Ferill 173. máls. Aðrar útgáfur af skjalinu: Word Perfect.
123. löggjafarþing 1998–99.
Þskj. 395 — 173. mál.
Nefndarálit
um frv. til fjáraukalaga fyrir árið 1998.
Frá meiri hluta fjárlaganefndar.
Nefndin hefur haft frumvarpið til athugunar og í því skyni leitað skýringa hjá fjármálaráðuneyti og fagráðuneytum varðandi beiðnir um auknar fjárheimildir. Jafnframt leitaði nefndin eftir áliti Ríkisendurskoðunar.
Meiri hluti fjárlaganefndar gerir 46 breytingartillögur við frumvarpið sem samtals nema 619,9 m.kr. til hækkunar. Einstakar tillögur eru skýrðar í álitinu auk þess sem fjallað verður nánar um þær í framsögu.
SKÝRINGAR VIÐ EINSTAKAR BREYTINGARTILLÖGUR
00 Æðsta stjórn ríkisins
201 Alþingi. Lagt er til að framlag til Alþingis hækki um 8,5 m.kr. til að mæta útgjaldaauka í tengslum við óvenjulangt þinghald sl. vor og kostnaði við sérstakt átak til að flýta frágangi á ræðum og birtingu þeirra á vefnum. Yfirvinna fyrri hluta ársins og ræðuvinnsla var mun meiri en á sama tíma árið áður. Auk þess var prentkostnaður hærri en verið hafði.
01 Forsætisráðuneyti
02 Menntamálaráðuneyti
203 Raunvísindastofnun Háskólans. Óskað er eftir 3,8 m.kr. framlagi til kaupa á jeppabifreið í stað þeirrar sem eyðilagðist í óhappi á Vatnajökli fyrr á þessu ári.
319 Framhaldsskólar, almennt. Framlag til viðfangsefnisins 1.40 Framhaldsskólar, óskipt, hækkar alls um 113,9 m.kr. Annars vegar er óskað er eftir 9,5 m.kr. hækkun á framlögum vegna kostnaðar af kjarasamningum. Um er að ræða kostnað af prófum sem svarar til 2,3% af heildarlaunakostnaði og af deildarstjórn um 1,3% eða samtals 129,5 m.kr. Í frumvörpum til fjáraukalaga fyrir árið 1998 og fjárlaga fyrir árið 1999 er gert ráð fyrir 120 m.kr. til þess að mæta þessum útgjöldum, en eftir stendur 9,5 m.kr. kostnaður sem ekki hefur verið fjármagnaður. Hins vegar er óskað eftir 104,4 m.kr. hækkun á framlögum vegna launakostnaðar í framhaldsskólum. Komið hefur í ljós að við skiptingu menntamálaráðuneytisins á fjárveitingum til framhaldsskóla í fjárlögum 1998 var stuðst við forsendur sem leiddu til þess að launakostnaður í skólunum var vanmetinn um 3,5%.
902 Þjóðminjasafn Íslands. Gerð er tillaga um að veittar verði 3 m.kr. til safnsins sem varið verði til verkefna sem útiminjasvið safnsins réðst í fyrr á þessu ári. Annars vegar er um að ræða viðgerð á Silfurgarði í Flatey á Breiðafirði sem er líklega elsta sjóvarnarmannvirki hér á landi, og hins vegar fornleifarannsókn á Eiríksstöðum í Haukadal.
905 Landsbókasafn Íslands — Háskólabókasafn. Gerð er tillaga um 10 m.kr. hækkun á þessum lið til að mæta auknum launakostnaði Landsbókasafns Íslands — Háskólabókasafns vegna kjarasamninga.
907 Listasafn Íslands. Lögð er til 3 m.kr. hækkun á framlagi til Listasafns Íslands vegna rekstrarhalla safnsins 1997, m.a. vegna lægri sértekna en gert var ráð fyrir í fjárlögum.
974 Sinfóníuhljómsveit Íslands. Óskað er eftir 2,2 m.kr. hækkun vegna kostnaðar við kjarasamninga sem hljómsveitinni hefur ekki verið bættur.
982 Listir, framlög. Lögð er til 2 m.kr. hækkun á óskiptu framlagi fjárlagaliðarins.
03 Utanríkisráðuneyti
04 Landbúnaðarráðuneyti
221 Veiðimálastofnun. Lagt er til að Veiðimálastofnun fái 6 m.kr. aukafjárveitingu til að mæta uppsöfnuðum rekstrarhalla, m.a. vegna fiskeldisdeildar, en verkefni hennar hafa verið færð til Stofnfisks hf.
