Samantekt um þingmál

Breyting á ýmsum lögum vegna afnáms ákvæða um uppreist æru

222. mál á 149. löggjafarþingi.
Dómsmálaráðherra.

Markmið

Að afnema ákvæði um uppreist æru og í stað þess fjalla um missi og endurreisn borgaralegra réttinda í sérlögum þar sem kveðið er á um hver réttindi fyrir sig.

Helstu breytingar og nýjungar

Gert er ráð fyrir að ákvæði almennra hegningarlaga sem fjalla um uppreist æru verði felld brott. Lagt er til að fallið sé frá því að kveða almennt á um missi borgaralegra réttinda í ýmsum lögum og í stað þess verði mælt fyrir um það í viðkomandi lagabálkum í hvaða tilvikum sakaferill skuli leiða til missis á tilteknum borgaralegum réttindum, svo sem kjörgengi, embættisgengi eða tilteknum starfsréttindum. Einnig er lagt til að tilvísun til brota sem þykja svívirðileg að almenningsáliti, sbr. 5. gr. laga um kosningar til Alþingis, verði aflögð. Í staðinn er gert ráð fyrir að sett verði það skilyrði að viðkomandi megi ekki hafa hlotið fangelsisdóm fyrir refsiverðan verknað en að haldið verði óbreyttu því matskennda skilyrði að viðkomandi megi ekki hafa sýnt af sér háttsemi sem getur rýrt það traust sem einstaklingur í slíkri stöðu verður almennt að njóta. Að auki er gert ráð fyrir að í stað tilvísana í lögum til óflekkaðs mannorðs verði kveðið á um að einstaklingar, sem samkvæmt núgildandi lögum ber að hafa óflekkað mannorð til að njóta tiltekinna atvinnuréttinda, geti ekki notið réttinda sem um getur eða sinnt því starfi eða embætti sem um ræðir hverju sinni, nema fimm ár hafi liðið frá því afplánun hefur lokið að fullu, ef þeir hafa hlotið dóm fyrir refsiverðan verknað þar sem refsing var fjögurra mánaða óskilorðsbundið fangelsi hið minnsta eða öryggisgæsla ef þeir voru fullra 18 ára þegar brotið var framið. Enn fremur er lagt til að óflekkað mannorð verði skilgreint rúmt í lögum um kosningar til Alþingis.

Breytingar á lögum og tengd mál

Alls er verið að breyta 32 lögum.

Kostnaður og tekjur

Ekki er gert ráð fyrir auknum kostnaði fyrir ríkissjóð.

Afgreiðsla

Samþykkt með nokkrum orðalagsbreytingum til áréttingar og útskýringa en að öðru leyti óbreytt.

Aðrar upplýsingar




Síðast breytt 17.12.2018. Tenglar í efni sem ekki er á vef Alþingis geta breyst og eru birtir án ábyrgðar. Unnið af starfsfólki upplýsinga- og rannsóknaþjónustu Alþingis.

Um samantektir

Samantektir um þingmál hafa verið birtar á vef Alþingis síðan á 141. þingi (2012-2013). Markmiðið er að setja fram í stuttu máli greinargóðar upplýsingar um þingmál og að tengja í efni sem gæti skýrt það frekar.

Samantektir eru einkum unnar um stjórnarfrumvörp en upplýsingum um önnur mál er bætt við eftir þörfum. Fylgst er með máli frá því að það kemur fram á þinginu og upplýsingum bætt við eftir því sem fram vindur. Þær eru að mestu fengnar úr texta frumvarps og umsagna, en tengt er í efni á öðrum vefjum eftir því sem tilefni er til. Tenglar í efni sem ekki er á vef Alþingis geta breyst og eru birtir án ábyrgðar. Umfjöllunin á að vera óhlutdræg en ekki er hægt að gera ráð fyrir að hún sé tæmandi. Samantektin er ekki hluti af þinglegri meðferð né formlegum skjölum þingmálsins.

Allar ábendingar og athugasemdir eru vel þegnar og má senda þær á netfangið rannsoknathjonusta@althingi.is.