WPC 2_BNa Z3|omanTimes RomanTimes Roman Bold\  PCXP"m^2CRddCCCdq2C28dddddddddd88qqqYzoCNzoozzC8C^dCYdYdYCdd88d8ddddCN8ddddY`(`lC2CC!CCCCCCCCCCd8YYYYYYzYzYzYzYC8C8C8C8ddddddddddYdddddodYYYYYYYdzYzYzYzYddddddddC8C8C8C8Ndz8z8z8z8z8ddddddCCCoNoNoNoNz8z8z8dddddddzYzYzYdz8dCoNz8dddddNF2[dCYddddd7>d<d<$YYdCCddooCYd<d<$YYdCCddooCYm2yh a[pM,SP1Spss1ur (v=2,22 h=2,22) f/r%Wuritun.   TABASetur inn tab f. h. j. dalk ;G@LIN1Setur l1nuh%W og l1nubil f/r%WuritunrHAU1Haus fyrir r%Wuritun.uritun.uhaus."^ ^4 PC'    ?  3'3'Standard6&6&Standard/&U("Von `*@ X` hp x (#%'0*,.8135@8:m2\ x j# j eX(T1X)ttir Yrj punkta fyrir r%Wuritun.   ddAP APAP EFN1Setur inn merkingu fyrir efnisyfirlit (Col 1). JEFN2Setur inn merkingu fyrir efnisyfirlit (Col 2). LUPHSHnikun i vinstri upphafsstodu   2 ApnHAULUppsetn.  landscape listum E 6&6&Standard(1.h) - HP LJ IIIISKJALAP.PRS&6&6StandardHaus fyrir ferWareikning     USKLrD yx dddy   AnnaW yx Gdddy   Alls: yx dddy T yx dddy   ____________________________ ritun yfirmanns HLINEHline}I! ybdddyVIKLVikulina yx dddy  yx dddy   2na~aFFmFeedF?st blaWs1Wuskil]  TABTab i haus og faetur X8 MLINmjo lina} yb dddyHJFNH%gri j?fnun. ` "N2G\eSeSNTLStaf- og t?luliWaskilgreining (1. a. 1.).X T I. A. 1. a.(1)(a) i) a) 1. a. a. 1. 1.(a) i) a)TXSTRXankastrik."HNK1Hnikar upp um 0.1c.  HNK3Hnikar upp um 0.3c.  r 2! nOl|)|NBLSSetur nUja blaWs1Wu.s  TABRSetur inn INNDRTT+MARREL.5 X  LETCOUR  @Velur courier letur$KY x_  @CY CU10Courier 10pt Line Draw$ d  @R  2#|S | K! bL#CU8Courier 8pt Line Draw$a P  @  CU12Courier 12pt Line Draw$, Xx  @r  \ HAUFREHaus fyrir ferWareikninga} 6&6&StandardHaus #2 fyrir skjalaritun.6&6&Standard*@   X` hp x (#%'0*,.8135@8:1*(f2+3,h.4DSK4S4Dlksk.gr. fyrir skjalaritun (YCs. kr.).)X` hp x (#%'0*,.8135@8:;><XB?/KHKaflahaus.9 Xt3 - à /I1AWalliWur.sem ritarar setja inn).:%@ I.؃/I2UndirliWur.sem ritarar setja inn).;7 ` @ 1.؃/ULUndirliWur.<2A=X?>$@?b@@s(A/LIAWalliWur.=/I3InnstiliWur.sem ritarar setja inn).>J  `   @ h"(1)؃/KAKafli.? n -/BRkv%Wi.@ $ v a, à  2,EAbABx/BCbBD# C/KGKaflagreinarnCmer.A z -GLEIGleitt letur.B ddd dd /GNGreinarnCmer.f greinarnCmeri.C x -FORSForseti gj?rir kunnugt.DJ p4 PC%  ddnd F dJ4 PC'm ORSETI  p4 PC% 0 dJ4 PC'm SLANDS Z   b4 PC' gj?rirXkunnugt: p4 PC%  ndnd  dJ4 PC'm  p4 PC%  dJ4 PC'm  b4 PC' 2,KEi^EFxEG?FH9H/UFUndirfyrirs?gn.E #2 a,ÃX(T2X)ttir Yrj punkta fyrir skjalaritun.F ddUP UPUP TT07T?flutexti fyrir t?flu meW sj? dlkum.G֔X` hp x (#%'0*,.8135@8:6&StandardSKJALDB.PRSo\ *  ?   X` hp x (#%'0*,.8135@8:_K6&StandardSKJALDB.PRSo\ *    } X` hp x (#%'0*,.8135@8:,PX;NXXXXX17X5X5 NNX;;XXbb;N5ddaa~1d::aaa~~~dkkGd0~W,Iykk~~~~NkktWaaa~~~πovakIlWlNlWk\;:ayaX\rWaabaikNlNzf\ayyoNk::affyonk~oooooooooooooooooooNNNNNNNkkkkkkkkkkkkkkkkkkkk::::::::::::aaaaaaaffffffffffffyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyl;z2hXaLaZ7oC2o\  PCXP1b;,5b\  PCP1f;, f4  p(AC@N::p\  PCPbv1bNbEv;XXbXbN>,_X;XXXXXX5:X5X51XXX;;XXbb;X5eeaa~1e::aaa~~~ekkGe0~W,Iykk~~~~NkktWaaa~~~πovakIlWlNlWk\;:ayab\rWaabaikNlNzf\ayyoNk::affyonk~oooooooooooooooooooNNNNNNNkkkkkkkkkkkkkkkkkkkk::::::::::::aaaaaaaffffffffffffyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyl;z"m^,;bXX;;;Xe,;,1XXXXXXXXXX;;eeeXvvlEXvlbvv;1;gX;XbNbN;Xb1;b1bXbbNE;bXXXNF'F\;,;;;;;;;;;;;;b1XXXXXNvNvNvNvNE1E1E1E1bXXXXbbbbXXbXXXXlbXXXNNNNbvNvNvNvNXXXXXXbbE1E1E1E1Xbv1v1v1v1v1bbbbXXNNNbEbEbEbEv;v;v;bbbbbbXvNvNvNbv1bNbEv;XXbXbN>,_X;XXXXXX5:X5X51XXX;;XXbb;X5eeaa~1e::aaa~~~ekkGe0~W,Iykk~~~~NkktWaaa~~~πovakIlWlNlWk\;:ayab\rWaabaikNlNzf\ayyoNk::affyonk~oooooooooooooooooooNNNNNNNkkkkkkkkkkkkkkkkkkkk::::::::::::aaaaaaaffffffffffffyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyl;z"m^:N_uu¶NNNu:N:AuuuuuuuuuuAAhרN[ϨܨNANmuNhuhuhNuuAAuAuuuuN[Auuuuhp/p~N:NN'NNNNNNNNNNuAhhhhhϜhhhhhNANANANAuuuuuuuuuuhuuuuuuhhhhhhhuhhhhuuuuuuuuNANANANA[uAAAAAuuuuuuϨNNN[[[[AAAuuuuuuܨuhhhuAuN[AuuuuuNR:juNhuuuuu@HuFuF*hhuNNuuNhFфA'MM捍]@s:`捍fsϨ`sfszNMuzsffzfMMfffffffMMMMMMMMMMMMN7oC2o\  PCXP1b;,5b\  PCP1f;, f4  p(AC@N::p\  PCP@N: /p4  p(AC</a;,KRa*f9 xCX2aX C"m^:NuuNNNu:N:AuuuuuuuuuuNNu٨[uܨ騨NANuNuhhNuANA‚uh[Nuuuh\3\yN:NN'NNNNNNNNNNAuuuuu騨hhhhh[A[A[A[Auuuuuuuuuuuuuhhhhhhhhuuuuuu[A[A[A[AuAAAAAuu騨hhh[[[[NNN騨uhhhAh[NuuuNR:~uNuuuuuuFMuFuFAuuuNNuuNuFхA'MM捍]@s:`捍fsϨ`sfszNMςzsffzfMMfffffffMMMMMMMMMMMMN2a-J"m^,;JXX;;;Xw,;,1XXXXXXXXXX;;wwwXllvll;NvbvllXbllbbE1EKX;XXNXN1XX11N1XXXXEE1XNvNNEG1G`;,;;;;;;;;;;;;X1lXlXlXlXlXvvNlNlNlNlN;1;1;1;1vXXXXXXXXXbNlXXXXbNXlXlXlXlXvNvNvNvNXlNlNlNlNXXXXXXXX;1;1;1;1NvNb1b1b1b1b1vXvXvXvXXXvlElElEXEXEXEXEb1b1b1XXXXXXvbNbEbEbEXb1vXlEXEb1bNbNXXXN>,\XEXXXXXX17X5X5&bbX;;XXXX;b5wwaa~1w::aaa~~~wkkGw0~W,Iykk~~~~NkktWaaa~~~πovakIlWlNlWk\;:ayaX\rWaabaikNlNzf\ayyoNk::affyonk~oooooooooooooooooooNNNNNNNkkkkkkkkkkkkkkkkkkkk::::::::::::aaaaaaaffffffffffffyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyl;zu^վ /SiLET2  b4 PC5  c*BHAU2  6&Sk;labrC 2 - 1. h%Wt6&StandardntersLAUSASKJ.PRSo\ 6&>6&StandardntersLAUSASKJ.PRSo\   ?   