271 Bændaskólinn á Hólum. Alls er lagt til að framlag til skólans hækki um 9 m.kr. Lögð er til 2 m.kr. hækkun á liðnum til að mæta tímabundinni hækkun launagjalda. Í annan stað er lagt til að skólanum verði veitt 7 m.kr. framlag til verkefnis við kynbætur á bleikju. Heildarkostnaður við rekstur verkefnisins er um 14 m.kr. á ári. Framleiðnisjóður landbúnaðarins og fleiri hafa styrkt verkefnið á undanförnum árum. Stuðningurinn hefur ekki nægt og er uppsafnaður rekstrarhalli árin 1997 og 1998 um 14 m.kr.
293 Hagþjónusta landbúnaðarins. Óskað er eftir að Hagþjónusta landbúnaðarins fái 1 m.kr. framlag á fjáraukalögum fyrir árið 1998 vegna áhrifa kjarasamninga og rekstrarkostnaðar.
331 Héraðsskógar. Gerð er tillaga um að framlag til skógræktarátaks á Fljótsdalshéraði hækki um 3,5 m.kr. og er skýringin tvíþætt. Annars vegar er óskað eftir 2 m.kr. viðbótarframlagi til að mæta halla sem hefur myndast hjá Héraðsskógum á síðustu árum. Hins vegar er lagt er til að veitt verði 1,5 m.kr. til að gera upp við Héraðsskóga kostnað af umfangsmikilli söfnun á lerkifræi árið 1995.
343 Suðurlandsskógar. Gerð er tillaga um 1,5 m.kr. fjárveitingu til Suðurlandsskóga sem starfa samkvæmt lögum frá maí 1997. Þeir eru fjármagnaðir með „átakspeningum til bindingar kolefnis“ þrjú fyrstu árin og er því fjármagni varið til að auka gróður landsins. Hins vegar hefur nokkur kostnaður fallið til sem rakinn er til annarra þátta en gróðursetningar og munar þar mestu um þann kostnað sem varð við upphaf verkefnisins í fyrra.
811 Bændasamtök Íslands. Lagt er til að Bændasamtök Íslands fái 9,6 m.kr. aukafjárveitingu vegna hækkunar á lífeyrisskuldbindingum. Einnig er farið fram á 4,6 m.kr. vegna aukinna greiðslna í lífeyrissjóð af launum starfsmanna héraðsbúnaðarsambanda. Fjárveiting í fjárlögum tekur ekki tillit til nýrra reglna um greiðslur í Lífeyrissjóð starfsmanna sem tóku gildi í ársbyrjun 1998. Farið er fram á sömu hækkun í fjárlögum fyrir árið 1999.
06 Dóms- og kirkjumálaráðuneyti
235 Bætur brotaþola. Óskað er eftir að fjárveiting vegna bóta til brotaþola verði lækkuð um 5 m.kr. en ljóst er að nokkur afgangur verður á fjárveitingu þessa árs. Þegar fjárveiting var ákveðin í fjárlögum 1996 var óvíst hver heildarbótafjárhæð á ári yrði.
303 Ríkislögreglustjóri. Farið er fram á 15 m.kr. fjárveitingu vegna kostnaðar ríkislögreglustjóraembættisins við innheimtu sekta á landsvísu. Í byrjun ársins var tekið í notkun nýtt samræmt kerfi við innheimtu sekta og fellur allur kostnaður við prentun gíróseðla, útsendingu og ítrekanir á sektarboðum á embættið. Í frumvarpi til fjárlaga fyrir árið 1999 er samsvarandi fjárveiting á lið ríkislögreglustjóraembættisins.
390 Ýmis löggæslukostnaður. Farið er fram á fjárheimild til kaupa á nauðsynlegum tækjakosti til útgáfu á nýjum tölvulesanlegum vegabréfum. Heildarkostnaður nemur um 42 m.kr. Um er að ræða tölvubúnað, hugbúnað og 100.000 tölvulesanleg vegabréf. Í fjárlögum 1997 voru 13,3 m.kr. ætlaðar til undirbúnings þessa verkefnis. Á þeim lið eru eftir um 11 m.kr. og er því óskað eftir fjárveitingu sem nemur 31 m.kr. Fyrirhugað er að gengið verði frá kaupsamningi í desember 1998.
