Ferill 295. máls. Aðrar útgáfur af skjalinu: Word Perfect.
1995–96. – 1065 ár frá stofnun Alþingis.
120. löggjafarþing. – 295 . mál.
534. Tillaga til þingsályktunar
um breytingu á þingsályktun um vegáætlun fyrir árin 1995–1998.
(Lagt fyrir Alþingi á 120. löggjafarþingi 1995–96.)
Alþingi ályktar að árið 1996 skuli framkvæmdum í vegamálum hagað samkvæmt eftirfarandi vegáætlun.
I. ÁÆTLUN UM FJÁRÖFLUN
(Fjárhæðir í m.kr.)
1.1. Markaðar tekjur:
1.3. Framkvæmdaátak:
II. SKIPTING ÚTGJALDA
(Fjárhæðir í m.kr.)
2.1. Stjórn og undirbúningur:
2.2. Viðhald þjóðvega:
1. Almenn þjónusta
3. Viðhald
2.3. Til nýrra þjóðvega:
1. Stofnvegir
3. Til brúagerða
Athugasemdir við þingsályktunartillögu þessa.
Gildandi vegáætlun fyrir árin 1995–1998 var samþykkt á Alþingi í febrúar 1995. Þar var gert ráð fyrir 7.678 m.kr. heildarfjáröflun til vegamála á árinu 1996. Innifalið í þeirri fjáröflun voru tekjur af mörkuðum tekjustofnum, framlag úr ríkissjóði til framkvæmdaátaks og lánsfé til átaksins.
Við afgreiðslu fjárlaga fyrir árið 1996 var ákveðið að útgjöld til vegamála yrðu 6.663 m.kr. Jafnframt var gert ráð fyrir hertri innheimtu þungaskatts. Gæfi þungaskattur meiri tekjur en tölur í fjárlögum segja til um, skyldi sú aukna innheimta renna til vegamála á árinu. Var miðað við, að sú upphæð yrði tekin inn í fjáraukalög 1996, en hún hefur verið áætluð um 50 m.kr. Þá hefur bensíngjald verið hækkað að því marki, að hækkunin skili 100 m.kr. á þessu ári.
Með vísan til þess, sem hér er rakið á undan verður niðurstöðutala vegáætlunar 1996 6.663 + 100 = 6.763 m.kr. Síðan bætast við 50 m.kr. ef innheimta þungaskatts skilar þeim fjármunum.
Af þessum orsökum verður ekki komist hjá því að endurskoða vegáætlun fyrir árið 1996, en regluleg endurskoðun á ekki að fara fram fyrr en þinginu 1996 – 1997.
0. Verðlagsforsendur.
Í þessari endurskoðun vegáætlunar fyrir 1996 er gengið út frá verðlagsforsendum fjárlaga þ.e. að verðlagshækkun frá 1995 verði um 2,4%. Meðaltalsvísitala vegagerðar fyrir árið 1996 er því áætluð 5150 stig.
I. Fjáröflun.
Eftirfarandi er samanburður á áætlaðri fjáröflun samkvæmt gildandi vegáætlun og tillögu þessari að vegáætlun 1996. Í töflunni eru tekjur flokkaðar eftir uppruna, en ekki ráðstöfun eins og í tillögunni.
Gildandi
Tillaga
vegáætlun
jan. 1996
m.kr.
m.kr.
Markaðar tekjur:
Í tölunum fyrir markaðar tekjur eru meðtaldar þær 350 m.kr. af mörkuðum tekjum sem renna eiga til framkvæmdaátaksins.
Bensíngjald hækkar þann 1. febrúar 1996 um 2,6% og er sú hækkun tekin með hér. Ekki er gert ráð fyrir öðrum breytingum á gjaldskrám markaðra tekja.
Við gerð vegáætlunar fyrir 1995–1998 var gert ráð fyrir að sala á bensíni tekjuárið 1995 yrði 1,8% meiri en 1994. Reyndin varð 0,8% sölusamdráttur. Þar af leiðandi er ný spá um tekjur af bensíngjaldi 216 m.kr. lægri en í upphaflegu áætluninni. Á móti kemur að tekjur af þungaskattir voru öllu meiri en áætlað hafði verið og er nú reiknað með 165 m.kr. aukningu þar.