X` hp x (#%'0*,.8135@8:ssur Skarph)Winsson. ++ AlYingi lyktar aW taka beri upp veiWileyfagjald 1 sjvarCtvegi. MeW veiWileyfagjaldi er tt viW gjaldt?ku 1 tengslum viW Cthlutun veiWiheimilda fyrir afnot af sameiginlegri auWlind. ++ Fors%tisrWherra skipi nefnd til aW undirbCa l?ggj?f um Yetta efni. 0 nefndinni eigi s%ti fulltrCar fr ?llum Yingflokkum og helstu samt?kum CtgerWa, sj;manna, fiskvinnslu og annarra aWila atvinnul1fsins. ++ Nefndin kanni hvaWa form veiWileyfagjalds er heppilegast meW tilliti til hrifa  eftirtalin atriWi m.a.: fjrhagslega st?Wu sjvarCtvegs, hagv?xt, fiskveiWistj;rnun, gengisskrningu, viWskipti meW veiWileyfi, hagstj;rn h)rlendis, byggWaYr;un, samkeppnisst?Wu atvinnuvega, Ctflutning, atvinnu, l1fskj?r, tekjudreifingu og r1kisfjrml. Nefndin leiti rWgjafar m.a. hj s)rfr%Wingum  sviWi hagfr%Wi innan lands og utan og kynni s)r fyrirkomulag 1 ?Wrum l?ndum. ++ Nefndin kanni enn fremur leiWir til aW leggja auWlindagjald  aWrar auWlindir 1 eigu Yj;Warinnar, svo sem vatnsorku. ++ Nefndin skili liti fyrir marslok 1997 og verWi frumvarp um veiWileyfagjald lagt fyrir AlYingi  vorYingi 1997. Q!BGLEI ggd GreinargerW.g BGLEI dgg ۃ ++ Xingslyktunartillaga um veiWileyfagjald var flutt  119. og 120. l?ggjafarYingi en var ekki Ctr%dd. HCn er nC flutt aW nUju, nokkuW breytt. Inngangur. ++ Umr%Wan um fiskveiWistj;rnun er 1 reynd tv1Y%tt. ++ Annars vegar er r%tt um fiskveiWistj;rnunarkerfiW, t.d. hvort notaW er aflamark eWa s;knarmark, takmarkanir  einst?k veiWarf%ri, sv%Walokanir, takmarkanir  einstakar gerWir fiskiskipa, framsalsm?guleika, verWmyndun o.fl. ++ Hins vegar er umr%Wan um veiWileyfagjald sem tengist r)ttl%ti og hagkv%mni, ?Wrum atvinnurekstri, hagstj;rn og tekjuskiptingu 1 Yj;Wf)laginu. Xessu er oft blandaW saman 1 opinberri umr%Wu og er YaW miWur. 0 Yingslyktunartill?gunni er aWeins fjallaW um veiWileyfagjald en ekki fyrirkomulag viW stUringu veiWanna, enda getur lagning veiWileyfagjalds veriW ;hW stUrikerfinu, Yar meW t?ldu nCverandi kv;takerfi. ++ Grundv?llur veiWileyfagjalds er sC staWreynd aW fiskstofnarnir kringum landiW eru eign allrar Yj;Warinnar. X;tt nauWsynlegt s) aW koma upp stUrikerfi til aW stj;rna veiWum, Y.e.#(9%9%FF til aW hindra ofnUtingu fiskstofna og nUta Y  hagkv%man htt, breytir YaW Yv1 ekki hverjir eiga fiskinn 1 sj;num. ++ Eignarr)ttur Yj;Warinnar  fiskimiWunum og fiskstofnunum er ;tv1r%Wur og bundinn 1 l?gum Y;tt CtgerWin fi t1mabundinn afnotar)tt til aW draga Yann fisk Cr sj;. Xessi t1mabundni afnotar)ttur felst 1 veiWiheimildum. FiskimiWin eru sameiginleg og Yv1 er ;eWlilegt aW arWur af Yeim renni eing?ngu til fmenns h;ps sem f%r afnotar)ttinn. Xannig eru hugt?kin veiWileyfagjald, auWlindagjald, veiWigjald eWa leiga fyrir veiWileyfi samheiti yfir YaW aW taka gjald viW Cthlutun veiWiheimilda. ++ XaW gildir um veiWiheimildir eins og annaW sem er af skornum skammti aW Y%r eru v1sun  verWm%ti. Xar sem ekki er unnt aW hafa frjlsar veiWar h)r viW land, eins og var  rum Wur, vegna h%ttu  ofveiWi og ;hagkv%mum CtgerWarhttum verWur r1kisvaldiW aW Cthluta veiWiheimildum eWa stUra veiWum eftir ?Wru fastm;tuWu skipulagi. ++ Xegar r1kiW skammtar Yegnunum takm?rkuW g%Wi verWa Yau f)m%ti ef Yau ganga kaupum og s?lum og eru verWl?gW  markaWi. Einmitt Yetta hefur gerst og vitaskuld er mj?g brUnt og 1 alla staWi eWlilegt aW eigandi auWlindarinnar fi 1 sinn hlut raunverulegt afgjald fyrir notkun eWa nUtingarr)tt annarra sem r1kiW hefur CthlutaW samkv%mt eigin kv?rWun. VeiWileyfagjald mun staWfesta Yj;Wareign  fiskimiWunum og sl1k skipan stuWlar einnig aW skynsamlegri framYr;un 1 efnahagsmlum. ++ Xetta er ntengt umr%Wu um hver eigi aW nj;ta afraksturs sameiginlegra auWlinda. Hagkerfi austantjaldsr1kjanna gerWi rW fyrir r1kiseign og r1kisnUtingu sem YungamiWju hagkerfisins. XaW kerfi var ;hagkv%mt og brotnaWi niWur  ?rfum rum eftir aW brestirnir urWu ?llum lj;sir. Xannig verWur um ?ll kerfi sem skapa forr)ttindi til frra  kostnaW hinna m?rgu, ekki hvaW s1st Yegar um sameiginlegar auWlindir er aW r%Wa. ++ Xessi Cthlutun verWm%ta af hlfu r1kisins hefur veriW n gjaldt?ku hingaW til Y;tt v1si aW sl1ku gjaldi megi finna 1 l?gum um Xr;unarsj;W sjvarCtvegsins. Gjaldtaka Xr;unarsj;Ws er nC 1,10 kr.  hvert CthlutaW Yorsk1gildistonn miWaW viW afla  fiskveiWirinu 1994/1995. H)r er um gjald  landaWan afla aW r%Wa. Xessi gjaldtaka er vissulega eins konar veiWileyfagjald. GjaldiW er tilt?lulega lgt og rennur til hagr%Wingar 1 sjvarCtvegi, svo sem til Creldingar fiskiskipa. Hins vegar er mj?g umdeilanlegt aW Xr;unarsj;Wurinn skyldi hafa veriW ltinn yfirtaka skuldir Atvinnutryggingarsj;Ws og Hlutafjrsj;Ws. R1kissj;Wur bar fulla byrgW  Yeim sj;Wum og tti aW mati flestra aWila 1 sjvarCtvegi aW axla Y%r byrgWir sjlfur en ekki velta Yeim yfir  sjvarCtveginn. Xessi rWst?fun fyrsta veiWileyfagjaldsins hefur vitaskuld skapaW tortryggni gagnvart r1kisvaldinu og brUnt er aW n%stu skref viW lagningu veiWileyfagjalds verWi skUr og sanngj?rn. FiskveiWiarWur og aWrar atvinnugreinar. ++ Skilvirkt stUrikerfi viW fiskveiWar leiWir til Yess aW svokallaWur fiskveiWiarWur, tekjur umfram kostnaW viW veiWar, myndast. 