412 Sýslumaðurinn á Akranesi. Óskað er eftir aukafjárveitingu að fjárhæð 12 m.kr. vegna hallareksturs embættisins síðustu árin. Uppsafnaður halli í lok árs 1997 var 26,1 m.kr. Á árinu 1998 bætist enn við hallann, einkum vegna áfalla og veikinda sem nokkrir starfsmenn embættisins hafa átt í, og stefnir í að uppsafnaður halli í árslok 1998 verði 35,8 m.kr. en miðað er við að ráðið verði fram úr honum á nokkrum árum samhliða hagræðingaraðgerðum hjá embættinu.
490 Ýmis rekstrarkostnaður sýslumannsembætta. Farið er fram á að fjárveiting til að mæta kostnaði samkvæmt lögum um aukatekjur ríkissjóðs verði lækkuð um 10 m.kr. með hliðsjón af áætlaðri útkomu þessa árs.
501 Fangelsismálastofnun ríkisins. Launakostnaður hækkar sem nemur um 18 m.kr. á árinu 1998 vegna kjarasamnings við fangaverði. Í ljósi styrkrar fjárhagsstöðu Fangelsismálastofnunar ber stofnunin 10 m.kr. af kostnaðinum en óskað er eftir 8 m.kr. fjárveitingu fyrir því sem á vantar.
07 Félagsmálaráðuneyti
400 Málefni barna og ungmenna. Gerð er tillaga um að Götusmiðjan — Virkið fái 5 m.kr. framlag til reksturs meðferðarheimilis fyrir tímabilið frá júní til áramóta 1998. Þar eru veitt sérhæfð meðferðarúrræði fyrir unga fíkla á aldrinum 16–20 ára og er markhópurinn ungmenni sem önnur meðferðarúrræði hafa ekki hentað. Framlagið er háð því að gerður verði þjónustusamningur við rekstraraðila meðferðarheimilisins.
700 Málefni fatlaðra. Farið er fram á 54 m.kr. hækkun til að mæta áhrifum kjarasamninga á stofnunum fyrir fatlaða. Starfsmenn þessara stofnana taka langflestir laun samkvæmt kjarasamningi fjármálaráðherra og SFR. Í síðasta samningi þessara aðila var samið um launakerfi sem byggist m.a. á starfaflokkun. Í mati á áhrifum kjarasamningsins var ekki tekið nægilegt tillit til þeirra áhrifa sem þau hafa á launaútgjöld stofnananna.
999 Félagsmál, ýmis starfsemi. Farið er fram á 1,4 m.kr. hækkun á framlagi til móttöku flóttamanna á Blönduósi. Um er að ræða greiðslu viðbótarkostnaðar vegna barnabóta, tölvunámskeiða og ferðakostnaðar.
08 Heilbrigðis- og tryggingamálaráðuneyti
379 Sjúkrahús, óskipt. Farið er fram á 80 m.kr. framlag og er það ætlað til að mæta rekstrarvanda á fimm sjúkrastofnunum. Í vinnu faghóps á vegum heilbrigðis- og tryggingamálaráðherra voru óleyst vandamál hjá nokkrum stofnunum og ljóst að þar þyrfti viðbótarfjármuni. Lagt er til að fjárveitingin verði notuð til að gera upp rekstrarhalla vegna sameiningar heilbrigðisstofnana á Austurlandi og renni einnig til heilbrigðisstofnana á Suðurnesjum og á Selfossi. Þá er lagt til að af fjárveitingunni verði greiddur rekstrarhalli hjá St. Fransiskusspítala í Stykkishólmi og Heilbrigðisstofnuninni Blönduósi. Gert er ráð fyrir að framlögin verði greidd til framangreindra stofnana þegar gerðir hafa verið þjónustusamningar um rekstur þeirra.
381 Sjúkrahús og læknisbústaðir. Lagt er til að framlag til viðfangsefnisins 6.90 Bygging sjúkrahúsa, heilsugæslustöðva og læknisbústaða hækki um 7,1 m.kr. Framlagið er ætlað til Hjúkrunarheimilisins Hulduhlíðar og er lokagreiðsla á skuld ríkisins við Eskifjörð vegna stofnkostnaðar þess.
399 Heilbrigðismál, ýmis starfsemi. Lagt er til Krýsuvíkursamtökunum verði veittar 5 m.kr. til fjárhagslegrar endurskipulagningar Krýsuvíkurskólans. Unnið hefur verið að endurskipulagningu starfseminnar á yfirstandandi ári.
