15.02.1968
Efri deild: 56. fundur, 88. löggjafarþing.
Sjá dálk 760 í B-deild Alþingistíðinda. (639)
100. mál, hækkun á bótum almannatrygginga
Einar Ágústsson:
Herra forseti. Ég stend hér ekki upp til þess að mótmæla þeirri ákvörðun, sem hv. frsm. heilbr.- og félmn. var að lýsa, eða þeim meðmælum, sem hann var að gefa því frv., sem hér er til umræðu. Það er alveg öðru nær. Ég er fyllilega sammála því, að bætur almannatrygginga — aðrar en fjölskyldubætur — verði hækkaðar um 10% frá 1. jan. s.l. Raunar hefur þetta mál hlotið samþykki Alþ. að nokkru leyti, þar sem við fjárlagaafgreiðslu var gert ráð fyrir þessum greiðslum, eins og hv. frsm. sagði, og ég er síður en svo á móti því, að það sé undirbúin ráðstöfun til þess að greiða verðlagsuppbætur á bætur almannatrygginga. Það er vitanlega réttlætismál, sem hlýtur að ná fram að ganga jafnhliða því, að verðlagsuppbætur verði greiddar á laun á ný og horfið frá þeirri stefnu, sem tekin var upp hér í nóvembermánuði s.l.
En það var ekki út af þessu, sem ég kvaddi mér hljóðs, heldur langar mig til þess að nota þetta tækifæri, þegar verið er að fjalla um breytingu á almannatryggingalögunum, til þess að beina einni fsp. til hæstv. félmrh. Þannig er málið vaxið, að hinn 1. febr. s.l. var samþ. í borgarstjórn Reykjavíkur svo hljóðandi till.:
„Borgarstjórn beinir þeim eindregnu tilmælum til Alþ. og ríkisstj., að þessir aðilar vinni að því, að lögfest verði ákvæði um greiðslu hins opinbera á sjúkrahúskostnaði erlendis hjá þeim aðilum, sem sannanlega geta ekki fengið fullnægjandi læknishjálp hér á landi.“
Vitnar borgarstjórn í þessu sambandi til samþykktar borgarráðs 28. okt. 1966, till. Tryggingaráðs frá 8. nóv. 1967 og ályktunar Félagsmálaráðs Reykjavíkurborgar 21. jan. s.l.
Þegar þessi tillaga var til umræðu í borgarstjórn Reykjavíkur 1. þ. m., flutti flm. hennar, Kristín Gústafsdóttir, félagsmálaráðgjafi, allýtarlega ræðu, þar sem hún lýsti því, hvernig ástatt er í málum þeirra sjúklinga, sem þurfa að fá læknishjálp erlendis eða sem sagt geta ekki fengið læknishjálp hér á landi. Með leyfi forseta langar mig til að vitna til örfárra setninga úr þeirri ræðu, eins og þær eru birtar í Morgunblaðinu 2. þ.m., en þar segir:
„Komið hefur í ljós, að í hinu íslenzka tryggingakerfi eru þeir ágallar, að sjúkratrygging nær ekki til þeirra, sem þurfa að leita læknishjálpar erlendis. Hefur þetta valdið því, að einstök sjúkdómstilfelli hafa haft í för með sér mikil útgjöld umfram það, sem sjúkratryggingar bæta, og hafa jafnvel valdið alvarlegri röskun á afkomu sjúklings og aðstandenda hans.“
Að sjálfsögðu er hér átt við aðgerðir, sem ekki er hægt að gera hér á landi og krefjast sérstakrar og mjög fullkominnar sjúkrahúsaðstöðu og sérhæfingar. Eftir því sem læknavísindin ná lengra, verða meiri möguleikar á að hjálpa sjúklingum, sem áður var vonlaust um, en mikið af þessum framförum byggist á sérhæfingu, sem þarf miklu stærra svið en völ er á hér á landi. Þar af leiðandi er líklegt, að það muni jafnvel færast í vöxt, að íslenzkir sjúklingar þurfi að leita sér aðstoðar erlendis.
Þessi tillaga hafði áður verið til meðferðar í Félagsmálaráði Reykjavíkurborgar og hlotið þar einróma samþykki, og svo fór eins á þessum fundi borgarstjórnar Reykjavíkur 1. þ.m., þar sem þessi till. var samþ. með öllum atkv. viðstaddra borgarfulltrúa. Nú tel ég vist, að borgarstjóri hafi komið þessari ályktun borgarstjórnar Reykjavíkur á framfæri við Alþ., hæstv. ríkisstj. og hæstv. félmrh., sem þessi mál heyra undir, og mig langar til þess að fá hjá honum upplýsingar um það, ef hægt er, á hvaða stigi þetta mál er nú, því að þurfi lagabreyting að koma til, sýnist mér, að þetta sé gullið tækifæri til þess að koma þessu sanngirnismáli á, þar sem hér er verið að fjalla um breytingu á almannatryggingalögunum hvort sem er. Ég vonast til þess, að hæstv. ráðh. geti upplýst mig um þetta.