geðheilbrigðisvandi ungs fólks.
Virðulegi forseti. Ég þakka málshefjanda fyrir mikilvæga umræðu og hæstv. ráðherra fyrir sitt innlegg. Forvarnir eru til alls fyrst, fræðsla og upplýsingar. Því er mikilvægt að leggja áherslu á grunninn og þá skiptir máli samstarf ríkis og sveitarfélaga í geðheilbrigðismálum. Sveitarfélögin hafa bæði með leik- og grunnskóla að gera. Grunnur að góðri geðheilsu er lagður í gegnum skóla, frístundir og íþróttir. Snemmtæk íhlutun og heildstæð úrræði skipta máli um leið og erfiðleikanna verður vart. Heilsuefling í skólum þarf að fara fram með heildrænum hætti en hún byggir undir alla þætti í framtíðarheimi einstaklingsins. Einstaklingur í nútímasamfélagi byrjar sinn þroska með foreldrum sínum og svo dvelur hann stóran hluta af mótunartíma sínum í skóla. Ef fer að bera á veikleika á geðheilbrigði skiptir máli að grípa inn í með snemmtækri íhlutun sem felur í sér að börn fái aðstoð og hjálp sem fyrst áður en vandamálið ágerist með skaðlegum og óafturkræfum afleiðingum. Skimun fyrir áhættuþáttum hjá börnum, svo sem kvíða, þunglyndi og/eða áhrifum áfalla meðal barna er þáttur í forvörnum. Þannig er hægt að veita viðeigandi stuðning og fræðslu ef viðkomandi einstaklingur telst í áhættuhópi. Forsendur snemmtækrar íhlutunar eru að stofnanir samfélagsins sem koma að málefnum barna leggi sig fram við að samræma meðhöndlun og tryggja þverfaglega nálgun og samræmi allt sem þær bera ábyrgð á gagnvart börnum.
En það er ekki allt unnið í gegnum skólann heldur þarf að hlúa að fjölskyldunni, styðja foreldra með uppeldishlutverk sem hefur góð áhrif á samfélagið allt. Okkur er svo gjarnt að setja undir okkur hausinn og æða áfram. Þjóðfélag í mildari takti skapar betri núvitund og rými fyrir athygli okkar hvert á öðru. Leið til þess er til að mynda að stefna að lengingu fæðingarorlofs í 12 mánuði sem núverandi stjórnvöld stefna að og sveigjanlegri vinnutíma. Það færir okkur nær fjölskylduvænu samfélagi.