568 Reynslusveitarfélagið Höfn í Hornafirði. Í samræmi við ákvæði í samningi um reynslusveitarfélagið Höfn í Hornafirði er farið fram á 11 m.kr. fjárveitingu til að kosta þrjú sjúkrarými í stað hjúkrunarrúma. Farið verður fram á sömu fjárhæð til hækkunar á framlögum í fjárlögum fyrir árið 1999.
725 Heilbrigðisstofnunin Ísafjarðarbæ. Farið er fram á 9,5 m.kr. viðbótarfjárveitingu til að ganga frá uppgjöri í tengslum við sameiningu heilsugæslustöðvar og sjúkraskýlis Þingeyrar við Heilbrigðisstofnun Ísafjarðar. Ríkisendurskoðun hefur farið yfir óuppgerðar kröfur vegna heilsugæslustöðvar og sjúkraskýlisins á Þingeyri og nema þær 9,5 m.kr. Kröfuhafar eru Verkalýðsfélagið Skjöldur, Lífeyrissjóður Vestfirðinga, Ísafjarðarbær, Sparisjóður Önundarfjarðar og Sparisjóður Þingeyrarhrepps.
09 Fjármálaráðuneyti
12 Viðskiptaráðuneyti
14 Umhverfisráðuneyti
221 Hollustuvernd ríkisins. Farið er fram á 7 m.kr. aukafjárveitingu vegna átaks stofnunarinnar til að ljúka við löggildingu tilskipana ESB um flokkun og merkingar hættulegra efna og efnasambanda.
310 Landmælingar Íslands. Farið er fram á 12,3 m.kr. fjárveitingu til að mæta fyrirsjáanlegri lækkun á sértekjum stofnunarinnar.
401 Náttúrufræðistofnun Íslands. Gerð er tillaga um að framlag til stofnunarinnar hækki alls um 3,2 m.kr. Annars vegar er lögð til 2,2 m.kr. aukafjárveiting til setursins í Reykjavík til reksturs á viðbótarhúsnæði. Heimild fékkst fyrir viðbótarhúsnæði vegna aukinnar starfsemi sem m.a. stafar af flutningi gróðurkortagerðar frá Rannsóknastofnun landbúnaðarins til Náttúrufræðistofnunar og eflingu rannsókna á veiðifuglum. Hins vegar er lagt til að Náttúrufræðistofnun Íslands fái 1 m.kr. til að mæta auknum leigugjöldum á Akureyrarsetri stofnunarinnar.
Nú er í fyrsta sinn til umfjöllunar frumvarp til fjáraukalaga sem byggist á þeirri framsetningu fjárlaga sem tekin var upp í fyrra, sbr. ákvæði laga nr. 88/1997, um fjárreiður ríkisins. Því þykir rétt að gera grein fyrir uppbyggingu breytingartillagna við sundurliðun 2 við frumvarpið. Meginregla við gerð breytingartillagna á Alþingi er sú að einungis eru gerðar tillögur um efnisbreytingar en ekki afleiðubreytingar. Þannig hefur sú breyting á framlögum til viðfangsefnis sem gerð er tillaga um í breytingartillögu við sundurliðun 2 þær afleiðingar að samsvarandi breytingar verða á fjármögnun fjárlagaliðarins ef fjármögnun er aðeins af einni tegund. Þannig tekur Alþingi ákvörðun í einu lagi um breytingu á framlagi og fjármögnun þess. Hins vegar í þeim tilvikum að um tvær eða fleiri fjármögnunarleiðir er að ræða eða bein tillaga er gerð um breytingu á fjármögnun er þess getið sérstaklega í breytingartillögu. Samkvæmt venju liggur síðan fyrir stöðuskjal eftir 2. umræðu þar sem allar tölur eru uppfærðar og aðrar breytingar gerðar í samræmi við úrslit atkvæðagreiðslu en er að öðru leyti framsett á nákvæmlega sama hátt og frumvarpið sjálft.
Meiri hluti nefndarinnar leggur til að frumvarpið verði samþykkt með þeim breytingum sem skýrðar hafa verið hér að framan og gerð er tillaga um í sérstöku þingskjali.
Alþingi, 3. des. 1998.
Jón Kristjánsson,
form., frsm.
Sturla Böðvarsson.
Árni Johnsen.
Árni M. Mathiesen.
Arnbjörg Sveinsdóttir.
Hjálmar Jónsson.
Ísólfur Gylfi Pálmason.