Vegagerðin tók við eftirliti með þungaskattsmálum í ársbyrjun 1994, og var eftirlitið þá aukið verulega. Auknar tekjur af þungaskatti má að verulegu leyti rekja til aukins eft1irlits og hertrar innheimtu. Eftirlitið verður enn eflt á þessu ári, og er búist við að það skili 50 m.kr. umfram tölur hér að ofan, og verður það þá tekið inn í fjáraukalög eins og áður sagði.
Nú er ljóst að þungaskattskerfið verður í gildi enn um sinn. Ákveðið var að fresta gildistöku laga um olíugjald í tvö ár. Þessum tíma á að verja til að útfæra hér á landi olíugjald, sem byggist á litun olíu.
2. Skipting útgjalda.
Í meðfylgjandi töflu er sýndur samanburður á gildandi vegáætlun og tillögu þeirri, sem hér liggur fyrir.
Gildandi
Tillaga
vegáætlun
janúar 1996
m.kr.
m.kr.
Við samanburð á tölum þarf að hafa í huga, eins og áður var vikið að, að lítilsháttar munur er á verðlagi fjárlaga og því verðlagi sem vegáætlun gerði ráð fyrir. Sú breyting sem gerð er á liðum 2.1. og 2.9. skýrist af þessum mun.
Viðhalds- og þjónustuliðirnir 2.2.1.–2.2.4. lækka samtals um verðlagsmuninn og auk þess um 50 m.kr., en reiknað er með að tekjuauki vegna bættrar innheimtu þungaskatts renni í staðinn til þessara liða. Þessu til viðbótar hefur reynst nauðsynlegt að færa nokkuð á milli þessara liða innbyrðis, þannig er lagt til að fjárveiting til vetrarþjónustu hækki nokkuð vegna mikils halla á þeim lið frá síðasta ári. Þá hefur komið í ljós við samninga við þéttbýlissveitarfélög um veghald (viðhald og þjónustu þjóðvega innan þéttbýlismarka) að fjármagn til þess liðar var nokkuð vanáætlað. Hækkun á þessum tveimur liðum er látin bitna á liðum 2.2.1. og 2.2.3., almennri þjónustu og viðhaldi.
Gert er ráð fyrir því að fjárveiting til framkvæmdaátaks verði 650 m.kr. í samræmi við ákvörðun ríkisstjórnarinnar þar um. Lagt er til að fjárveitingar til annarra nýframkvæmda lækki um rúmlega 18% en aðrir smærri liðir (2.4.–2.7.) lækki nokkru minna. Í liðnum 2.3.1.2. Höfuðborgarsvæðið er innifalin greiðsla skuldar við Reykjavíkurborg samkvæmt samningi frá 1991. Upphæðin er bundin og því ekki skorin niður, en aðrar fjárveitingar í liðnum lækka um rúmlega 18% eins og annað. Liður 2.8. til tilrauna er í samræmi við vegalög.
Ef fjármagn samkvæmt þessari tillögu er borið saman við undanfarin ár fæst eftirfarandi niðurstaða (vísitala vegagerðar 5150).
Þar af
Heildarút-
Nýbygg. vega,
Almenn
gjöld til
brúa og fjárv.til
þjónusta og
vegamála
landsvega
viðhaldÁr
m.kr.
m.kr.
m.kr.
Tölur fyrir árin 1986–1994 eru samkvæmt skýrslu ráðherra um framkvæmd vegáætlunar en tölur fyrir árið 1995 eru samkvæmt vegáætlun fyrir það ár, að viðbættum 200 m.kr. skv. fjáraukalögum 1995 vegna mikils kostnaðar við vetrarþjónustu.
Hafa verður í huga að frá og með árinu 1993 eru greidd framlög til flóabáta sem eru innifalin í heildarútgjöldum til vegamála.