Ferill 41. máls. Aðrar útgáfur af skjalinu: PDF - Word Perfect.


148. löggjafarþing 2017–2018.
Þingskjal 737  —  41. mál.




Svar


fjármála- og efnahagsráðherra við fyrirspurn frá Loga Einarssyni um eignir og tekjur landsmanna árið 2016.


    Svörin við fyrirspurninni byggjast á umbeðnum skattframtalsgögnum frá embætti ríkisskattstjóra. Gögnunum er raðað eftir fjölskyldunúmeri framtals. Tveir samskattaðir aðilar teljast saman sem ein fjölskylda, óháð því hvort um sé að ræða hjón eða samskattað par. Einhleypingur, þ.m.t. einstætt foreldri, telst sem ein fjölskylda og ósamskattað par í sambúð telst sem tvær fjölskyldur. Vert er að hafa í huga að þar sem hér er stuðst við skattframtöl telst unglingur í foreldrahúsum í þessari röðun sem ein fjölskylda frá og með 16 ára aldri þrátt fyrir að sami unglingurinn komi fram sem barn á framfæri framteljanda á öðru framtali. Unglingar og ungmenni sem búa í heimahúsum eru mörg hver með engar tekjur eða eignir. Í gögnunum eru einnig meðtaldir þeir einstaklingar og sambýlingar sem eru með afbrigðilega álagningu, eða handreiknaðir, eins og sá hópur er oft nefndur sökum þess að sérfræðingar RSK þurfa að handreikna álagningu þeirra. Þetta eru einstaklingar þar sem framtölum er að einhverju leyti ábótavant og er algeng ástæða fyrir handreikningi búseta erlendis hluta úr ári. Á árinu 2016 voru samtals 218.669 fjölskyldur í gögnum ríkisskattstjóra miðað við framangreinda skilgreiningu, 5%-hópurinn er námundaður við 10.900 fjölskyldur, 1% við 2.180 fjölskyldur og 0,1%-hópurinn við 218 fjölskyldur.
    Gæði gagnanna eru að mestu leyti óbreytt yfir þann tíma sem hér um ræðir með þeirri undantekningu þó að á framtali 2009 hafi innstæður og vextir af innstæðum í fyrsta sinn verið forskráðir á skattframtöl og hafa verið það síðan. Þetta þýddi að innstæður og vextir af innstæðum hækkuðu gríðarlega á milli framtala 2008 og 2009. Þetta hafði hins vegar ekki afgerandi áhrif á hlutfallstölurnar á þessum tíma. Þá er rétt að taka fram að hlutabréf eru talin á nafnvirði í þessum gögnum og fasteignir eru taldar á fasteignamatsverði.

     1.      Hvert var eigið fé þeirra a) 5%, b) 1%, c) 0,1% landsmanna sem mest áttu árið 2016 og hvert var hlutfall eigin fjár þeirra af eigin fé allra landsmanna árið 2016? Hverjar eru sambærilegar tölur fyrir árin 1997–2015?
    Eigið fé þeirra 5% landsmanna sem mestar eignir áttu við lok árs 2016 samkvæmt skattframtölum var 1.388,3 milljarðar kr. og hlutfall eigin fjár þeirra af eigin fé allra landsmanna var 43,5%. Eigið fé þess 1% landsmanna sem mestar eignir átti við lok árs 2016 var 612,6 milljarðar kr. og hlutfall eigin fjár þess af eigin fé allra landsmanna var 19,2%. Eigið fé þess 0,1% landsmanna sem mest átti við lok árs 2016 var 201,3 milljarðar kr. og hlutfall eigin fjár þess af eigin fé allra landsmanna var 6,3%. Sambærilegar tölur fyrir árin 1997–2015 er að finna í töflu 1.

Tafla 1. Upphæð og hlutfall eigin fjár hjá ríkasta hluta landsmanna af heildar eigin fé 1997–2016 raðað eftir heildareignum.

