28.01.1971
Neðri deild: 40. fundur, 91. löggjafarþing.
Sjá dálk 491 í C-deild Alþingistíðinda. (3000)
154. mál, verkfræðiráðunautar ríkisins
Flm. (Ágúst Þorvaldsson) :
Herra forseti. Hv. síðasti ræðumaður, hv. 3. þm. Austf., lýsti hér afstöðu sinni til þessa frv. í því formi, sem það er. Hann telur, að þessum málum væri betur borgið á þann hátt, að samtök sveitarfélaga hefðu þessi mál með höndum. Það kom ekki fram í ræðu hans, a. m. k. ekki svo skýrt, að ég gæti gripið það, hvort hann ætlist þá til þess, að sveitarfélögin hafi þessi verkefni með höndum fyrir ríkið eða þau taki að sér að öllu leyti t. d. hafnargerðir og vegagerðir og aðrar þvílíkar framkvæmdir, sem ríkið nú greiðir að mestu leyti, kostar, leggur fram fé til, eða hvort hann ætlast til þess, að sveitarfélagasamböndin fái í hendur einhver skattlagningarlög, heimildir til þess að leggja á skatta og hafi síðan þessi mál með höndum og greiði framkvæmdirnar af þeim sköttum. Þetta kom ekki svo skýrt fram, að ég gripi það, á hvern veg hann hugsar sér þetta. Ég fyrir mitt leyti er þeirrar skoðunar, að allar stærri framkvæmdir í þessu landi, svo sem eins og vegagerðir, hafnargerðir og fleira slíkt, verði að vera í höndum ríkisins og ríkið verði að leggja fram fé til þessara framkvæmda. Hins vegar álít ég nauðsynlegt og eðlilegt, að þessar miklu stofnanir, eins og t. d. Vita- og hafnamálaskrifstofan og Vegamálaskrifstofan, hafi útibú í hinum einstöku umdæmum úti á landi, t. d. í þeim landshlutum, sem getið er um í frv., og að þar séu til staðar tæknimenntaðir menn, búsettir á svæðinu, sem hafi umsjón með framkvæmdunum undir yfirstjórn ríkisins, þ. e. a. s. þeirra stofnana, sem ríkið hefur til þess að sjá um þessi mál, eins og þær stofnanir, eru, sem ég hef nefnt. Ég álít fyrir mitt leyti, að þetta sé það eðlilega fyrirkomulag. Ég er ekki á móti því, að sveitarfélögin stofni til samtaka sín á milli og beiti sér fyrir framgangi ýmissa hagsmunamála sinna byggðarlaga. Það tel ég nauðsynlegt, en ég er ekki tilbúinn að taka undir þá skoðun, sem ég veit, að er til hjá sumum, að þessi sveitarfélagasambönd eigi að fá sérstaka tekjustofna, sem ríkið hefur nú, til þess sjálf að meðhöndla þá eins og þeim þóknast og vera þar einráð um. Okkar land er fámennt land, og þjóðin er fámenn, og ég er ekki viss um, að það sé heppilegt að fara að dreifa valdinu svo mikið sem þá hlyti að verða. Þess vegna álít ég heppilegra og hyggilegra að koma þessu þannig fyrir, að hinar stærri ríkisstofnanir dreifi sínu eigin valdi út um byggðarlögin á þann hátt, sem gert er ráð fyrir í þessu frv., og að framkvæmdin verði áfram á vegum ríkisins, enda er sú hugsun í þessu frv., eins og ég áðan lýsti. Ég vildi svona aðeins taka þetta fram. Ég skil vel það, sem fyrir hv. 3. þm. Austf. vakir, að hann vill koma á eins konar fjórðungaskipulagi og hver fjórðungur sé nokkurn veginn sjálfstæð heild innan ríkisins. Ég fyrir mitt leyti er ekki tilbúinn til þess að samþykkja slíkt.
Ég skal svo ekki hafa um þetta fleiri orð að sinni.