verkefni, sem framleiðnisjóði landbúnaðarins er ætlað að inna af hendi. Og hlutverk sjóðsins er að veita styrki og lán til framleiðniaukningar og hagræðingar í landbúnaði, og til atvinnurekstrar á bújörðum. Styrkja má rannsóknir og framkvæmdir, sem miða að lækkun framleiðslu og dreifingarkostnaðar, og framkvæmdir, sem miða að því að samræma landbúnaðarframleiðsluna þörfum þjóðfélagsins, miðað við markaðsaðstæður innanlands og annars staðar í heiminum á hverjum tíma. Lán og styrki má veita til einstakra bænda, vinnslustöðva, ræktunarsambanda og vísindastofnana. Þegar einstökum bændum er veittur styrkur, skal taka tillit til efnahags þeirra. Upptalning þessi í 1. gr. frv. sýnir, að verkefni þau, sem framleiðnisjóður á að inna af hendi, eru bæði mörg og mikilvæg. Veltur því á miklu, að stjórn sjóðsins takist að sinna mest aðkallandi vandamálum, sem hafa þýðingu fyrir framtíð landbúnaðarins, svo að verkefnin kafni ekki í vandamálum fortíðarinnar, eins og skín í gegnum frv. þetta.
Þegar hugleidd eru verkefni framleiðnisjóðs og þau borin saman við stofnframlag sjóðsins, dylst engum, að það verður erfitt verk að beina þessu fjármagni þangað, sem notin verða jafnan mest. En í 4. gr. þessa frv. er rætt um stofnframlag framleiðnisjóðs, og það á að vera 50 millj. kr. skv. frv. En hvergi er gert ráð fyrir neinum tekjumöguleikum öðrum í þessu frv. Þetta er óneitanlega mikill galli á annars góðri löggjöf. Ótvírætt er það, að vinnslustöðvar landbúnaðarins eiga á þessu ári að fá 20 millj. kr. óafturkræft framlag. Því lýsti hæstv. landbrh. yfir hér við 1. umr. málsins og kvað það vera gert með samþykki og vitund allrar ríkisstj. og þá vitanlega þ. á m. hæstv. ráðh. Alþfl. og hæstv. fjmrh., svo að þessi yfirlýsing hæstv. landbrh. hlýtur að reynast haldbetri en sumar aðrar þær yfirlýsingar, sem hæstv. ráðh. hefur gefið. Frá og með næstu áramótum eru því eftir aðeins 30 millj. kr. til ráðstöfunar hjá framleiðnisjóði. Og á næstu 3 árum má veita 1/3 í styrk af því framlagi, sem veitt er, eða 10 millj. kr. Eftir standa þá 20 millj. kr., sem líkur eru á að skili sér smám saman í framtíðinni til sjóðsins.
Það liggur því ljóslega fyrir nú í upphafi þessa máls, að framleiðnisjóður þarfnast miklu meira fjármagns en nú er gert ráð fyrir. Þess vegna höfum við 3 þm. lagt fram brtt. varðandi öflun fjármagns til framleiðnisjóðs. Þeir hv. 4. þm. Austf. og hv. 4. þm. Norðurl. e. flytja ásamt mér till. þær, sem eru á þskj. 170. Í till. þessum er ætlazt til þess, að ríkissjóður greiði framlag til framleiðnisjóðs, 10 millj. kr. árlega til og með árinu 1971, í staðinn fyrir að frv. gerir ráð fyrir því, að framlag verði aðeins veitt til og með árinu 1969. Verði till. okkar samþykkt, fær framleiðnisjóður 70 millj. kr. í stofnframlag í staðinn fyrir 50 millj. kr. annars. Og til að tryggja betur tilgang sjóðsins flytjum við enn fremur till. um 50 millj. kr. lánaheimild, sem vafalaust mun koma sér vel, þegar skipan kemst á starfsemi framleiðnisjóðsins. Ég efast ekki um það, að vilji allra hv. þm. er til að styðja þessa till. okkar, og ég vænti þess líka, að þeir séu það framsýnir nú að samþykkja þessa till., svo að þau miklu og margvíslegu verkefni, sem framleiðnisjóði er ætlað að inna af hendi og ég hef hér þegar lýst, komi að tilætluðum notum.
Við framsóknarmenn höfum á þessu þingi eins og á undanförnum þingum flutt frv. til laga um framleiðnilánadeild við Framkvæmdasjóð Íslands. Á þetta vil ég minna í sambandi við þetta mál, sem er einn angi af okkar máli. Í sambandi við þetta mál væri líka ástæða til að gera verðlagsmál landbúnaðarins að umræðuefni og aðbúnað ríkisvaldsins að landbúnaðinum yfirleitt, og þá ekki sízt sinnuleysi valdhafanna gagnvart þeim, sem vilja gera landbúnað að ævistarfi sínu. Hér skal þó staðar numið að sinni. Vænti ég, að hv. þm. sýni þá framsýni að samþykkja till. okkar á þskj. 170.