14.12.1973
Efri deild: 37. fundur, 94. löggjafarþing.
Sjá dálk 1465 í B-deild Alþingistíðinda. (1311)
153. mál, launaskattur
Þorv. Garðar Kristjánsson:
Herra forseti. Hæstv. ráðh. sagði, að þetta frv, væri alveg óbreytt frá gildandi l., framlenging, sem hefur verið gerð á þessum ákvæðum á undanförnum árum, og að frv. væri gamall kunningi þessarar hv. d. Allt er þetta rétt, sem hæstv. ráðh. sagði um þetta atriði. En mér þykir bæði rétt og skylt að rifja upp örlítið hin fornu kynni milli þessarar hv. d. og þessa frv.
Það vill svo til, að við hæstv. fjmrh. höfum átt orðaskipti um þessi mál við tvö hliðstæð tækifæri áður. Ég benti þá á, að ég ætlaði, að hæstv. fjmrh, hefðu orðið mikil mistök á í sambandi við flutning þessa máls, og þau mistök eru fólgin í því, að um leið og hann vill framlengja 11/2% launaskattinn til ríkissjóðs, sem í upphafi var gert ráð fyrir, að yrði einungis til bráðabirgða, þá hefur hann gert 1% launaskattinn til Byggingarsjóðs ríkisins að bráðabirgðaákvæði. Ég benti á þetta á haustþinginu 1972, og hæstv. ráðh. viðurkenndi, að það væri ekki af ráðnum hug, sem hann legði til, að hinn fasti tekjustofn Byggingarsjóðs ríkisins yrði nú gerður að bráðabirgðaákvæði, sem þyrfti að framlengja árlega, ef Byggingarsjóður ætti ekki að vera sviptur þessum mikilvægasta tekjustofni sinum. Hæstv. ráðh. stóð hér upp og sagði, ég má segja, að það hafi verið í des. 1972, að það hefðu orðið mistök hjá sér, það hefði ekki verið ætlunin að gera þessa breytingu og veikja stöðu Byggingarsjóðs ríkisins. Og hæstv. ráðh. sagði meira. Hann sagði, að þessi villa yrði leiðrétt og það skyldi gert næst, þegar mál þetta kæmi fyrir Alþ. Ég lét þetta gott heita, og það voru ekki frekari andmæli hér í hv. d. gegn þessari ráðabreytni hæstv. ráðh., þar sem menn tóku gott og gilt það, sem hæstv. ráðh. lofaði í þessu efni.
En það fór eins og ráðh. sagði. Það kom brátt að því, að málið kæmi aftur fyrir þessa hv. d. Það gerðist í apríl s. l. Þá kom það til kasta d., vegna þess að hæstv. ráðh. lagði til, að lögum um launaskatt yrði breytt til þess að undanþiggja launaskatti tekjur sjómanna. Það var gert af öllum launaskattinum, 21/2%. En um leið og það var gert, var Byggingarsjóður ríkisins endanlega sviptur nokkrum tekjum á þessu ári, sem ég áætlaði, að væri um 25 millj. kr., vegna þess að sjómenn voru undanþegnir launaskattinum. Þetta var ekki gott út af fyrir sig, á sama tíma og hæstv. ríkisstj. var að leggja auknar byrðar á Byggingarsjóð ríkisins. Hygg ég, að öllum komi saman um, að það hefði þurft að efla tekjustofn sjóðsins, en ekki skerða. Þetta var um þetta atriði.
En það þurfti yfir hæstv. fjmrh. að koma, að hann stóð ekki við orð sín frá því í des. s. l., að ganga þannig frá þessu máli, að gerður verði greinarmunur á þeim launaskatti, sem ætlaður er til bráðabirgða og þarf þess vegna að framlengja á hverju ári, og þeim launaskatti, sem Byggingasjóður ríkisins hefur haft sem fastan tekjustofn óhreyfðan í mörg ár. Enn lofaði hæstv. ráðh. bót og betrun. Enn tók ég orð hans alvarlega og hv. dm. hér í hv. Ed. og ég hygg, að í sjálfu sér séu allir sammála mér um, að það eigi ekki að ske að gera hinn fasta tekjustofn Byggingarsjóðs ríkisins að nokkurs konar vonarpeningi, sem að forminu til þarf að endurnýja árlega. Hæstv. ráðh. er mér sammála um þetta atriði. Annars hefði hann ekki gefið loforð um að lagfæra þetta.
Nú kemur þetta mál í þriðja sinn fyrir á einu ári, og enn leyfir hæstv. fjmrh. sér að leggja málið á sama veg fyrir og áður, þ. e. a. s. enn stendur hann ekki við loforðið, sem hann gaf hv. d. í des. 1972 og í apríl á þessu ári. Ég verð harðlega að mótmæla þessu. Ég lít alvarlegum augum á þetta mál. Efnislega er þetta óhæfa. Nú vil ég hins vegar ekki ætla ráðh. það, að hann vilji leggja sig í framkróka um að standa ekki við svo skýr og ákveðin loforð sem hann hefur gefið hér í hv. d. um þetta efni. Ég leyfi mér að vona, að það sé rétt tilgáta hjá mér, að hæstv. ráðh. hafi sést yfir þetta. Og ef svo er, þá finnst mér, að hann hljóti að vera mér sammála um, að nú verði gerð bragarbót í þessu efni og þessi d. afgreiði þetta mál ekki á annan veg en þann að leiðrétta þetta, eins og ég og hæstv. ráðh. höfum verið sammála um í þau fyrri skipti, sem þetta mál hefur verið hér til umr. Það er að vísu áliðið þings og mikið annríki, og við værum hér naumast á þessum tíma að ræða þetta mál, nema vegna þess, að svo stendur á. En hins vegar er það, að þetta mál er ákaflega einfalt og auðlagað og það mundi ekki stefna því í neina hættu, að hv. Ed. gerði þá breytingu, sem gera þarf í þessu efni.
Ég vildi aðeins við 1. umr. láta þetta koma fram. Ég vænti þess, að hæstv. ráðh. sé mér sammála um þetta efni, og ég mun þess vegna taka til athugunar við síðari umr. að bera fram brtt. til að leiðrétta þetta.