0 tilviki sjvarCtvegs eru tekjurnar YaW sem f%st fyrir fiskinn. Gengisskrning skiptir vitaskuld miklu mli viW myndun tekna 1 sjvarCtvegi Yar sem n%r allur okkar afli er seldur  erlendum m?rkuWum. ++ Ef veiWarnar eru stundaWar  ;hagkv%man htt, t.d. meW Yv1 aW veiWa fiskinn  miklu fleiri skipum en nauWsynlegt er, getur sC staWa komiW upp aW tekjur fyrir afurWirnar dugi r)tt til aW greiWa Yann heildarkostnaW sem fellur til. X myndast enginn fiskveiWiarWur og ekkert er aukalega til skiptanna. MarkmiW fiskveiWistj;rnunar er hins vegar aW hmarka afraksturinn af auWlindinni til lengri t1ma og vissulega stefnum viW aW Yv1 aW fiskveiWi"(9%9%FFԮarWurinn verWi meiri en nC er. FiskveiWiarWurinn dreifist um hagkerfiW, m.a. 1 formi keyptra aWfanga og fjrfestinga. ++ Eitt af helstu vandamlum okkar 1 hagstj;rn er hve illa hefur gengiW aW byggja upp aWrar Ctflutningsgreinar. Styrkleiki sjvarCtvegs er svo mikill, aWallega vegna gj?fulla fiskimiWa, aW annar CtflutningsiWnaWur hefur tt mj?g erfitt uppdrttar. SjvarCtvegurinn sem heild Yolir almennt miklu h%rra gengi en annar CtflutningsiWnaWur. XaW eru hins vegar takm?rk fyrir Yv1 hve mikil verWm%ti viW fum Cr 1slenskum fiskimiWum. Fiskstofnarnir eru flestir fullnUttir og nokkrir ofveiddir. Vitaskuld munum viW enn auka nokkuW verWm%task?pun 1 sjvarCtvegi, m.a. meW nUtingu fleiri fiskstofna, meiri Crvinnslu afla og ?flugri markaWsstarfsemi. En 0slandsmiW eru ekki ;takm?rkuW auWlind. ++ S;kn 0slendinga til betri l1fskjara verWur m.a. erlendis Yar sem viW munun v%ntanlega samt ?Wru veiWa, vinna og selja fisk 1 enn r1kara m%li en nC er. Fj?ldi 0slendinga mun 1 framt1Winni starfa erlendis en annar ?flugur Ctflutnings og samkeppnisiWnaWur verWur aW byggjast upp h)rlendis. LiWur 1 Yv1 er m.a. aW sjvarCtvegurinn greiWi fyrir aWgang aW sameiginlegri auWlind. ++ H?fuWatriWi viW fiskveiWar er aW fiskveiWistj;rnunarkerfiW s) hagkv%mt og feli 1 s)r aW fiskveiWiarWur myndist og aW honum s) ekki s;aW meW r?ngu skipulagi. st%Wa Yess aW r1kisvaldiW heldur uppi skipulagi og eftirliti viW fiskveiWar er vitaskuld sC aW meW sl1ku f%st verulegur afrakstur 1 Yj;WarbCiW. XaW er hins vegar grundvallaratriWi aW ekki s) h%gt aW f)nUta eign annarra n Yess aW gjald komi fyrir og fiskimiWin eru eign allrar Yj;Warinnar en ekki CtgerWarmanna. Hugmyndir um veiWileyfagjald lCta Yannig aW Yv1 aW hluti af fiskveiWiarWinum renni beint til Yj;Warinnar, eigenda fiskimiWanna. ++ Verslun meW veiWiheimildir 1 nCverandi fiskveiWistj;rnunarkerfi er umfangsmikil. St;r hluti hennar felst 1 skiptum  veiWiheimildum milli skipa 1 s?mu CtgerW eWa skipti  veiWiheimildum milli ;skyldra aWila. UmtalsverW viWskipti eru einnig meW kv;ta sem er leigWur eWa seldur gegn greiWslu. H%kkandi verW  leigukv;ta og varanlegum kv;ta auk g;Wrar afkomu 1 flestum greinum CtgerWar sUnir gl?ggt aW nCverandi fiskveiWistj;rnunarkerfi hefur aukiW fiskveiWiarW. ++ FiskveiWiarWur er umtalsverWur 1 nCverandi kerfi. VeiWiheimildir ganga kaupum og s?lum  tilt?lulega hu verWi sem er s?nnun fyrir Yv1 aW innan sjvarCtvegsins er til f) til aW greiWa fyrir aflaheimildir. Xau viWskipti eiga s)r hins vegar staW n Yess aW almenningur fi nokkuW 1 sinn hlut Yar sem veiWiheimildunum er CthlutaW n endurgjalds. ++ Hafa ber 1 huga aW nUir aWilar 1 CtgerW greiWa nC Yegar fyrir veiWiheimildir. Xeir greiWa hins vegar ekkert til r1kisvaldsins eWa almennings heldur til annarra CtgerWarmanna sem f Yessum veiWiheimildum CthlutaW ;keypis  hverju ri. MiWaW viW aW fiskveiWiarWurinn aukist mun verW  veiWiheimildum s1fellt h%kka, eins og reyndar hefur gerst undanfarin r. GjaldiW rennur hins vegar allt til Yeirra sem f hina rlegu, ;keypis Cthlutun. ++ S)rst?k st%Wa er til aW vekja athygli  hrifum Yessarar ;keypis Cthlutunar  fiskvinnsluna. FiskveiWiarWurinn myndast fyrst og fremst innan CtgerWarinnar og kemur m.a. fram 1 h%rra kv;taverWi sem fiskvinnslan verWur 1 m?rgum tilvikum aW greiWa. Xannig Yrengir s1fellt aW fiskvinnslunni. Henni eru ekki gefnir rUmri m?guleikar eins og v%ri ef veiWileyfagjald er lagt  samhliWa gengisl%kkun. Fiskvinnslan  Yannig t.d. s1fellt erfiWara meW aW m%ta kr?fum um h%rri laun og meiri framleiWni 1 kj?lfar aukinna fjrfestinga. ++ Almenningi 1 landinu bl?skrar YaW ;r)ttl%ti