25.11.1971
Sameinað þing: 17. fundur, 92. löggjafarþing.
Sjá dálk 1103 í D-deild Alþingistíðinda. (4749)
75. mál, Vestfjarðaáætlun
Forsrh. (Ólafur Jóhannesson):
Herra forseti. Ég hef beðið Efnahagsmálastofnunina að veita upplýsingar um efni það, sem hér er um spurt. Það, sem ég les hér á eftir, er því samantekið af Efnahagsstofnuninni.
Aðalefni fsp. er: „Hvað líður framhaldi Vestfjarðaáætlunar?“ Svarið við þessari spurningu er þetta: Með bréfi 22. marz s.l. óskaði stjórn Atvinnujöfnunarsjóðs eftir því, að Efnahagsstofnunin gerði atvinnumálaáætlun fyrir Vestfirði ásamt sams konar áætlun fyrir Vesturland og samgönguáætlun fyrir Norðurland. Efnahagsstofnunin tókst á hendur þetta verkefni með svarbréfi dagsettu 9. júlí s.l., þar sem jafnframt var gerð grein fyrir takmarkaðri aðstöðu stofnunarinnar til að inna af hendi mörg slík verkefni samtímis. Var talið nauðsynlegt, að jafnframt því sem unnið sé að áætlun fyrir einstaka landshluta verði komið upp kerfi helztu samanburðarstærða allra landshluta. Er verið að vinna að því.
Um sérliði fsp. er þetta að segja. Í fyrsta lagi er spurt: „Til hvaða málaflokka er áætluninni ætlað að taka?“ Svar: Áætlunin er skilgreind sem atvinnumálaáætlun, en þar sem áætlun af því tagi snýst um grundvallarskilyrði byggðarþróunar, er jafnframt gert ráð fyrir athugun á félagsaðstöðu og þjónustustarfsemi í landshlutanum. Áður var gerð samgönguáætlun um Vestfirði, framkvæmd á árunum 1965–1970.
Í öðru lagi er spurt: „Hvenær er gert ráð fyrir, að áætlunargerðinni ljúki?“ Svar: Um nánari tímasetningu áætlunar verksins mun verða fjallað á vegum Framkvæmdastofnunar ríkisins. Samkv. reynslu má gera ráð fyrir, að gerð slíkrar áætlunar taki allt að tveimur árum. Þar með er í rauninni ekki sagt, að áætlunargerðinni sé lokið, þar sem henni þarf að fylgja eftir með hliðsjón af breytilegum skilyrðum og reynslu í framkvæmd.
Í þriðja lagi: „Hvað er gert ráð fyrir, að framkvæmd áætlunarinnar taki langan tíma?“ Svar: Framkvæmd atvinnumálaáætlunar hlýtur að vera óbein að því leyti, sem hún ber með sér ráðstafanir til örvunar, sem geta haft misjafnlega öflugar verkanir eftir atvikum og á misjafnlega löngum tíma. Að því marki sem um beina framkvæmd eða fjárráðstafanir verður að ræða, mun tímasetningin koma til kasta Framkvæmdastofnunar, en almennasta reglan er 4–5 ára tímabil.
Í fjórða lagi: „Hvernig verður fjár aflað til framkvæmdanna?“ Svar: Fjármagn Atvinnujöfnunarsjóðs, verðandi Byggðasjóðs, er til ráðstöfunar í þessu skyni ásamt lánsheimildum sjóðsins, sbr. 33. gr. frv. til l. um Framkvæmdastofnun ríkisins, svo og hugsanleg ráðstöfun úr öðrum lánasjóðum innan ramma áætlunarinnar. Um hlutdeild Vestfjarðaáætlunarinnar í þessu ráðstöfunarfé eða um sérstaka fjáröflun til hennar verður ekki sagt að svo stöddu. Hér er svo látið fylgja með til frekari glöggvunar afrit af athugasemd, sem gerð var um framkvæmd samgönguáætlunar Vestfjarða:
Í apríl 1969 sendi Efnahagsstofnunin Alþ. skýrslu um framkvæmd Vestfjarðaáætlunar, og vísast í hana til frekari upplýsinga. Vegaframkvæmdum samkv. áætluninni er öllum lokið nema á Breiðadalsheiði og á Súgandafjarðarvegi, þar sem enn vantar nokkuð á, að endurbót hafi verið lokið að fullu. Hafnarframkvæmdum samkv. Vestfjarðaáætlun er öllum lokið nema á Patreksfirði og Ísafirði, þar sem framkvæmdir hafa verið með nokkrum öðrum hætti en gert var ráð fyrir í áætluninni. Framkvæmdum í flugmálum er öllum lokið nema malbikun flugbrautarinnar á Ísafirði, en fullnægjandi tæki hafa ekki verið fyrir hendi þar, þ.e. malbikunarstöð. Þessar framkvæmdir urðu á árunum 1965–1970, en upphaflega átti að ljúka þeim á fjórum árum. Alls hafa á þessum tíma farið um 210 millj. kr. til áætlunarinnar, þar af 170 millj. kr. erlent lánsfé.
Þetta eru þær upplýsingar, sem ég hef fengið frá þeirri stofnun, sem með áætlunargerðina hefur haft að gera.