27.04.1977
Efri deild: 65. fundur, 98. löggjafarþing.
Sjá dálk 3768 í B-deild Alþingistíðinda. (2681)
229. mál, Bjargráðasjóður
Frsm. (Þorv. Garðar Kristjánsson):
Herra forseti. Félmn. hefur tekið frv. þetta til meðferðar og mælir með samþykkt þess með breytingu, sem lögð er til á þskj. 513.
Samkv. lögum um Bjargráðasjóð er hlutverk búnaðardeildar hans m. a. að veita fjárhagsaðstoð til fóðurkaupa vegna grasbrests af völdum kulda, kals eða óþurrka. Vegna óþurrkanna á Suðurlandi, Vesturlandi og Vestfjörðum s. 1. sumar var geysimikil fóðurvöntun hjá bændum í þessum landshlutum. Að áliti n., sem skipuð var til að kanna þessi mál, urðu afföll á fóðri vegna lítilla og lélegra heyja s. l. sumar að verðmæti um 850 millj. kr. Þessi n. lagði til að Bjargráðasjóður veitti tilgreindum 70 sveitarfélögum á þessu svæði lán samtals að fjárhæð um 370 millj. kr. til 5 ára til að endurlána bændum til fóðurkaupa.
Stjórn Bjargráðasjóðs hefur fallist á till. n., að því tilskildu að sjóðnum verði aflað fjár til viðbótar eigin ráðstöfunarfé hans, svo að unnt verði að veita þessa aðstoð. Það eru líkur til að sú lánafyrirgreiðsla fáist. Lánin eða a. m. k. hluta þeirra verður sjóðurinn að endurgreiða á næstu tveim árum og vextir verða hliðstæðir vöxtum á almennum peningamarkaði. Þessi endurgreiðslukjör munu valda sjóðnum verulega aukinni greiðslubyrði á næstu árum og þar með rýra möguleika hans til þess að gegna hlutverki sínu, og telur stjórn sjóðsins því óumflýjanlegt að væntanleg útlán þessa fjár verði með vöxtum allt að 10%. En samkv. gildandi lögum sjóðsins er ákveðið að fjárhagsaðstoð sjóðsins sé fólgin í veitingu styrkja og/eða vaxtalausra lána og því er sjóðnum ekki heimilt að veita lán gegn vöxtum.
Með tilliti til þessa var frv. þetta fram borið til þess að bæta úr þessu. Ætlunin var samt að hin almennu ákvæði um fjárveitingar úr sjóðnum héldust óbreytt, þ. e. a. s. það væri um að ræða styrki eða vaxtalaus lán, en heimilt væri að taka vexti af lánum sem sérstaklega er útvegað fjármagn til og verður úthlutað til að bæta úr afleiðingum óþurrkanna á s. 1. sumri.
Félmn. þótti orðalag 1. efnismgr. 1. gr. frv. óljóst og mætti lesa út úr orðalaginu að það ætti að taka vexti af öllum lánum Bjargráðasjóðs og breyta þar með þeirri grundvallarreglu sem áður hefur ríkt. En þetta var ekki ætlunin, heldur aðeins að breyta lögunum þannig, að heimilt væri undir vissum kringumstæðum að taka vexti af lánum. Með tilliti til þessa og til að kveða skýrar á um þetta efni flytur félmn. brtt. á þskj. 513. Þar er gert ráð fyrir að hin almenna regla, sem nú gildir, gildi áfram, þ. e. a. s. að aðstoð sjóðsins sé í formi styrkja eða vaxtalausra lána, en, eins og segir í brtt.: „Heimilt er þó að taka allt að 10% ársvexti ef sjóðsstjórn telur óhjákvæmilegt.“
Félmn. mælir, eins og ég sagði áður, með samþykkt frv. með þessari breytingu.