sem blasir viW 1 nCverandi kerfi, Yegar einstakir CtgerWarmenn geta hagnast um margar millj;nir kr;na  s?lu eWa leigu veiWiheimilda n Yess aW greiWa nokkuW fyrir Yann r)tt aW vera handhafi heimildanna. Spurn#(9%9%FFԮingin er hvort eigandi auWlindarinnar, Yj;Win ?ll, eigi aW f greiddan arW af eign sinni eins og eigendur annarra eigna f eWa hvort Cthluta eigi kv;tanum fram  meintum s?gulegum forsendum Yannig aW Yeir sem hingaW til hafi fengiW hann fi hann fram og Y endurgjaldslaust. ++ kveWnir aWilar eiga ekki aW f ;keypis aWgang aW sameiginlegri auWlind. XaW er ;s%ttanlegt aW r1kiW skuli skammta m?nnum r)tt til Yess aW selja og hagnast  annarra manna eign. Framkv%md Yingslyktunartill?gunnar. ++ 0 Yingslyktunartill?gunni er gert rW fyrir aW skipuW verWi nefnd til aW undirbCa l?ggj?f um veiWileyfagjald. Flutningsmenn telja eWlilegt, meW tilliti til mikilv%gis mlsins, aW fors%tisrWherra skipi nefndina. 0 fyrri till?gum var gert rW fyrir aW sjvarCtvegsrWherra skipaWi sl1ka nefnd. ViW nnari athugun, eins og skUrt er 1tarlega 1 greinargerWinni, eru hrif lagningar veiWileyfagjalds v1Wt%k, m.a.  ?nnur sviW efnahagsmla. Xv1 Yykir eWlilegt aW fors%tisrWherra, sem fer meW meginY%tti efnahagsmla af hlfu framkv%mdarvaldsins, skipi sl1ka nefnd. AW mati flutningsmanna kemur einnig til greina aW AlYingi skipi nefndina sem skili fullbCnu frumvarpi sem s1Wan yrWi lagt fyrir AlYingi. ++ Gert er rW fyrir tilnefningum Umissa aWila 1 nefndina, Y.e. fulltrCum Yingflokka og hagsmunasamtaka, og aW leitaW verWi lits s)rfr%Winga. Nefndinni er faliW aW kanna hrif veiWileyfagjalds  eftirfarandi Y%tti m.a.: "T fjrhagslega st?Wu sjvarCtvegs,Ʒ "T hagv?xt,Ʒ "T fiskveiWistj;rnun,Ʒ "T gengisskrningu,Ʒ "T viWskipti meW veiWileyfi,Ʒ "T hagstj;rn h)rlendis,Ʒ "T byggWaYr;un,Ʒ "T samkeppnisst?Wu atvinnuvega,Ʒ "T Ctflutning,Ʒ "T atvinnu,Ʒ "T l1fskj?r,Ʒ "T tekjudreifingu ogƷ "T r1kisfjrml.Ʒ ++ Nefndinni er Yannig %tlaW aW vinna vandaW lagafrumvarp Yar sem hrif fyrirhugaWrar lagasetningar verWi k?nnuW 1tarlega. ++ Vitaskuld er hugmyndafr%Win um veiWileyfagjald eWa auWlindagjald v1Wt%kari en svo aW hCn eigi einungis viW 1 sjvarCtvegi. V1Wa erlendis Yekkist aW greitt s) s)rstaklega fyrir nUtingu  nmum sem eru 1 Yj;Wareign. XaW er fullt samr%mi 1 Yv1 aW leggja auWlindagjald  aWrar sameiginlegar auWlindir h)rlendis, t.d. vatnsafliW. Sama gildir ef r1kisvaldiW Cthlutar takm?rkuWum verWm%tum eins og sj;nvarpsrsum. 0 Yingslyktunartill?gunni er beinil1nis gert rW fyrir Yv1 aW nefnd sem skipuW verWur til aW undirbCa l?ggj?f um veiWileyfagjald 1 sjvarCtvegi verWi einnig faliW aW kanna leiWir til aW leggja auWlindagjald  aWrar auWlindir 1 eigu Yj;Warinnar, svo sem vatnsorku. "(9%9%FF R?k fyrir veiWileyfagjaldi. ++ R?k fyrir veiWileyfagjaldi eru Umiss konar. ++ 0 fyrsta lagi er r)ttl%tissj;narmiW. H)r er tt viW aW YaW s%rir r)ttl%tiskennd manna aW verslaW s) meW veiWiheimildir og Yeir sem fengu CthlutaW veiWiheimildum upphaflega geti hagnast verulega meW Yv1 aW selja Y%r eWa leigja. Xeir hafi ekkert greitt fyrir Y%r, hvorki viW Cthlutun 1 upphafi n) rlegt leigugjald. XaW er forsenda fyrir Yv1 aW stt nist um framsal veiWiheimilda 1 nCverandi kv;takerfi aW lagt s)  veiWileyfagjald. ++ 0 ?Wru lagi er nefnt sem r?ksemd fyrir veiWileyfagjaldi aW annars safnist mikill hagnaWur, fiskveiWiarWur, innan CtgerWar Yegar fram l1Wa stundir, arWur sem %tti aW dreifast meWal landsmanna allra. Undanfarna ratugi hefur Yetta veriW ?leyst  Yannig aW gengiW hefur veriW tilt?lulega htt skrW sem leiWir til ;dUrari innflutnings. Xetta er st%Wan fyrir Yv1 aW oft er sagt aW sjvarCtvegurinn hafi 1 reynd alltaf greitt nokkurs konar auWlindagjald eWa veiWileyfagjald. ++ Xannig hefur afrakstri af sjvarCtvegi veriW veitt inn 1 hagkerfiW ?llum til hagsb;ta. AWrar atvinnugreinar hafa hins vegar Yurft aW s%tta sig viW YaW gengisstig sem hentar sjvarCtveginum hverju sinni og hefur YaW einkum komiW illa niWur  ?Wrum Ctflutnings og samkeppnisiWnaWi. Xegar illa hefur gengiW 1 fiskiWnaWi hefur gengiW veriW l%kkaW meW afleiWingum sem allir Yekkja. Xetta  ekki lengur viW Yegar efnahagsstefnan er sC aW: "T halda gengi sem st?Wugustu,Ʒ "T halda verWb;lgu sem l%gstri ogƷ "T freista Yess aW aWrar atvinnugreinar byggist upp viW hliW sjvarCtvegs.