Ferill 392. máls. Aðrar útgáfur af skjalinu: PDF - Word Perfect.
148. löggjafarþing 2017–2018.
Þingskjal 545 — 392. mál.
Tillaga til þingsályktunar
um þjóðaratkvæðagreiðslu um framtíð Reykjavíkurflugvallar.
Flm.: Njáll Trausti Friðbertsson, Karl Gauti Hjaltason, Ásmundur Friðriksson, Haraldur Benediktsson, Óli Björn Kárason, Vilhjálmur Árnason, Páll Magnússon, Jón Gunnarsson, Sigurður Páll Jónsson, Þorsteinn Sæmundsson, Gunnar Bragi Sveinsson, Anna Kolbrún Árnadóttir, Sigmundur Davíð Gunnlaugsson, Birgir Þórarinsson, Bergþór Ólason, Guðmundur Ingi Kristinsson, Inga Sæland, Ólafur Ísleifsson, Líneik Anna Sævarsdóttir, Halla Signý Kristjánsdóttir, Lilja Rafney Magnúsdóttir, Jón Þór Ólafsson, Þórunn Egilsdóttir.
„Vilt þú að flugvöllur og miðstöð innanlands-, kennslu-, einka- og sjúkraflugs verði áfram í Vatnsmýrinni í Reykjavík uns annar jafngóður eða betri kostur er tilbúinn til notkunar?
. Já.
. Nei.“
Greinargerð.
Staðsetning flugvallarins hefur verið umdeild í nokkurn tíma. Í kjölfar dóms Hæstaréttar frá 9. júní 2016 í máli nr. 268/2016 var íslenska ríkinu gert skylt að loka norðaustur-suðvestur-flugbraut Reykjavíkurflugvallar (flugbraut 06/24) í samræmi við samkomulag þáverandi innanríkisráðherra og borgarstjórans í Reykjavík frá árinu 2013. Hefur umræddri flugbraut nú verið lokað.
Eftir sem áður ríkir ekki einhugur um framtíðarstaðsetningu Reykjavíkurflugvallar og hlutverk hans sem samgöngumiðstöðvar til framtíðar, en aðalskipulag Reykjavíkur gerir ráð fyrir því að flugvöllurinn víki í áföngum eftir árið 2022. Fyrir liggur að flugvellinum verður í reynd lokað þegar norður-suður-brautinni verður lokað, sem Reykjavíkurborg stefnir að árið 2022. Það er eftir fjögur ár. Í því sambandi þarf einnig að horfa til þess að í samgönguáætlun fyrir árin 2011–2022, sem samþykkt var með ályktun Alþingis nr. 48/140, er gert ráð fyrir því að flugvöllur verði í Reykjavík til ársins 2022 hið minnsta, þótt ekki sé með skýrum hætti kveðið á um staðsetningu hans. Er því talið afar brýnt að þjóðin fái tækifæri til þess að segja hug sinn varðandi umrætt málefni og hafa þannig áhrif á endanlega niðurstöðu málsins, sem gæti m.a. falist í tilfærslu á skipulagslegu ákvörðunarvaldi með lögum, að teknu tilliti til mikilvægra almannahagsmuna.
Árétta ber að Reykjavíkurflugvöllur gegnir mikilvægu og fjölþættu hlutverki í samgöngum landsbyggðarinnar og höfuðborgarinnar. Völlurinn er óumdeilanlega miðstöð innanlandsflugs og gegnir í því sambandi lykilhlutverki. Um flugvöllinn fara að jafnaði um 400 þúsund farþegar á ári og hefur þeim farið fjölgandi.
Tilgangur hluta ferðanna er að sækja brýna læknisþjónustu á höfuðborgarsvæðið. Flugvöllurinn gegnir lykilhlutverki í sjúkra- og neyðarflugi og tengist þannig brýnum öryggishagsmunum almennings, en hann er óumdeilanlega ein helsta tenging landsbyggðarinnar utan suðvesturhornsins við Landspítala.