Efstu 5 % Efsta 1% Efsta 0,1%
Ár Heildareignir, millj. kr. Hlutfall af heild Heildareiginir, millj. kr. Hlutfall af heild Heildareignir, millj. kr. Hlutfall af heild
1997 207.300 37,6% 89.139 16,2% 25.291 4,6%
1998 228.350 38,5% 99.660 16,8% 29.352 4,9%
1999 259.070 38,0% 113.422 16,6% 32.538 4,8%
2000 286.654 37,7% 124.563 16,4% 37.231 4,9%
2001 318.178 37,1% 137.221 16,0% 39.348 4,6%
2002 346.316 38,1% 155.928 17,1% 49.443 5,4%
2003 390.889 38,6% 180.944 17,9% 60.941 6,0%
2004 445.154 38,1% 201.653 17,2% 64.114 5,5%
2005 571.814 37,2% 254.767 16,6% 79.922 5,2%
2006 695.240 40,7% 328.875 19,3% 112.685 6,6%
2007 886.009 43,6% 447.733 22,0% 174.226 8,6%
2008 931.468 47,2% 474.197 24,0% 173.848 8,8%
2009 963.405 50,4% 480.084 25,1% 170.799 8,9%
2010 894.256 56,3% 448.976 28,3% 162.119 10,2%
2011 943.132 50,9% 443.241 23,9% 155.020 8,4%
2012 1.010.609 48,7% 470.267 22,7% 167.120 8,1%
2013 1.051.915 47,8% 482.697 21,9% 168.667 7,7%
2014 1.126.162 46,1% 506.336 20,7% 167.754 6,9%
2015 1.249.414 44,4% 559.487 19,9% 187.339 6,7%
2016 1.388.292 43,5% 612.632 19,2% 201.323 6,3%

     2.      Hverjar voru heildareignir þeirra a) 5%, b) 1%, c) 0,1% landsmanna sem mest áttu árið 2016 og hvert var hlutfall heildareigna þeirra af heildareignum allra landsmanna árið 2016? Hverjar eru sambærilegar tölur fyrir árin 1997–2015?
    Heildareignir þeirra 5% landsmanna sem mestar eignir áttu við lok árs 2016 samkvæmt skattframtölum voru 1.578,3 milljarðar kr. og hlutfall heildareigna þeirra af heildareignum allra landsmanna var 31,8%. Heildareignir þess 1% landsmanna sem mestar eignir átti við lok árs 2016 voru 654,1 milljarðar kr. og hlutfall heildareignanna af heildareignum allra landsmanna var 13,2%. Heildareignir þess 0,1% landsmanna sem mestar eignir átti við lok árs 2016 voru 208,3 milljarðar kr. og hlutfall heildareignanna af heildareignum allra landsmanna var 4,2%. Sambærilegar tölur fyrir árin 1997–2015 er að finna í töflu 2.

Tafla 2. Upphæð og hlutfall heildareigna hjá ríkasta hluta landsmanna 1997–2016.

Efstu 5 % Efsta 1% Efsta 0,1%
Ár Heildareignir, millj. kr. Hlutfall af heild Heildareignir, millj. kr. Hlutfall af heild Heildareignir, millj. kr. Hlutfall af heild
1997 240.924 27,3% 97.404 11,0% 27.457 3,1%
1998 271.489 28,3% 115.708 12,1% 35.299 3,7%
1999 302.888 27,6% 125.126 11,4% 35.570 3,2%
2000 341.328 27,6% 140.171 11,3% 41.876 3,4%
2001 379.203 27,0% 154.552 11,0% 45.720 3,3%
2002 406.230 27,1% 169.783 11,3% 52.777 3,5%
2003 459.505 27,5% 196.977 11,8% 64.891 3,9%
2004 534.942 27,8% 225.007 11,7% 70.273 3,6%
2005 700.350 28,5% 292.425 11,9% 90.397 3,7%
2006 868.982 30,8% 382.162 13,6% 128.595 4,6%
2007 1.119.181 33,1% 523.029 15,5% 195.915 5,8%
2008 1.196.965 32,7% 554.000 15,1% 200.779 5,5%
2009 1.233.236 32,4% 561.351 14,8% 197.110 5,2%
2010 1.133.909 32,7% 517.756 14,9% 183.550 5,3%
2011 1.148.891 31,8% 500.980 13,9% 169.389 4,7%
2012 1.216.725 31,5% 523.679 13,6% 180.929 4,7%
2013 1.255.294 31,5% 531.540 13,3% 181.580 4,6%
2014 1.319.381 31,3% 547.868 13,0% 174.887 4,2%
2015 1.436.420 31,7% 596.954 13,2% 191.418 4,2%
2016 1.578.257 31,8% 654.087 13,2% 208.293 4,2%

     3.      Hverjar voru tekjur tekjuhæstu a) 5%, b) 1%, c) 0,1% landsmanna árið 2016, með og án fjármagnstekna, og hvert var hlutfall tekna þeirra af tekjum allra landsmanna árið 2016? Hverjar eru sambærilegar tölur fyrir árin 1997–2015?
    Heildartekjur með fjármagnstekjum samkvæmt skattframtölum hjá tekjuhæstu 5% landsmanna voru 349,8 milljarðar kr. og hlutfall tekna þeirra af tekjum allra landsmanna árið 2016 var 22,2%. Heildartekjur með fjármagnstekjum hjá tekjuhæsta 1% landsmanna voru 138,8 milljarðar kr. og hlutfall þessara tekna af tekjum allra landsmanna árið 2016 var 8,8%. Heildartekjur með fjármagnstekjum hjá tekjuhæsta 0,1% landsmanna voru 48,9 milljarðar kr. og hlutfall þessara tekna af tekjum allra landsmanna árið 2016 var 3,1%.