Ʒ ++ VeiWileyfagjald 1 sjvarCtvegi er Yv1 eWlilegt og r?kr)tt framhald Yj;Warsttar um jafnv%gi og st?Wugleika 1 efnahagsmlum. ++ 0 YriWja lagi hefur Yv1 veriW haldiW fram sem r?kum fyrir veiWileyfagjaldi aW meW Yv1 s) h%gt aW draga Cr ;hagkv%mri s;kn vegna kostnaWaraukans af gjaldinu fyrir CtgerWina. Xannig v%ri skattlagning veiWiheimilda liWur 1 fiskveiWistj;rnunarkerfi. Innan fiskihagfr%Winnar er taliW aW sl1k skattlagning s) erfiW 1 framkv%md sem stUrit%ki og erfitt s) aW hitta  r)tt skatthlutfall til aW tryggja hagkv%mni. XaW er Y; grundvallaratriWi 1 stUrikerfi veiWanna aW CtgerWaraWilar geti framselt heimildir s1n 1 milli og Yannig tryggt hagkv%mni 1 CtgerWarhttum. Helsti galli framsals viW nCverandi aWst%Wur er aW h%gt er aW hagnast  viWskiptum meW eign annarra n Yess aW greiWa nokkuW til eigendanna. ++ 0 fj;rWa lagi getur veiWileyfagjald veriW leiW til sveifluj?fnunar 1 sjvarCtvegi en sveiflur innan Yeirrar atvinnugreinar vegna verWbreytinga  erlendum m?rkuWum hafa oft veruleg hrif  hagstj;rn h)rlendis. H)r liggur sC hugmynd aW baki sem hefur veriW haldiW  loft af Umsum hagfr%Wingum aW meW breytilegu veiWileyfagjaldi s) h%gt aW vinna gegn sveiflum 1 sjvarCtvegi. Xannig yrWi veiWileyfagjald h%kkaW Yegar vel rar 1 atvinnugreininni og Ctlit v%ri fyrir Yenslu innan sjvarCtvegs sem hefWi verWb;lguhvetjandi hrif 1 hagkerfinu. Hins vegar yrWi gjaldiW l%kkaW Yegar CtflutningsverW l%kkar eWa afli dregst meira saman en gert er rW fyrir. Xessi r?ksemdaf%rsla er nskyld umr%Wunni um verWj?fnunargjald eWa verWj?fnunarsj;W. Xv1 hefur hins vegar oft veriW haldiW fram aW sveifluj?fnun %tti aW vera innan fyrirt%kjanna sjlfra en einnig hefur veriW bent  aW meW Yv1 aW auka sveigjanleika 1 skattkerfinu er h%gt aW bCa til umgj?rW um sveifluj?fnun. X; er h%gt aW fella sveifluj?fnuW inn 1 veiWileyfagjald ef hluti aflaheimilda, t.d. 10!20% kv;tans, yrWi seldur  opinberum markaWi. X r%Wur markaWurinn veiWileyfagjaldinu. XaW yrWi h%rra 1 g;W%ri og l%gra ef verr rar og stuWlaWi Yannig sjlfkrafa aW sveifluj?fnun 1 sjvarCtvegi.#(9%9%FFԌ++ Xannig eru fj?lm?rg r?k fyrir veiWileyfagjaldi, b%Wi hagr%ns eWlis, svo sem aW styrkja annan atvinnurekstur, og r)ttl%tissj;narmiW gagnvart Yj;Winni. Hagr%n hrif veiWileyfagjalds. ++ Xv1 er oft haldiW fram aW veiWileyfagjald s) viWb;tarskattlagning  eina atvinnugrein. H)r Yarf aW hafa 1 huga aW veiWileyfagjald er lagt  vegna Yess aW YaW hefur myndast og mun myndast verulegur arWur af nUtingu fiskstofnanna aW Yv1 tilskildu aW stj;rn fiskveiWa s) skynsamleg. ++ Ef veiWileyfagjald verWur nUtt til aW greiWa kostnaW hins opinbera viW sjvarCtveg er ekki um skattlagningu aW r%Wa, sbr. alYj;Wlegar skilgreiningar. StaWlar OECD og AlYj;Wagjaldeyrissj;Wsins skipta tekjum r1kisins 1 fj;ra flokka, Y.e.: "T skatttekjur,Ʒ "T rekstrartekjur,Ʒ "T aWrar tekjur ogƷ "T Yj;nustutekjur.Ʒ ++ 0slensk yfirv?ld hafa tekiW upp s?mu flokkun 1 meginatriWum, Y; Yannig aW aWrar tekjur skiptast 1 tekjur vegna s?lu eigna, svo og fjrmagnstilf%rslur og fjrframl?g. Xj;nustutekjur eru ekki f%rWar 1 tekjuhliW fjrlaga heldur dregnar fr gj?ldum  gjaldahliW. MeginatriWi er aW skatttekjur eru l?gbundin gj?ld sem r1kiW innheimtir n Yess aW Yj;nusta sem svarar beinl1nis til gjaldanna komi  m;ti. Xetta er YaW sem kallast skattar 1 daglegu tali og undir skatttekjur r1kisins fellur t.d. tekjuskattur, eignarskattur og virWisaukaskattur. ++ Rekstrartekjur eru greiWslur fr einstaklingum og l?gaWilum fyrir tiltekna Yj;nustu r1kisins sem YaW eitt veitir og Yeir sem greiWa hafa Y?rf fyrir. Undir Yennan flokk falla einnig arWgreiWslur og leigutekjur, t.d. afgj?ld r1kisjarWa, greiWslur vegna Ctgfu vegabr)fa, vottorWa eWa ?kusk1rteina o.fl. H)r er grunnhugsunin sC aW gjaldtaka af aWila sem veitt er tiltekin, s)rh%fW, afm?rkuW Yj;nusta kallast ekki skattar 1 hefWbundnum skilningi. Xannig er lj;st aW s) lagt  veiWileyfagjald til aW standa undir s)rh%fWum kostnaWi viW sjvarCtveg, svo sem hafranns;knir og eftirlit viW veiWar og vinnslu, er ekki um aW r%Wa skattheimtu samkv%mt alYj;Wlegum skilgreiningum heldur rekstrartekjur eWa eins konar Yj;nustugj?ld. Xess m geta aW NUsjlendingar, sem bCa viW svipaW kv;takerfi og viW, hafa gjaldt?ku viW Cthlutun veiWiheimilda til aW standa undir hluta af kostnaWi viW Yj;nustu viW sjvarCtveg. ++ Ef veiWileyfagjald yrWi hins vegar aukiW verulega umfram beinan kostnaW r1kisins viW sjvarCtveg og k%mi 1 staW annarra skatta, t.d. tekjuskatta, er um skatttekjur r1kisins aW r%Wa enda er lagning veiWileyfagjalds Y liWur 1 st;rfelldri endurskipulagningu  skattkerfi r1kisins. ++ Beinn kostnaWur hins opinbera viW sjvarCtveg er um 3 milljarWar kr. Hafranns;knir kosta um 700 millj. kr.  ri, annar kostnaWur  vegum sjvarCtvegsrWuneytis, Yar meW talinn rekstur Fiskistofu, er um 300 millj. kr. KostnaWur 1 menntakerfi vegna sjvarCtvegs er  annaW hundraW millj. kr., kostnaWur viW hafnagerW r1flega 500 millj. kr. Einnig m nefna s)rstakan afsltt 1 tekjuskattskerfinu, svokallaWan sj;mannaafsltt, sem er einn og hlfur milljarWur kr. ++ Hugmyndir um upph%W veiWileyfagjalds, eins og Y%r birtust 1 breytingartill?gum Yingmanna AlYUWuflokks og Xj;Wvaka viW s1Wustu fjrlagagerW, voru  bilinu 500!700 millj. kr. Xegar haft er 1 huga aW rlegt aflaverWm%ti er  