Samantekt um þingmál
664. mál á 150. löggjafarþingi.
Félags- og barnamálaráðherra.
Markmið
Að stuðla að því að vinnuveitendur haldi ráðningarsambandi við starfsmenn sína eins og frekast er unnt, enda þótt það kunni að vera nauðsynlegt að minnka starfshlutfall þeirra að einhverju leyti vegna þess óvissuástands á vinnumarkaði sem stafar af útbreiðslu COVID-19 heimsfaraldursins. Að draga úr þeim áhrifum sem samkomulag um minnkað starfshlutfall vegna tímabundins samdráttar í rekstri vinnuveitenda kann að hafa á réttindi launamanna innan velferðarkerfisins sem byggist á atvinnuþátttöku fólks.
Helstu breytingar og nýjungar
Verði frumvarpið óbreytt að lögum verður heimilt á tímabilinu 15. mars til 1. júlí 2020 að greiða atvinnuleysisbætur til launafólks, sem hefur orðið fyrir skerðingu á starfshlutfalli á bilinu 20% til 50%. Samanlögð heildarfjárhæð atvinnuleysisbóta og launa frá atvinnurekanda getur þó aldrei numið hærri fjárhæð en 80% af meðalfjárhæð heildarlauna starfsmanns á undangengnum þremur mánuðum og að hámarki kr. 650.000 mánaðarlega. Lagðar eru til breytingar á tilkynningu sjálfstætt starfandi einstaklinga um stöðvun rekstrar þannig að nægilegt verði að tilkynning um rekstrarstöðvun vegna verulegs samdráttar berist Skattinum. Lagt er til að þegar starfshlutfall launamanns hefur verið minnkað vegna samdráttar í rekstri vinnuveitanda á síðustu tólf mánuðum áður en héraðsdómara berst krafa um gjaldþrotaskipti á búi vinnuveitanda verði við framkvæmd a- og b-liðar 5. gr. laga um Ábyrgðasjóð launa, nr. 88/2003, með síðari breytingum, tekið mið af tekjum launamannsins er hann hafði áður en kom til lækkunar á starfshlutfalli.
Breytingar á lögum og tengd mál
Lög um atvinnuleysistryggingar, nr. 54/2006.
Lög um Ábyrgðasjóð launa, nr. 88/2003.
Kostnaður og tekjur
Talið er að heildarútgjöld Atvinnuleysistryggingasjóðs geti numið um 755 milljónum kr. á tímabilinu vegna ráðstafananna sem lagðar eru til í frumvarpinu. Þar að auki er gert ráð fyrir að kostnaður vegna umsýslu Vinnumálastofnunar, svo sem vegna þróunar hugbúnaðar, geti numið um 3 milljónum kr.
Afgreiðsla
Samþykkt með allnokkrum breytingum. Í stað 80% þaksins verður miðað við að samanlagðar greiðslur til launamanns, sem nýtir úrræðið, geti numið 90% af meðaltali heildarlauna hans síðustu þrjá mánuði áður en starfshlutfall var minnkað. Þá var hámarksgreiðsla á mánuði hækkuð úr 650.000 kr. í 700.000 kr. Greiðslur til launamanns allt að fjárhæð 400.000 kr. á mánuði munu ekki skerðast, né heldur munu greiðslur sæta skerðingu niður fyrir þá fjárhæð. Lágmarksstarfshlutfall launamanns til þess að geta nýtt sér úrræðið var lækkað úr 50% í 25%. Skýrar var kveðið á um að úrræðið taki til námsmanna og annarra sem ekki njóta tryggingar. Gildistími ákvæða frumvarpsins var styttur þannig að þau gildi til 1. júní 2020 í stað 1. júlí 2020 í ljósi þeirrar miklu óvissu sem uppi er í samfélaginu og þess hversu ört aðstæður breytast.
Aðrar upplýsingar
Vinnumálastofnun.
Síðast breytt 26.03.2020. Tenglar í efni sem ekki er á vef Alþingis geta breyst og eru birtir án ábyrgðar. Unnið af starfsfólki upplýsinga- og rannsóknaþjónustu Alþingis.
Um samantektir
Samantektir um þingmál hafa verið birtar á vef Alþingis síðan á 141. þingi (2012-2013). Markmiðið er að setja fram í stuttu máli greinargóðar upplýsingar um þingmál og að tengja í efni sem gæti skýrt það frekar.
Samantektir eru einkum unnar um stjórnarfrumvörp en upplýsingum um önnur mál er bætt við eftir þörfum. Fylgst er með máli frá því að það kemur fram á þinginu og upplýsingum bætt við eftir því sem fram vindur. Þær eru að mestu fengnar úr texta frumvarps og umsagna, en tengt er í efni á öðrum vefjum eftir því sem tilefni er til. Tenglar í efni sem ekki er á vef Alþingis geta breyst og eru birtir án ábyrgðar. Umfjöllunin á að vera óhlutdræg en ekki er hægt að gera ráð fyrir að hún sé tæmandi. Samantektin er ekki hluti af þinglegri meðferð né formlegum skjölum þingmálsins.
Allar ábendingar og athugasemdir eru vel þegnar og má senda þær á netfangið rannsoknathjonusta@althingi.is.
