Ferill 268. máls. Aðrar útgáfur af skjalinu: Word Perfect.
1993. – 1063 ár frá stofnun Alþingis.
117. löggjafarþing. – 268 . mál.
323. Frumvarp til laga
um stofnun sjóðs til að styrkja efnilega íþróttamenn.
Flm.: Ingi Björn Albertsson, Guðni Ágústsson, Lára Margrét Ragnarsdóttir,
Svavar Gestsson, Gísli S. Einarsson, Guðmundur Hallvarðsson,
Stefán Guðmundsson, Eyjólfur Konráð Jónsson, Eggert Haukdal,
Kristinn H. Gunnarsson, Finnur Ingólfsson.
1. gr.
Stofna skal sjóð til að styrkja efnilega íslenska íþróttamenn. Skal stofnfé sjóðsins samsvara árslaunum fjögurra háskólakennara.
Tilgangur sjóðsins er að skapa efnilegum íþróttamönnum fjárhagslegan grundvöll til að helga sig íþrótt sinni.
2. gr.
Fjárveiting skv. 1. gr. skal í fyrsta sinn veitt í fjárlögum fyrir árið 1995.
Í fjárlögum ár hvert skal sjóðnum síðan ætluð fjárveiting er nemi eigi lægri fjárhæð en í 1. gr. greinir. Fjárhæðin skal endurskoðuð ár hvert við undirbúning fjárlaga með tilliti til breytinga á launum háskólakennara.
3. gr.
Rétt til greiðslu úr sjóðnum hafa þeir íþróttamenn sem að mati stjórnar sjóðsins hafa sýnt ótvíræða hæfileika í íþróttagrein sinni og eru því líklegir til afreka á því sviði.
Sérsambönd innan ÍSÍ skulu senda stjórn sjóðsins fyrir upphaf hvers fjárhagsárs tilnefningar um íþróttamenn er styrkhæfir þykja það ár.
4. gr.
Menntamálaráðherra skipar stjórn sjóðsins til þriggja ára í senn. Í henni skulu sitja þrír menn, einn tilnefndur af framkvæmdastjórn Íþróttasambands Íslands, einn af íþróttanefnd ríkisins og einn skipaður án tilnefningar og skal hann jafnframt vera formaður. Varamenn eru skipaðir á sama hátt.
5. gr.
Menntamálaráðherra setur reglugerð um framkvæmd laga þessara þar sem m.a. skal kveðið á um vörslu sjóðsins og úthlutun úr honum.
6. gr.
Lög þessi öðlast þegar gildi.
Greinargerð.
Íþróttir eru sívaxandi hluti daglegs lífs hjá almenningi hér á landi. Daglega leggja þúsundir manna á öllum aldri stund á íþróttir um land allt, bæði innan dyra og utan. Með auknum frítíma og áhuga á einstökum greinum íþrótta hefur mikilvægi íþrótta margfaldast fyrir fólkið í landinu. Íþróttahreyfingin og keppnisíþróttirnar eru aflvakinn að íþróttaiðkuninni og fullyrða má að almenningur ætti þess ekki kost að iðka ýmsar íþróttagreinar í hinum fjölmörgu íþróttamannvirkjum ef ekki hefði notið við dugmikilla og fórnfúsra einstaklinga sem lagt hafa á sig ómælt erfiði og oft og tíðum mikil útgjöld.
Jafnframt aukinni íþróttaiðkun hefur geta íslenskra íþróttamanna í keppni aukist ár frá ári og árangur þeirra vakið athygli víða um heim.
Afreksíþróttir eru viðurkenndur og þýðingarmikill þáttur í almennri uppbyggingu íþrótta. Flestar þjóðir telja afrek á alþjóðavettvangi bestu og ódýrustu landkynningu sem völ er á og þar með hlýtur að vera tímabært fyrir okkur Íslendinga að meta að verðleikum kynningar- og áróðursgildi afreksíþrótta. Gott dæmi um kynningar af þessu tagi er frábær árangur fatlaðra íþróttamanna.