milli 50!60 milljarWar kr. er lj;st aW til aW byrja meW yrWi um lgt veiWileyfagjald aW r%Wa. XaW s)st vel  samanburWi  Yeim#(9%9%FF fjrh%Wum sem eru til skiptanna innan sjvarCtvegsins og  markaWsvirWi veiWiheimilda, eins og YaW endurspeglast 1 viWskiptum meW kv;tann, aW sC gjaldtaka sem er fyrirhuguW er mj?g lg Y;tt hCn h%kki vitaskuld eftir Yv1 sem fiskveiWiarWurinn eykst. ++ Tmsir hagfr%Wingar telja aW fiskveiWiarWurinn muni nema 15!30 millj?rWum kr. rlega Yegar fyllstu hagkv%mni er nW. NCverandi fiskveiWiarWur er mun minni, l1klega innan viW 5 milljarWar kr., en er Y; nokkrir milljarWar, eins og s)st m.a. vel  umfangi kv;taviWskipta. Xannig er lj;st aW talsmenn veiWileyfagjalds hafa f%stir talaW um aW mj?g st;r hluti fiskveiWiarWsins yrWi tekinn Ct Cr greininni, a.m.k. ekki fyrst um sinn. Ef veiWileyfagjald yrWi nUtt til almennrar tekju?flunar r1kisins telst YaW hagkv%mur skattur 1 skilningi hagfr%Winnar miWaW viW aWra skatta, eins og tolla, tekjuskatt og virWisaukaskatt. ++ X;tt hagkerfi samkeppninnar samt einkaeignarr)tti einstaklinga  framleiWslut%kjum og varanleg afnot einstaklinga af nttCruauWlindum skili Yegnum samf)lagsins betri l1fskj?rum en ?nnur Yekkt hagkerfi samkv%mt kenningum 1 s1gildri hagfr%Wi sUna s?mu fr%Wi aW almenn vels%ld er ekki best tryggW meW Yv1 aW fir einstaklingar sitji n%r einir aW afrakstri mestu auWlindar Yj;Warinnar. ++ SUnt hefur veriW fram  aW meW g;Wu fiskveiWistj;rnunarkerfi er h%gt aW n fiskveiWiarWinum upp 1 allt aW 30 milljarWa kr.  ri. Tekjuskattur einstaklinga er um 17 milljarWar kr.  ri Yannig aW meW lagningu veiWileyfagjalds v%ri Yegar fram liWu stundir h%gt aW fella niWur tekjuskatt einstaklinga en skilja Y; verulegan hluta arWsins eftir innan sjvarCtvegsins eWa mun meiri arW en ;breytt fyrirkomulag tryggir. ++ Eitt helsta vandkv%Wi viW umr%Wu um veiWileyfagjald er aW flestir forsvarsmenn sjvarCtvegsins og Umsir stj;rnmlamenn tta sig ekki  aW lagning veiWileyfagjalds styrkir sjvarCtveg til lengri t1ma, ekki s1st 1mynd hans. Xannig: "T skapast svigrCm til aW haga gengisskrningunni Yannig aW aWrar atvinnugreinar verWi ?flugar viW hliW sjvarCtvegs,Ʒ "T helst fiskveiWiarWurinn aW hluta til innan sjvarCtvegsins,Ʒ "T yfirtekur sjvarCtvegurinn Umis Yj;nustuverkefni r1kisvaldsins meW kostnaWarYttt?ku ogƷ "T n%st stt um aW lagf%ra YaW mikla ;r)ttl%ti sem felst 1 Yv1 aW handhafar veiWiheimilda geta hagnast st;rlega  viWskiptum meW Y%r n Yess aW greiWa nokkuW til hinna l?gm%tu eigenda fiskimiWanna.Ʒ ++ Ef veiWileyfagjald er ekki tekiW upp mun skapast mikil Yensla innan sjvarCtvegs viW gott stj;rnkerfi og vaxandi fiskveiWiarW, m.a. 1 formi h%rri launa sj;manna vegna hlutaskiptakerfisins. Xetta ;jafnv%gi 1 efnahagsmlum mun leiWa til Yess aW YrUstingur  raungengiW eykst og YaW h%kkar sem svarar til gengish%kkunar eWa minni gengisl%kkunar en nauWsynlegt er viW mikla verWb;lgu eins og viW Yekkjum vel. Xannig verWur aftur farin hin gamalkunna leiW viW aW draga fiskveiWiarWinn Ct Cr sjvarCtvegi meW gengisstefnunni n Yess aW skilja nokkuW eftir og ?nnur fyrirt%ki bCa fram viW sl%mt rekstrarumhverfi. ++ lagning veiWileyfagjalds er einfaldlega betri leiW til aW skipta fiskveiWiarWinum en gamla aWferWin sem f;lst 1 Yv1 aW taka fiskveiWiarWinn Ct Cr sjvarCtvegi meW of htt skrWu gengi. ++ Xessi atburWars hj Yj;Wum sem eiga auWuga auWlind til gjaldeyrissk?punar en n ekki aW nUta YaW s;knarf%ri til aW ?rva hagv?xt og b%ta l1fskj?r meW skynsamlegri gengisstefnu hefur veriW k?lluW hollenska veikin. MeW Yv1 er v1saW til vandkv%Wa sem Hollendingar lentu 1 Yegar jarWgas fannst Yar 1 landi. Xetta leiddi til svo hs gengis aW annar CtflutningsiWnaWur lenti 1 kr?ggum og afleiWingin varW atvinnuleysi og minnkandi hagv?xt#(9%9%FFԮ   оur. 0slendingar hafa lent 1 sama feni meW efnahagsstj;rn s1na undanfarna ratugi og ekki nUtt Y m?guleika sem aukinn Ctflutningur gefur til hagvaxtar. ++ BtflutningsviWskipti hafa veriW uppspretta aukins hagvaxtar s1Wustu ratugi hj flestum Yj;Wum. H)rlendis hefur hlutur Ctflutnings 1 landsframleiWslunni veriW ;breyttur 1 30 r eWa um YriWjungur. Hlutdeild Ctflutnings 1 verWm%task?pun hj ?Wrum Yj;Wum hefur aukist um helming  sama t1ma. Xessi vlega staWreynd tengist umr%Wunni um veiWileyfagjald. Okkur t;kst aW losna Ct Cr verWb;lgudansinum sem einkenndi efnahagsl1fiW fr 1970 til 1990 og nC er l1fsnauWsynlegt aW endurskipuleggja sjvarCtveginn og efnahagsl1fiW eins og hugmyndafr%Win um veiWileyfagjald gerir rW fyrir, annars fellur allt 1 sama fariW og Wur, l1fskj?r h)r verWa lakari og afkoma sjvarCtvegsfyrirt%kja verri en Yyrfti aW vera. R?k gegn veiWileyfagjaldi. ++ Tmiss konar r?k hafa veriW f%rW gegn lagningu veiWileyfagjalds. Xv1 er m.a. haldiW fram aW veiWileyfagjald tefli 1 tv1sUnu Yeirri Yr;un 