Ferill 96. máls. Aðrar útgáfur af skjalinu: Word Perfect.
122. löggjafarþing 1997–98.
Þskj. 96 – 96. mál.
Frumvarp til laga
um breytingu á lögum nr. 4 frá 19. febrúar 1963, um ráðherraábyrgð.
Flm.: Jóhanna Sigurðardóttir, Lúðvík Bergvinsson,
Ásta R. Jóhannesdóttir.
1. gr.
c. ef hann gefur Alþingi rangar eða villandi upplýsingar eða við meðferð máls á Alþingi leynir upplýsingum er hafa verulega þýðingu.
2. gr.
Greinargerð.
Á 116. löggjafarþingi flutti háttvirtur þingmaður og núverandi félagsmálaráðherra, Páll Pétursson, frumvarp til laga um breytingu á lögum um ráðherraábyrgð. Með frumvarpinu fylgdi þá svohljóðandi greinargerð:
„Lögin um ráðherraábyrgð frá 4. febrúar 1963 taka ekki til ábyrgðar ráðherra gagnvart Alþingi ef hann greinir því rangt frá, gefur því villandi upplýsingar eða leynir það upplýsing
Í framsöguræðu flutningsmanns kom fram að hann teldi ákaflega mikilvægt að Alþingi geti treyst þeim upplýsingum sem ráðherrar gefa og það geti treyst því að ráðherra segi allan sannleikann og ekkert nema sannleikann í ræðustóli. Jafnframt kom fram að trúverðugleiki er mikið höfuðatriði í þessu efni og höfuðnauðsyn til þess að Alþingi geti tekið réttar ákvarð
Fram kom einnig að frumvarpið væri bundið við formlegar upplýsingar til Alþingis. Orð
Taldi flutningsmaður að það ætti að vera refsivert ef ráðherra greinir Alþingi formlega rangt frá staðreyndum eða leynir þýðingarmiklum upplýsingum þegar hann veit sannanlega betur. Jafnframt kom fram hjá flutningsmanni að hægt væri að finna fjölmörg dæmi úr fortíð og nútíð þar sem ráðherrar hafi farið frjálslega með sannleikann. Kom fram í ræðunni að á síðustu og verstu tímum hafi þetta gengið lengra en áður hefur tíðkast.
Frumvarpið um breytingu á lögum um ráðherraábyrgð, sem flutt var á 116. löggjafarþingi, er hér tekið upp óbreytt og taka flutningsmenn þess bæði undir það sem fram kom í greinar
Tilefni flutnings þessa frumvarps nú er ekki síst að flutningsmaður nefnds frumvarps frá 116. löggjafarþingi og núverandi ráðherra, Páll Pétursson, hefur með eigin verkum sannað nauðsyn þessarar breytingar. Tvívegis á síðasta Alþingi var ráðherrann borinn þeim sökum að hafa gefið Alþingi rangar og villandi upplýsingar, um stöðu félagslega húsnæðiskerfisins og um samanburð á afföllum og kostnaði húsbréfakerfisins við húsnæðislánakerfið frá 1986, auk þess að leyna Alþingi upplýsingum sem höfðu verulega þýðingu fyrir málið. Þær ásakanir voru studdar gögnum frá Ríkisendurskoðun og Húsnæðisstofnun. Það er grundvallaratriði til að styrkja bæði þingræðið í landinu og eftirlitshlutverk Alþingis með framkvæmdarvaldinu að hægt sé að treysta upplýsingum sem ráðherrar gefa þinginu. Þegar fyrir liggur að alvar
Verði frumvarpið að lögum munu 10. og 11. gr. laga um ráðherraábyrgð, nr. 4/1963, hljóða svo:
„10. gr.
a. ef hann misbeitir stórlega valdi sínu, enda þótt hann hafi ekki beinlínis farið út fyrir embættistakmörk sín,
b. ef hann framkvæmir nokkuð eða veldur því, að framkvæmt sé nokkuð, er stofnar heill ríkisins í fyrirsjáanlega hættu, þótt ekki sé framkvæmd þess sérstaklega bönnuð í lögum, svo og ef hann lætur farast fyrir að framkvæma nokkuð það, er afstýrt gat slíkri hættu, eða veldur því, að slík framkvæmd ferst fyrir,
c. ef hann gefur Alþingi rangar eða villandi upplýsingar eða við meðferð máls á Alþingi leynir upplýsingum er hafa verulega þýðingu.
11. gr.
Við ákvörðun refsingar skal höfð hliðsjón af 70. gr. almennra hegningarlaga.
Hafi ráðherra jafnframt brotið gegn hinum almennu hegningarlögum, skal hegning sú, sem hann hefur til unnið, tiltekin í einu lagi samkvæmt reglum 77. gr.almennra hegningarlaga.“
Fylgiskjal.
Dönsku lögin um ráðherraábyrgð.
(Lög 1964-04-15 nr. 117.)
1. gr.
2. gr.
3. gr.
honum hefur verið kunnugt um þær og ekki gert viðeigandi ráðstafanir til að koma í veg fyrir þær,
brotið er nauðsynlegur eða eðlilegur þáttur framkvæmdar á ákvörðun sem ráðherrann ber ábyrgð á,
hann hefur stuðlað að brotinu með því að sinna ekki eðlilegu eftirliti eða setja skýr fyrir
4. gr.
5. gr.
Ákvæði 1. mgr. eiga við ef ráðherra veitir þinginu rangar eða villandi upplýsingar eða leynir mikilvægum upplýsingum við meðferð máls á þingi.
6. gr.
Ef brotið er framið af gáleysi varðar það sekt eða varðhaldi.
Við ákvörðun fjársektar skal taka mið af ákvæðum almennra hegningarlaga um dagsektir.
7. gr.
Ákvæði 155.–157. gr. almennra hegningarlaga gilda ekki um ráðherra.
8. gr.
9. gr.