Ferill 159. máls. Aðrar útgáfur af skjalinu: Word Perfect.
1996–97. – 1066 ár frá stofnun Alþingis.
121. löggjafarþing. – 159 . mál.
1063. Nefndarálit
um frv. til l. um landmælingar og kortagerð.
Frá minni hluta umhverfisnefndar.
Nefndin hefur fjallað um málið og fengið á sinn fund Ingimar Sigurðsson og Hrafn Hallgrímsson frá umhverfisráðuneytinu, Vilhjálm Þ. Vilhjálmsson og Þórð Skúlason frá Sambandi íslenskra sveitarfélaga, Ágúst Guðmundsson frá Landmælingum Íslands, Jón Gunnar Ottósson frá Náttúrufræðistofnun Íslands og Heiðar Hallgrímsson og Guðmund Hafberg frá LÍSU – Samtökum um samræmd landfræðileg upplýsingakerfi á Íslandi. Þá bárust nefndinni umsagnir frá Skipulagi ríkisins, Siglingastofnun Íslands, Landsvirkjun, Sambandi sveitarfélaga á Suðurnesjum, Landgræðslu ríkisins, Orkustofnun, Sambandi íslenskra sveitarfélaga, Náttúruverndarráði, LÍSU – Samtökum um samræmd landfræðileg upplýsingakerfi á Íslandi, Ísgrafi, Sambandi sveitarfélaga í Austurlandskjördæmi, Náttúrufræðistofnun Íslands, Rannsóknastofnun landbúnaðarins og Landmælingum Íslands.
Niðurstaðan eftir umfjöllun nefndarinnar er að hún flytur breytingartillögur í 12 liðum við þetta frumvarp sem er aðeins 16. gr. Minni hlutinn telur flestar breytingarnar til bóta en telur engu síður ótímabært að afgreiða frumvarpið á þessu þingi. Ástæðan er sú að starfandi er nefnd sem umhverfisráðherra skipaði 20. desember 1996 til að gera tillögur um mótun stefnu í fjarkönnunarmálum. Hlutverk nefndarinnar samkvæmt skipunarbréfi er „að skilgreina þarfir fyrir fjarkönnun bæði með hliðsjón af kröfunum eins og þær eru í dag sem og fyrirsjáanlegum kröfum, gera tillögur um stjórnskipun og skipulagningu málaflokksins, svo sem um samstarf einstakra stofnana og aðila, gera tillögur um framkvæmdina þar á meðal um ábyrgð og skyldur hins opinbera, gera tillögur um forgangsröðun verkefna sem og notkun, fjármögnun og gjaldtöku“. Í nefndinni eiga sæti fulltrúar þeirra stofnana ríkisins sem nýta þurfa þjónustu Landmælinga Íslands og eru flestar þeirra nú þegar að fást við kortagerð. Ljóst er að ýmsir þættir í störfum nefndarinnar lúta að efni þessa frumvarps, m.a. hvað varðar stjórnsýslu, fjármögnun og samskipti við aðrar stofnanir. Fyrir liggur að fjarkönnunarnefndin hefur óskað eftir því að beðið verði með afgreiðslu frumvarpsins þar til hún hefur lokið störfum, en henni er ætlað að skila tillögum sínum til ráðherra fyrir 1. október nk.
Til þess að stofnun eins og Landmælingar Íslands þjóni hlutverki sínu þarf að ríkja sátt um störf hennar. Ríkja þarf sátt við það fólk sem hjá stofnuninni vinnur og eins við þá sem stofnunin á að þjóna. Mikilvægt er að koma á víðtæku samkomulagi milli opinberra stofnana um það hvernig landfræðileg upplýsingasöfnun og úrvinnsla á að fara fram með sem minnstum kostnaði fyrir ríkissjóð. Gera þarf áætlanir um kostnað við endurbætur og viðhald undirstöðuþátta svo sem landhæðarnets, GPS-grunnstöðva og staðlaðra gagnasafna. Semja þarf um verkaskiptingu milli stofnana og veita þeim svigrúm til útboða vegna gagnaöflunar ef það þykir hagkvæmt. Hvað varðar hefðbundna kortagerð þarf að skoða þann þátt sérstaklega, m.a. vegna vaxandi notkunar loftmynda, gervitunglamynda og tölvugagna sem ef til vill munu koma í stað hefðbundinna korta.
Það eru skynsamleg vinnubrögð að leiða saman til nefndarstarfa fulltrúa flestra þeirra stofnana sem mál þetta varðar og fela þeim umfjöllun grundvallaratriða í stefnumótun. Það er hins vegar óskynsamlegt að ganga síðan fram hjá slíkri stjórnskipaðri nefnd um fjarkönnunarmál við samningu og afgreiðslu frumvarps sem fjallar að stórum hluta um sömu þætti og nefndinni er ætlað að fjalla um. Það er vond stjórnviska að valta yfir þá sem verkin eiga að vinna. Engin rök hafa komið fram fyrir því að þessi lagasetning sé svo brýn að hún geti ekki beðið eftir niðurstöðum fyrrgreindrar nefndar. Því leggur minni hlutinn til að frumvarpinu verði vísað til ríkisstjórnarinnar.
Alþingi, 2. maí 1997.
Kristín Halldórsdóttir,
Guðmundur Beck.
frsm.