1 tt aW meiri hagkv%mni sem Yegar  s)r staW. Xetta eru ekki sterk r?k ef Yess er g%tt aW stilla lagningu veiWileyfagjalds 1 h;f, s)rstaklega fyrst um sinn Yar til fiskveiWiarWurinn hefur aukist. Sama  viW Yegar r%tt er um aW CtgerWin s) ekki afl?guf%r nCna. ++ Vitanlega er h%gt aW hugsa s)r Y Ctf%rslu  veiWileyfagjaldi aW hluti Yess greiddi kostnaW hins opinbera viW sjvarCtveg og hluti v%ri notaWur til aW l%kka erlendar skuldir landsmanna. ++ Xau r?k heyrast einnig gegn veiWileyfagjaldi aW fi r1kiW umrW yfir nUjum tekjustofni verWi skatturinn flj;tlega h%kkaWur auk Yess sem r1kiW  aW fara illa meW f). Xessu er ekki h%gt aW svara meW ?Wru en Yv1 aW mikilv%gt er aW tryggilega s) gengiW fr l?ggj?f um Yetta efni, eins og Yingslyktunartillagan gerir reyndar rW fyrir. H%fi r1kisvaldsins til aW fara meW fjrmuni er vitaskuld p;lit1skt matsatriWi en flutningsmenn till?gunnar telja ekki st%Wu til aW hafa s)rstakar hyggjur af Yv1. ++ Einnig er nefnt aW veiWileyfagjald s) s)rstakur skattur  landsbyggWina. Wur hefur veriW sUnt fram  aW h)r er ekki um skattlagningu aW r%Wa ef gjaldinu er variW til aW greiWa s)rt%kan kostnaW vegna sjvarCtvegs. VeiWileyfagjald er einnig almenn gjaldtaka fyrir CthlutaWar aflaheimildir, ;hW Yv1 hvar fyrirt%kin eru staWsett. ++ Xvert  m;ti er h%gt aW halda Yv1 fram aW nCverandi kerfi, n veiWileyfagjalds, s) s)rstakur skattur  Y staWi sem rWa yfir litlum kv;ta og verWa aW greiWa verulegar fjrh%Wir til handhafa veiWiheimilda sem hafa fengiW Y%r ;keypis. Xessir staWir eru einkum  landsbyggWinni. ++ LandsbyggWin Yarf ekki s1st  Yv1 halda aW annar og fj?lbreyttari atvinnuvegur ni aW byggjast upp, svo sem Umiss konar Yj;nustuiWnaWur viW sjvarCtveginn. SjvarCtvegur er v1Wa rekinn annars staWar en  landsbyggWinni og Yess m geta aW Reykjaneskj?rd%mi er langst%rsta sjvarCtvegssv%Wi landsins. XaW er Yv1 mikil skrumsk%ling  Yeirri hugmyndafr%Wi sem liggur aW baki veiWileyfagjaldi aW reyna aW reka fleyg milli dreifbUlis og Y)ttbUlis. Hvernig ber aW leggja  veiWileyfagjald? ++ Tmsir m?guleikar eru viW Ctf%rslu veiWileyfagjalds og fer afstaWa manna eWlilega eftir stj;rnmlalegum grundvallarsj;narmiWum og Yeim hagsmunum sem menn vilja taka tillit til. Ekki er l1klegt aW nein ein aWferW yrWi ofan  1 hreinu formi enda Yarf m.a. aW g%ta aW fiskveiWistj;rnun viW Ctf%rslu veiWileyfagjalds. Einnig Yarf aW kveWa hvernig tekjumz$X)%%FF af veiWileyfagjaldi er variW og til greina kemur aW verja Yeim til aW greiWa kostnaW hins opinbera viW sjvarCtveg, svo sem hafranns;knir o.fl. H)r  eftir eru raktir helstu m?guleikar viW Ctf%rslu  lagningu veiWileyfagjalds. ++ 0 fyrsta lagi er h%gt aW dreifa veiWiheimildum milli allra landsmanna og leyfa Yeim aW versla meW Y%r Yannig aW CtgerWarmenn yrWu aW kaupa Y%r  markaWi, svipuWum hlutafjrmarkaWi, til aW geta haldiW til veiWa. Xetta kerfi g%ti reynst nokkuW erfitt 1 framkv%md en aWferWin hefur veriW notuW v1Wa viW almannav%Wingu eWa einkav%Wingu. ++ 0 ?Wru lagi er h%gt aW leggja rlegt gjald  hvert CthlutaW Yorsk1gildi. Kv;ta yrWi CthlutaW til langs t1ma, eins og nC, sem hlutdeildarkv;ta. Xetta er l1klega einfaldasta leiWin 1 framkv%md. GjaldiW g%ti runniW til hafranns;kna og uppbyggingar, m.a.  sviWi menntunar og ranns;kna 1 sjvarCtvegi. ++ 0 YriWja lagi g%ti r1kisvaldiW selt veiWiheimildir  opinberu uppboWi, annaWhvort veiWiheimildir fyrir allan fiskafla eWa hluta hans. ++ 0 fj;rWa lagi er h%gt aW lta CtgerWina greiWa gjald 1 eitt skipti fyrir veiWiheimildir og yrWi afnotar)tturinn Y eign 1 Yeim skilningi aW vildu stj;rnv?ld breyta kerfinu yrWi aW taka Yennan r)tt eignarnmi og greiWa b%tur Yar sem aWilar hefWu Yegar greitt fyrir r)ttinn. Xetta kerfi er til langs t1ma en YaW tekur hins vegar ekki til efnahagsstj;rnunar. ++ 0 fimmta lagi er h%gt aW skattleggja Ctvegsfyrirt%ki s)rstaklega 1 tekjuskattskerfinu. X v%ri Ctvegsfyrirt%kjum gert aW greiWa h%rri tekjuskatt en ?Wrum fyrirt%kjum vegna Yess aW Yau nUta sameiginlega auWlind til aW mynda Yennan hagnaW. Xessi aWferW hefur Yann kost aW ekki er skattlagt nema hagnaWur s) til staWar og fiskveiWistj;rnunarkerfiW  aW leiWa til hagnaWar 1 greininni. ++ 0 sj?tta lagi er h%gt aW lta gjaldt?ku fyrir veiWiheimildir aWeins n til viWb;tarkv;ta eftir Yv1 sem fiskstofnar eflast. Xannig v%ri einungis lagt  veiWileyfagjald fyrir Y%r heimildir sem v%ri CthlutaW t.d. umfram 200 YCs. tonn af Yorski en Cthlutun fyrir fiskveiWiriW 1996/1997 var 185 YCs. tonn af Yorski og fyrir fiskveiWiriW 1995/1996 155 YCs. tonn. MeW Yessari Ctf%rslu er komiW til m;ts viW Y%r m;tbrur aW lagning veiWileyfagjalds s) Yungb%r skattlagning  vanmttuga atvinnugrein. Xessi aWferW hentar einnig vel til sveifluj?fnunar ef viWb;tarheimildirnar v%ru seldar  opinberu uppboWi. ++ 0 sj?unda lagi er h%gt