149. löggjafarþing — 107. fundur,  21. maí 2019.

störf þingsins.

[13:45]
Horfa

Þorsteinn Víglundsson (V):

Virðulegur forseti. Fyrir Alþingi liggur frumvarp um sameiningu Seðlabanka og Fjármálaeftirlits. Málið hefur ekki fengið mikla eða langa umfjöllun í þinginu, mælt var fyrir því fyrir tæpum tveimur mánuðum. Þar er lagt til að ein stærsta og valdamesta stofnun í efnahagslífi þjóðarinnar verði sett á fót. Fyrir efnahags- og viðskiptanefnd hefur komið fjöldi gesta sem eindregið hefur varað við því að að samruna verði staðið með þeim hætti sem hér er lagt til, þ.e. fullur samruni þessara tveggja mikilvægu hornsteina, getum við sagt, í íslensku efnahagslífi. Góð og gild rök eru færð fyrir þeim aðvörunarorðum, þau snúast í raun um ákveðin grundvallaratriði sem við hefðum kannski átt að hafa lært eftir algjört efnahagshrun hér fyrir réttum áratug. Það er einmitt aðgreining valds og að blanda aldrei saman framkvæmd og eftirliti með þeirri sömu framkvæmd innan sömu stofnunar eins og lagt er til að verði gert. Kauphöllin varar mjög eindregið við því að þessi leið verði farin, að Seðlabankanum verði falið eftirlit með sjálfum sér sem einum stærsta markaðsaðila á innlendum verðbréfamarkaði.

Því til viðbótar má velta upp öðru sem er að ráðherra hafi í ákveðnum tilfellum neitunarvald hvað varðar ákvarðanir sjálfstæðs seðlabanka, hvað varðar ákvarðanir sem snúa að framkvæmd peningastefnu og þeirra úrræða sem bankinn hefur til að tryggja fjármálastöðugleika.

Þá spyr maður enn og aftur um grundvallaratriðin: Er það sjálfstæður seðlabanki sem er háður neitunarvaldi ráðherra undir ákveðnum kringumstæðum? Ég held að það sé algerlega forkastanlegt og ábyrgðarlaust af hálfu Alþingis að ætla að afgreiða í vor þetta mál meira og minna óbreytt með þessi aðvörunarorð á bakinu.