Það hefur háð markvissri uppbyggingu og langtímaþjálfun afreksmanna okkar að þeir hafa ekki getað gefið sig óskipta að æfingu, t.d. fyrir Ólympíuleika og heimsmeistarakeppni, vegna baráttu fyrir daglegu brauði. Óhugsandi er að í framtíðinni verði unnt að treysta alfarið á dugnað og atorku nokkurra forustumanna íþróttahreyfingarinnar til þess að unnt verði að ná afreksárangri. Við verðum að gera átak í þessum efnum.
Fjárframlög ríkisins til íþróttahreyfingarinnar eru sáralítil og hafa verið skorin rösklega niður sl. ár. Ef við berum okkur saman við aðrar Norðurlandaþjóðir geta alþingismenn ekki litið kinnroðalaust framan í æskufólk sem leggur sig í líma við að hefja nafn Íslands til vegs á erlendum vettvangi. Nú er og komið fordæmi fyrir því að afreksmenn njóti náðar Alþingis, en með samþykkt stjórnarfrumvarps um Launasjóð stórmeistara í skák er brautin rudd og ber að fagna því. Frumvarp þetta er af sömu rótum runnið og sniðið að þörfum íþróttahreyfingarinnar.
Athugasemdir við einstakar greinar frumvarpsins.
Um 1. gr.
Í 1. mgr. er mælt fyrir um stofnun sérstaks sjóðs til styrktar efnilegum íþróttamönnum og stofnfé hans. Ákvæðið þarfnast ekki efnislegra skýringa.
Tilgangur sjóðsins kemur fram í 2. mgr. Hann skal skapa efnilegum íþróttamönnum fjárhagslegan grundvöll til að geta helgað sig íþrótt sinni. Svo sem fram kemur í almennum athugasemdum með frumvarpinu eru afreksíþróttir viðurkenndur og mikilvægur þáttur í almennri uppbyggingu íþrótta auk þess að geta verið öflug en ódýr landkynning. Engu að síður hefur stefna stjórnvalda í íþróttamálum ekki verið með nægilega markvissum hætti með langtímauppbyggingu í huga. Er brýnt að úr þessu verði bætt. Markviss hvatning og uppbygging verður að koma í stað tilviljanakenndra verðlauna eftir á sem oftar en ekki ganga beint til greiðslu persónulegra skulda viðkomandi íþróttamanna sem stofnað hefur verið til vegna skorts á stuðningi í upphafi. Með sjóði af þessu tagi, sem hér er lagt til að verði stofnaður, er stigið fyrsta skrefið í þessa átt.
Um 2. gr.
Ákvæði 1. mgr. þarfnast ekki skýringa.
Í 2. mgr. er kveðið á um árleg lámarksfjárframlög til sjóðsins sem aldrei skulu nema lægri fjárhæð en sem svarar fjórföldum árslaunum háskólakennara eins og þau eru á hverjum tíma. Framlög skulu endurskoðuð árlega. Ekkert mælir hins vegar gegn hærri framlögum séu aðstæður og vilji til þess á hverjum tíma.
Um 3. gr.
Í þessari grein en tilgreint hverjir átt geti rétt til greiðslna úr sjóðnum og hvernig staðið skuli að vali þeirra.
Samkvæmt 1. mgr. er endanlegt ákvörðunarvald um það hver eða hverjir hljóti styrki úr sjóðnum í höndum stjórnar hans.
Í 2. mgr. er ákveðið að tilnefningar um styrkþega komi frá hlutaðeigandi sérsamböndum innan Íþróttasambands Íslands. Með þessu er tryggt eðlilegt samband stjórnar sjóðsins við hverja íþróttagrein og möguleikar þeirra sem innan hverrar greinar starfa til að hafa áhrif á styrkveitingar hverju sinni. Má almennt ætla að þessir aðilar hafi besta vitneskju um afreksmenn í hverri grein fyrir sig. Ákvæði 2. mgr. girðir ekki fyrir að stjórn sjóðsins veiti styrki á grundvelli tilnefninga frá öðrum aðilum en ákvæðið greinir. Um framkvæmd úthlutunar fer að öðru leyti samkvæmt reglugerð sem menntamálaráðherra setur, sbr. 5. gr. frumvarpsins.
Um 4. gr.
Hér er fjallað um skipan stjórnar sjóðsins. Ákvæðið skýrir sig efnislega sjálft.
Um 5. gr.
Greinin þarfnast ekki skýringa.
Um 6. gr.
Greinin þarfnast ekki skýringa.
