146. löggjafarþing — 31. fundur.
aðgerðir gegn skattundanskotum og aflandsfélögum.

[10:42]
Katrín Jakobsdóttir (Vg):

Frú forseti. Mig langar að inna hæstv. fjármálaráðherra eftir nánari skýringum á orðum sem hann lét falla í Kastljósi þann 31. janúar síðastliðinn þar sem hann var spurður talsvert út í málefni sem varðar peningaþvætti, aflandsfélög og skattundanskot. Þar sagði fjármálaráðherra eftirfarandi, með leyfi forseta:

„Nú ætlum við að taka á þessu af mikilli hörku, bæði með innanríkisráðuneytinu, við ætlum að vinna með skattrannsóknarstjóra, ríkisskattstjóra, öllum skattstofnunum ríkisins. Ég held að það hafi kannski vantað svona pólitískan baráttumann fyrir þessu. Þetta hefur verið svolítið eins og þú kallar“ — og vitnar hæstv. ráðherra þar til Helga Seljans umsjónarmanns — „einhver gæi í fjármálaráðuneytinu sem var ekki nógu sniðugur. Það kannski vatnaði það að fjármálaráðherrann sjálfur segði: Heyrðu, við ætlum alveg að berjast fyrir þessu, við ætlum að segja þessari tegund af svindli stríð á hendur. Þá erum við bæði að tala um aflandsundanskotin og svarta hagkerfið og við verðum bara að berjast við það með öllum þeim ráðum sem við getum.“

Um leið og ég fagna yfirlýsingu hæstv. ráðherra um að þessi mál verði forgangsmál í ráðuneyti hans og undir hans forystu vil ég spyrja hæstv. ráðherra: Má þá skilja orð hans sem svo að það hafi orðið veruleg stefnubreyting í ráðuneytinu við komu hans þangað? Til hvers er hann að vísa með þessum ummælum? Er hann þá að vísa til forvera síns í starfi sem nú gegnir embætti forsætisráðherra, að sá hæstv. fjármálaráðherra hafi ekki verið pólitískur baráttumaður gegn skattundanskotum og aflandsfélögum?



[10:44]
fjármála- og efnahagsráðherra (Benedikt Jóhannesson) (V):

Virðulegi forseti. Nei, það er ekki svo að ég hafi verið að vísa í hæstv. forsætisráðherra. Þetta er, eins og tilvitnunin bar með sér, orðalag sem ég gríp til á þessu stigi. Ég hef hins vegar sagt það að ég legg mikla áherslu á að berjast gegn skattundanskotum, hvort sem það er í aflandsfélögum, í svarta hagkerfinu eða með öðrum leiðum.

Ég fagna því að hv. þingmaður hefur gefið mér tækifæri til þess að segja frá því hér að ég er búinn að skipa tvær nefndir, annars vegar nefnd til þess að halda áfram athugun á spurningum sem upp komu vegna aflandsskýrslunnar svonefndu og hins vegar nefnd sem sérstaklega mun fjalla um svarta hagkerfið og leiðir til þess að minnka það og draga úr hættu á skattundanskotum þar. Báðar þessar nefndir eiga að skila álitum núna í vor. Ég vonast til þess að niðurstaðan af starfi þeirra verði sú að við getum barist af mikilli hörku gegn svarta hagkerfinu og gegn aflandsfélögunum, sem ég hygg að bæði ég og hv. þingmaður séum sammála um að er mikil meinsemd á íslensku samfélagi.



[10:45]
Katrín Jakobsdóttir (Vg):

Frú forseti. Við hæstv. ráðherra erum algjörlega sammála um það að mikilvægt er að berjast gegn aflandsfélögum og skattundanskotum. Ég spurði hæstv. ráðherra út í orð hans því að við gerum auðvitað ráð fyrir því að orðum fylgi ábyrgð, ekki síst þegar um æðstu embættismenn ríkisins er að ræða. Hæstv. ráðherra sagði það skýrt í þættinum að hann teldi að vantað hefði pólitískan baráttumann í fjármálaráðuneytið til þess að berjast gegn aflandsfélögum og skattundanskotum. Ég hlýt því að endurtaka spurningu mína: Telur hæstv. ráðherra að ekki hafi verið haldið nægjanlega vel á þessum málum á síðasta kjörtímabili? Til hvers er hann að vísa? Til hvaða ráðherra er hann að vísa þegar hann segir að það hafi ekki verið pólitískur baráttumaður í fjármálaráðuneytinu til þess að berjast gegn aflandsfélögum og skattundanskotum? Við hljótum að gera þá kröfu í ljósi þess að tíminn var búinn í viðtalinu þegar þessi orð féllu að hæstv. ráðherra útskýri hvað felst í þeim orðum.



[10:46]
fjármála- og efnahagsráðherra (Benedikt Jóhannesson) (V):

Virðulegi forseti. Ég átta mig ekki alveg á því hvort hv. þingmaður vill að ég reki sögu fjármálaráðherra. Forveri hennar í starfi var fjármálaráðherra hér um skeið og svo hafa ýmsir aðrir ágætir fjármálaráðherrar verið. Ég segi hins vegar: Það er staðreynd að svarta hagkerfið hefur stækkað á Íslandi. Það er mjög mikilvægt að ráðast með öllum ráðum gegn því. Ég hef sagt að ég ætli að setja það í forgang hjá mér. Þó að ekki hafi öll heimsins vandamál verið leyst áður en ég kom þá stoppar það mig ekkert í því að fara í vegferð gegn þeirri meinsemd í samfélaginu.