Árið 2017 voru farin 799 sjúkraflug á vegum Mýflugs innan lands með 849 sjúklinga, en auk þess var nokkur fjöldi fluttur í sjúkraflugi með þyrlum Landhelgisgæslunnar. Í fyrra voru fluttir 733 sjúklingar í sjúkraflugi um Reykjavíkurflugvöll með flugvélum Mýflugs, frá Reykjavík 219 og til Reykjavíkur 514 sjúklingar. Við þessar tölur bætast síðan sjúkraflutningar í þyrlum Landhelgisgæslunnar. Í fyrra voru fluttir 138 einstaklingar í sjúkraflugi til Reykjavíkur með þyrlum Landhelgisgæslunnar. Það má reikna með að 85% af sjúkraflutningunum í lofti séu með sjúkraflugvélum og um 15% með þyrluflugi.
Stjórnvöld hafa markað þá opinberu stefnu í heilbrigðismálum að aðeins verði byggt upp og rekið eitt hátæknisjúkrahús og það við Hringbraut í Reykjavík, í næsta nágrenni við flugvöllinn. Greiðar samgöngur milli flugvallar og sjúkrahússins eru því afar mikilvægar.
Flugvöllurinn gegnir einnig lykilhlutverki í tengingu landsbyggðarinnar við opinbera grunnþjónustu og mikilvægar opinberar stofnanir, sem eru flestar staðsettar á höfuðborgarsvæðinu, og jafnframt við almenna verslun og þjónustu. Flugvöllurinn er einnig mikilvæg miðstöð kennslu-, eftirlits-, leitar- og björgunarflugs og mikilvægur varaflugvöllur fyrir Keflavíkurflugvöll. Þá gegnir flugvöllurinn æ stærra hlutverki í tengslum við ferðaþjónustu vegna aukningar ferðamanna og tækifæri eru til að dreifa ferðamönnum betur um landið í gegnum flugvöllinn.
Öll framangreind atriði, auk almenns hagræðis sem leiðir af styrku innanlandsflugi, m.a. með tilliti til umhverfis- og öryggisþátta, eru afar mikilvæg og þess eðlis að nauðsynlegt er að flugvöllurinn verði í Vatnsmýrinni svo að hann geti með sóma sinnt hlutverki sínu þannig að landsmenn allir hafi greiðan aðgang að höfuðborginni.
Í nýlegri skýrslu innanríkisráðuneytisins um félagshagfræðilega greiningu á framtíð innanlandsflugs kemur fram að áætlunarflug innan lands muni að öllum líkindum dragast mikið saman og verði jafnvel ekki fýsilegt ef það verður flutt frá Reykjavík, t.d. til Keflavíkurflugvallar. Það er því forsenda fyrir virku innanlandsflugi á Íslandi að miðstöð innanlandsflugs sé í Reykjavík og þannig í nánum tengslum við þá þjónustu sem landsmenn sækja til höfuðborgarinnar. Í skýrslunni kemur einnig fram að innanlandsflugið sé þjóðhagslega arðbært og að þjóðhagslegur ávinningur af því til næstu 40 ára sé um 70 milljarðar kr. á núvirði.
Álykti Alþingi að fram skuli fara almenn og leynileg þjóðaratkvæðagreiðsla um tiltekið málefni eða lagafrumvarp fer um framkvæmdina samkvæmt lögum um framkvæmd þjóðaratkvæðagreiðslna, nr. 91/2010, og er niðurstaða slíkrar atkvæðagreiðslu ráðgefandi. Öll skynsamleg rök hníga í þá átt að halda flugvellinum og miðstöð innanlandsflugs í Vatnsmýrinni en verði þar einhver breyting á er nauðsynlegt að öll þjóðin fái að koma að þeirri ákvörðun á beinan og lýðræðislegan hátt.