Tafla 3. Upphæð og hlutfall heildartekna tekjuhæstu hluta landsmanna 1997–2016.

Efstu 5 % Efsta 1% Efsta 0,1%
Ár Heildartekjur, millj. kr. Hlutfall af heild Heildartekjur, millj. kr. Hlutfall af heild Heildartekjur, millj. kr. Hlutfall af heild
1997 58.348 18,4% 18.916 6,0% 4.266 1,3%
1998 66.997 18,6% 21.672 6,0% 4.845 1,3%
1999 78.534 19,2% 26.223 6,4% 6.187 1,5%
2000 90.940 19,7% 32.223 7,0% 8.795 1,9%
2001 106.117 20,6% 41.584 8,1% 15.384 3,0%
2002 118.497 21,4% 49.008 8,9% 20.608 3,7%
2003 138.711 23,2% 64.270 10,8% 31.104 5,2%
2004 153.350 23,4% 68.055 10,4% 25.820 3,9%
2005 209.261 27,2% 110.690 14,4% 48.628 6,3%
2006 257.263 28,5% 137.487 15,2% 60.248 6,7%
2007 366.171 33,2% 222.967 20,2% 112.446 10,2%
2008 288.565 26,0% 133.520 12,0% 46.011 4,1%
2009 246.419 23,4% 104.259 9,9% 37.188 3,5%
2010 201.873 20,5% 70.351 7,2% 19.226 2,0%
2011 217.273 20,7% 73.491 7,0% 18.855 1,8%
2012 233.583 21,0% 80.832 7,3% 21.227 1,9%
2013 257.610 21,5% 94.398 7,9% 28.117 2,3%
2014 285.250 22,0% 111.209 8,6% 38.773 3,0%
2015 308.256 22,0% 116.964 8,3% 35.252 2,5%
2016 349.802 22,2% 138.754 8,8% 48.898 3,1%

    Heildartekjur án fjármagnstekna hjá tekjuhæstu 5% landsmanna voru 273,2 milljarðar kr. árið 2016 og hlutfall þeirra af tekjum allra landsmanna (án fjármagnstekna) var 18,9%. Heildartekjur án fjármagnstekna hjá tekjuhæsta 1% landsmanna voru 83,1 milljarðar kr. og hlutfall þeirra af tekjum allra landsmanna (án fjármagnstekna) var 5,7%. Heildartekjur án fjármagnstekna hjá tekjuhæsta 0,1% landsmanna voru 15,9 milljarðar kr. og hlutfall þeirra af tekjum allra landsmanna (án fjármagnstekna) var 1,1%. Sambærilegar tölur fyrir árin 1997–2015 er að finna í töflum 3 og 4.

Tafla 4. Upphæð og hlutfall heildartekna án fjármagnstekna hjá tekjuhæsta hluta landsmanna 1997–2014.

Efstu 5 % Efsta 1% Efsta 0,1%
Ár Tekjur án fjármagnstekna, millj. kr. Hlutfall af heild Tekjur án fjármagnstekna, millj. kr. Hlutfall af heild Tekjur án fjármagnstekna, millj. kr. Hlutfall af heild
1997 51.974 17,2% 14.877 4,9% 2.566 0,8%
1998 60.323 17,5% 17.549 5,1% 3.190 0,9%
1999 66.840 17,4% 19.128 5,0% 3.120 0,8%
2000 74.571 17,5% 21.671 5,1% 3.769 0,9%
2001 82.241 17,4% 23.302 4,9% 3.790 0,8%
2002 89.664 17,7% 25.973 5,1% 4.778 0,9%
2003 94.730 17,8% 27.794 5,2% 4.991 0,9%
2004 104.895 18,1% 31.697 5,5% 6.232 1,1%
2005 119.925 18,6% 38.150 5,9% 9.177 1,4%
2006 140.439 19,1% 45.780 6,2% 11.250 1,5%
2007 171.637 20,3% 62.240 7,4% 19.735 2,3%
2008 180.983 19,9% 59.871 6,6% 14.239 1,6%
2009 175.460 19,2% 53.418 5,9% 10.756 1,2%
2010 173.742 19,0% 52.169 5,7% 10.430 1,1%
2011 191.562 19,4% 57.162 5,8% 10.430 1,1%
2012 202.594 19,4% 60.892 5,8% 11.181 1,1%
2013 216.442 19,4% 66.600 6,0% 13.625 1,2%
2014 229.687 19,1% 69.839 5,8% 13.755 1,1%
2015 251.655 19,4% 78.552 6,0% 16.846 1,3%
2016 273.200 18,9% 83.082 5,7% 15.895 1,1%


