Virðisaukaskattur af barnafatnaði

Fimmtudaginn 07. nóvember 2002, kl. 16:03:00 (1244)

2002-11-07 16:03:00# 128. lþ. 25.11 fundur 311. mál: #A virðisaukaskattur af barnafatnaði# þál., Flm. PM (flutningsræða)
[prenta uppsett í dálka] 25. fundur, 128. lþ.

[16:03]

Flm. (Páll Magnússon):

Herra forseti. Ég mæli hér fyrir till. til þál., 311. mál þingsins á þskj. 336. Í tillögugreininni segir:

,,Alþingi ályktar að fela fjármálaráðherra að kanna hvort fella megi niður eða lækka virðisaukaskatt á fötum og skófatnaði fyrir börn. Annars vegar verði lagt til grundvallar að föt og skófatnaður fyrir börn beri engan virðisaukaskatt og hins vegar að föt og skófatnaður fyrir börn beri 14% virðisaukaskatt.

Lagt verði mat á fjárhagslegt tap ríkissjóðs við þessar aðgerðir en einnig ávinning fyrir barnafjölskyldur. Einnig verði lagt mat á ávinning af slíkum aðgerðum fyrir verslun innan lands og í því efni sérstaklega litið til laga um þessi mál á Bretlandseyjum.``

Í stefnuyfirlýsingu ríkisstjórnar Íslands frá 28. maí 1999 er eitt af markmiðunum sagt vera, með leyfi forseta, að ,,endurskoða skattalöggjöfina með það að markmiði m.a. að draga úr jaðaráhrifum og mismunun innan skattkerfisins og stuðla þannig að aukinni skilvirkni þess``. Þetta markmið er ekki hægt að skilja öðruvísi en svo að ríkisstjórnin hafi talið áhrif jaðarskatta of mikil í upphafi kjörtímabilsins og að á því þyrfti að taka. Jaðaráhrif skattkerfisins bitna ekki síst á barnafólki sem iðulega þarf í senn að koma sér upp húsnæði og greiða af námslánum og vinnur af þeim sökum langan vinnudag. Tekjur eru því oft ágætar og auk þess að greiða svonefndan hátekjuskatt skerðast bætur vegna tekjutengingar. Með því að lækka eða afnema virðisaukaskatt af barnafatnaði væri með einfaldri aðgerð komið til móts við barnafjölskyldur í landinu.

Vissulega voru breytingar sem gerðar voru á barnabótakerfinu í upphafi kjörtímabilsins ánægjuleg tíðindi fyrir þennan hóp. Þá voru tekin upp svonefnd barnakort fyrir öll börn yngri en sjö ára, en í stefnuyfirlýsingu ríkisstjórnarinnar segir um það efni, með leyfi forseta:

,,Að styrkja fjölskylduna sem hornstein þjóðfélagsins og treysta samheldni hennar og velferð. Meðal annars verði dregið úr tekjutengingu í barnabótakerfinu, t.d. með útgáfu sérstakra barnakorta eða öðrum sambærilegum aðgerðum.``

Nú er þessi hluti barnabóta ótekjutengdur, en betur má ef duga skal í þeim efnum og er rétt að stefna að því að barnakort verði tekin upp fyrir öll börn.

Ætla má að með því að fella niður eða lækka virðisaukaskatt af barnafötum muni verslun innan lands aukast verulega. Ljóst er að nokkuð hefur verið um svokallaðar verslunarferðir til útlanda. Hafa ferðaskrifstofur þá skipulagt stuttar ferðir á staði þar sem auglýst er að hagstætt sé að versla. Borgir á Bretlandseyjum hafa oft orðið fyrir valinu þegar slíkar ferðir eru skipulagðar. Á Bretlandi er enginn virðisaukaskattur á fötum og skóm fyrir börn, sem henta ekki fullorðnum. Fellur varningurinn í 0-flokk, þ.e. varan fellur innan skattskyldusviðs laganna en ber 0% virðisaukaskatt. Eðlilegt er að kanna hvernig bresk stjórnvöld hafa framkvæmt þessi lagaákvæði og hvernig eftirliti er háttað með söluaðilum.

Þá er einnig mikilvægt að kynna sér með hvaða hætti vörur eru flokkaðar, þ.e. hvernig orðalag laganna um að vörurnar henti ekki fullorðnum er skilið í framkvæmd, hvort þar sé miðað við ákveðnar stærðir í fatnaði. Einhverjir gætu haft efasemdir um að þetta sé framkvæmanlegt og því nauðsynlegt að átta sig á framkvæmd laganna um þetta efni á Bretlandseyjum.

Lagt er til í tillögunni að skoðað verði annars vegar áhrif þess að barnaföt beri engan virðisaukaskatt, sbr. 1. mgr. 12. gr. laga nr. 50/1988, um virðisaukaskatt, með síðari breytingum, og hins vegar að föt og skófatnaður fyrir börn beri 14% virðisaukaskatt, sbr. 2. mgr. 14. gr. sömu laga.

Gerðar hafa verið kannanir á kaupvenjum Íslendinga og sýna niðurstöður að sá vöruflokkur sem Íslendingar kaupa helst erlendis eru einmitt barnaföt.

Með aukinni sölu innan lands á barnafötum má ætla að umsvif verslunar aukist og skili meiri hagnaði. Það getur einnig skapað fleiri störf í verslun og þjónustu. Þannig fái ríkissjóður auknar skatttekjur af versluninni á móti niðurfellingu eða lækkun virðisaukaskatts. Þessi aðgerð eykur einnig samkeppnishæfni íslenskrar verslunar sem á í stöðugt meiri samkeppni við erlenda verslun, enda ferðalög almennings sífellt algengari.

Ég legg áherslu á samstarf við Samtök verslunar og þjónustu um mat á ávinningi breytinga fyrir verslanir.

Að lokinni fyrri umr. legg ég til, herra forseti, að tillögunni verði vísað til hv. efh.- og viðskn.