02.05.1978
Efri deild: 95. fundur, 99. löggjafarþing.
Sjá dálk 4353 í B-deild Alþingistíðinda. (3603)
245. mál, verðlag, samkeppnishömlur og óréttmætir viðskiptahættir
Frsm. meiri hl. (Jón Helgason):
Herra forseti. Hv. 5. þm. Norðurl. v. sagði áðan að hann þyrfti ekki á kennslu frá mér að halda í sambandi við þetta frv. Ég bjóst nú við að ég þyrfti að segja hér að sennilega mundi ekki þýða fyrir mig að reyna að kenna honum, það væri vonlaust. En nú hefur þegar komið í ljós að það hefur komið að gagni, þegar honum er leiðbeint með það sem hann taldi vera eitt af grundvallaratriðunum í mótmælum sínum áðan. Og ég vænti þess, að ef hann les nú frv. nánar sjái hann að það er fleira í málflutningi hans á misskilningi byggt, sem væntanlega leiðréttist eftir því sem tíminn líður.
Hann tók það skýrt fram að efla þyrfti verðlagseftirlit, þar sem sérstaklega á verðbólgutímum væri ómögulegt fyrir neytendur að fylgjast nægilega vel með. Eins og hv. 1. landsk. þm. sagði hér áðan, er ákvæðið um samkeppnisnefndina og það eftirlit, kannske eitt af mestu nýmælum þessa frv. sem henni er heimilt að hafa. Þó að verðlag hafi verið gefið frjálst, þá á hún að fylgjast með hvernig verðlagsþróunin verður. Ég trúi ekki öðru en hv. 5. þm. Norðurl. v. telji það nokkurn ávinning, að hún getur gripið inn í, eins og ég sagði áðan, þegar einhverjir aðilar, sem sumir hverjir vilja selja sína vinnu og þjónustu einna dýrast, gefa út viðmiðunargjaldskrá sem í raun verður lágmarksgjaldskrá og kemur í veg fyrir samkeppni innbyrðis á milli þessara aðila. Ég held að þarna sé um mjög mikinn ávinning að ræða.
Verðlagsstjóri gerði grein fyrir því á fundi hjá fjh.- og viðskn. í morgun, hvernig hann teldi að það gæti farið fram að gefa eitthvert verðlag frjálst. Fyrst þarf vitanlega að athuga hvort það eru nægilega mörg fyrirtæki sem veita á þjónustu, sem um er að ræða, eða selja þá vöru, og síðan væri þessum aðilum sagt að nú ætti að gera tilraun til þess að sjá hvort kostir frjálsrar samkeppni kynnu ekki að leiða til lægra verðs í viðkomandi grein, og verðlagið væri gefið frjálst. En samkeppnisnefnd mundi fylgjast með hvernig verðþróunin yrði og ef þetta gæfi ekki góða raun, ef verðlagið hækkaði, þá gæti verðlagsráð gripið í taumana og tryggt það ástand sem hefur verið fyrir. Eins og hv. 12. þm. Reykv. sagði: Ef það ástand, sem fyrir var, hefur verið betra, þá á að taka þá skipan upp. — Með þessu frv. er sem sagt verið að reyna að leita að því fyrirkomulagi sem er best til þess að ná því markmiði sem sagt er í 1. gr. frv., og ég verð að segja, að ég get talað af sannfæringu fyrir því að reyna að skapa slíkt ástand. Það er þess vegna alger misskilningur hjá hv. 12. þm. Reykv., að ég hafi ekki sannfæringu fyrir því, að þetta frv. geti verið til góðs.
Hv. 5. þm. Norðurl. v. minntist ekkert heldur á þau ákvæði frv. sem fjalla um neytendaverndina og eru mjög mikið nýmæli, og það virtist vera að hann teldi þau einskis virði — a. m. k. gat hann þeirra ekki.
Ég skal svo ekki fjölyrða frekar um þetta, en vænti þess, að það muni fara eins fyrir fleiri en hv. 5. þm. Norðurl. v., að eftir því sem þeir kanna frv. betur og fá fræðslu um það, þá muni koma í ljós að þeir gallar, sem þeir telja á því, eru ekki á rökum reistir.