     4.      Hvað áttu tekjuhæstu a) 10%, b) 5%, c) 1%, d) 0,1% landsmanna árið 2016 stóran hluta af annars vegar eigin fé landsmanna og hins vegar heildareignum landsmanna árið 2016? Hverjar eru sambærilegar tölur fyrir árin 1997–2015?
    Tekjuhæstu 10% landsmanna samkvæmt skattframtölum áttu í lok árs 2016 samanlagt 36,2% af eigin fé allra landsmanna og 32,9% af heildareign allra landsmanna. Tekjuhæstu 5% landsmanna árið 2016 áttu við lok árs 2016 samanlagt 24,8% af eigin fé allra landsmanna og 21,0% af heildareign allra landsmanna. Tekjuhæsta 1% landsmanna árið 2016 átti við lok árs 2016 samanlagt 10,6% af eigin fé allra landsmanna og 7,8% af heildareign allra landsmanna. Tekjuhæsta 0,1% landsmanna árið 2016 átti við lok árs 2016 samanlagt 3,0% af eigin fé allra landsmanna og 2,1% af eigin fé allra landsmanna. Sambærilegar tölur fyrir árin 1997–2015 er að finna í töflu 5.

Tafla 5. Hlutfall eigin fjár af heild og hlutfall heildareigna af heild hjá tekjuhæsta hluta landsmanna 1997–2016.

Efstu 10% Efsta 5% Efstu 1% Efsta 0,1%
Ár

Eigið fé

Heildareignir Eigið fé Heildareignir Eigið fé Heildareignir Eigið fé Heildareignir
1997 29,9% 27,8% 20,2% 17,6% 9,0% 6,8% 2,7% 1,9%
1998 30,1% 28,5% 20,7% 18,4% 9,3% 7,5% 3,1% 2,3%
1999 31,8% 29,1% 22,2% 18,9% 9,7% 7,4% 2,8% 1,9%
2000 32,1% 29,3% 21,8% 18,7% 9,7% 7,4% 2,8% 2,0%
2001 30,6% 28,5% 20,5% 17,9% 9,1% 6,9% 2,9% 1,9%
2002 31,0% 28,3% 21,4% 18,1% 10,0% 7,3% 3,9% 2,6%
2003 33,0% 29,7% 23,2% 19,3% 10,9% 8,0% 3,9% 2,7%
2004 34,5% 30,7% 24,2% 20,1% 10,7% 8,2% 2,9% 2,2%
2005 36,0% 32,1% 25,3% 21,3% 11,2% 8,9% 3,1% 2,5%
2006 40,2% 35,0% 28,7% 23,6% 13,5% 10,4% 3,7% 3,0%
2007 43,4% 37,6% 32,1% 26,1% 16,3% 12,2% 6,1% 4,2%
2008 45,9% 37,3% 34,4% 25,6% 17,9% 11,8% 5,6% 3,6%
2009 42,8% 34,6% 32,3% 23,4% 17,0% 10,4% 5,9% 3,2%
2010 38,8% 31,9% 28,2% 20,7% 15,3% 8,8% 5,9% 3,0%
2011 35,5% 30,6% 23,9% 19,1% 11,0% 7,2% 4,4% 2,5%
2012 35,3% 30,6% 24,2% 19,2% 10,9% 7,2% 4,2% 2,4%
2013 35,9% 31,3% 24,8% 19,8% 11,4% 7,6% 4,0% 2,4%
2014 35,0% 31,2% 24,3% 19,9% 10,7% 7,4% 3,5% 2,1%
2015 35,8% 32,2% 24,7% 20,6% 10,6% 7,6% 2,9% 1,9%
2016 36,2% 32,9% 24,8% 21,0% 10,6% 7,8% 3,0% 2,1%