aW blanda saman einhverjum Yessara aWferWa. Skapa m svigrCm og auWvelda aWgang nUliWa meW Yv1 aW hafa annars vegar rlegt gjald og hins vegar uppboW eWa s)rCthlutun, t.d. Yannig aW hver CtgerWarmaWur %tti rlega r)tt  aW leigja  nU 90% af heimildum fyrra rs en yrWi aW nlgast umframheimildir  uppboWi Yar sem allir %ttu r)tt  aW bj;Wa. Xannig mundi h%tta  kapphlaupi um sem mestar heimildir minnka Yar sem  hverju ri v%ri h%gt aW b%ta viW sig ef menn teldu Y?rf . ++ Flutningsmenn telja aW leiWir 2, 6 og 7 h)r aW framan s)u heppilegastar sem fyrsta skref, miWaW viW nCverandi fiskveiWistj;rnunarkerfi. NU efnahagsstefna. ++ Flutningsm?nnum Yykir r)tt aW gera nokkra grein fyrir tiltekinni Ctf%rslu viW lagningu veiWileyfagjalds sem hefur oft veriW gerW aW umtalsefni undanfarin r. Xessi Ctf%rsla felst 1 aW: "T innheimta rlegt veiWileyfagjald,Ʒ "T l%kka gengiW sem styrkir st?Wu annars CtflutningsiWnaWar og auWveldar sjvarCtveginum greiWslu gjaldsins ogƷ "T nota veiWileyfagjaldiW til aW l%kka skatta Yannig aW almenningur verWi ekki fyrir tekjutapi vegna gengisl%kkunar.Ʒz$ X)%%FFԌ   о++ SjvarCtvegurinn st%Wi 1 s?mu sporum og Wur en aWrar Ctflutnings og samkeppnisgreinar hefWu hagnast. Xessi Ctf%rsla er liWur 1 Yv1 aW styrkja annan CtflutningsiWnaW, Y; n Yess aW hagur sjvarCtvegs versni, en einf?ld Ctf%rsla Yessa g%ti YUtt nokkra kjaraskerWingu 1 byrjun. Hins vegar er nauWsynlegt viW lagningu veiWileyfagjalds aW fikra sig 1 Yessa tt til aW skapa betri skilyrWi fyrir annan atvinnurekstur, 1 lj;si aukinnar erlendrar samkeppni. ++ H)r hefur skUrt veriW dregiW fram aW fiskveiWiarWurinn mun aukast h)rlendis miWaW viW aW fiskveiWistj;rnunarkerfiW haldi fram aW skila hagkv%mni viW veiWar, svo og aW vinnsla og sala afurWa byggist  hagkv%mum l?gmlum markaWshagkerfisins. St?Wugt h%kkandi kv;taverW staWfestir Yessa Yr;un. ++ Jafnframt hefur veriW leidd 1 lj;s ;sanngirni Yess aW almenningur nUtur ekki Yessa arWs nema ;beint og nUir aWilar verWa aW greiWa fullt verW fyrir veiWiheimildir " til Yeirra sem f Yeim CthlutaW ;keypis. Xeir stj;rna Yv1 1 reynd hverjir f aW veiWa. ++ Aukinn fiskveiWiarWur svarar til uppsveiflu 1 sjvarCtvegi og leiWir til raungengish%kkunar sem mun valda ?Wrum Ctflutnings og samkeppnisgreinum miklum erfiWleikum. Raungengi, sem er hlutfall verWlags eWa launa innan lands og utan m%lt 1 s?mu mynt, r%Wst m.a. af framboWi og eftirspurn eftir vinnuafli. Launah%kkun 1 sjvarCtvegi sem afleiWing af auknum fiskveiWiarWi hefur mikil hrif  launaYr;un 1 ?Wrum atvinnugreinum. lagning veiWileyfagjalds samt gengisl%kkun samhliWa skattal%kkun er leiW til aW vinna gegn raungengish%kkun. ++ Um Yessar mundir bUr sjvarCtvegurinn viW mj?g lgt raungengi, afkoman er g;W 1 m?rgum greinum sjvarCtvegs og iWnaWar og samkeppnisframleiWsla hefur tekiW vel viW s)r undanfarin r, enda er efnahagsumhverfiW allt annaW en var fyrir 1990. ++ Xj;Whagsstofnun reiknaWi Ct riW 1994 tv? d%mi um hrif Yess aW leggja  veiWileyfagjald samhliWa gengisl%kkun. Gengisl%kkunin var Yannig kveWin aW auknar tekjur sjvarCtvegsins vegna hennar voru jafnhar veiWileyfagjaldinu. Fyrra d%miW f;lst 1 Yv1 aW tryggja meW l%kkun virWisaukaskatts aW verWlag h%kki ekki. VirWisaukaskattur var Yv1 l%kkaWur meira en nam veiWileyfagjaldinu. XaW leiWir til: "T nokkuW verri afkomu r1kissj;Ws,Ʒ "T s?mu st?Wu sjvarCtvegs,Ʒ "T nokkru betri st?Wu annarra Ctflutningsgreina,Ʒ "T sama kaupmttar launaf;lks,Ʒ "T 1viW verri viWskiptajafnaWar,Ʒ "T verulegrar aukningar landsframleiWslu ogƷ "T verulega aukinnar atvinnu.Ʒ ++ S1Wara d%miW f;lst 1 Yv1 aW virWisaukaskattur var l%kkaWur um svipaWa fjrh%W og veiWileyfagjaldiW. Xetta hefur Yau hrif aW: "T verWlag h%kkar aWeins,Ʒ "T afkoma r1kissj;Ws verWur ;breytt,Ʒ "T staWa sjvarCtvegs er sC sama,Ʒ "T staWa annarra Ctflutningsgreina batnar verulega,Ʒ "T kaupmttur dregst aWeins saman,Ʒ "T viWskiptaj?fnuWur batnar,Ʒ "T landsframleiWsla eykst nokkuW ogƷ "T atvinna eykst einnig nokkuW.Ʒ" (9%9%FFԌ++ SjvarCtvegurinn er 1 s?mu st?Wu og Wur Yrtt fyrir lagningu veiWileyfagjalds. Xetta sUnir vel aW r?k fyrir veiWileyfagjaldi eru mj?g Yung, b%Wi r)ttl%tisr?ksemdirnar og hin hagr%nu r?k. ++ Xannig eru til margs konar leiWir viW aW leggja  veiWileyfagjald og nefndin mun fjalla um Yessar og aWrar aWferWir. MeginatriWiW er aW Yv1 verWi komiW . Skynsamlegt er aW 1 byrjun s) um tilt?lulega lgar greiWslur aW r%Wa sem g%tu h%kkaW eftir Yv1 sem sjvarCtvegurinn hefur burWi til aW greiWa. Ef genginu v%ri jafnframt beitt til aW auWvelda sjvarCtveginum greiWslu gjaldsins mundi annar CtflutningsiWnaWur styrkjast. X er h)r komin samr%md efnahagsstefna sem: "T skilar auknum hagvexti  n%stu rum,Ʒ "T eflir sjvarCtveginn ogƷ "T er fylgt fram 1 samr%mi viW r)ttl%tiskennd Yj;Warinnar, eiganda fiskimiWanna.Ʒ