Ferill 103. máls. Aðrar útgáfur af skjalinu: PDF - Word Perfect.


149. löggjafarþing 2018–2019.
Þingskjal 103  —  103. mál.




Tillaga til þingsályktunar


um aðgengi að efnisveitu og myndmiðlaþjónustu Ríkisútvarpsins í útlöndum.


Flm.: Anna Kolbrún Árnadóttir, Bergþór Ólason, Birgir Þórarinsson, Gunnar Bragi Sveinsson, Sigmundur Davíð Gunnlaugsson, Sigurður Páll Jónsson, Þorsteinn Sæmundsson.


    Alþingi ályktar að fela mennta- og menningarmálaráðherra fyrir hönd Ríkisútvarpsins ohf. (RÚV) að gera efnisveitu og myndmiðlaþjónustu stofnunarinnar aðgengilega í útlöndum í svo miklum mæli sem unnt er. Ráðherra kynni Alþingi áætlun um verkefnið eigi síðar en í janúar 2019.

Greinargerð.

    Tilefni þingsályktunartillögu þessarar er fyrirhuguð upptaka reglugerðar (ESB) 2017/1128 í EES-samninginn um frjálsa för fyrir þjónustu efnisveitna og myndmiðlaþjónustu á innri markaði EES. Í reglugerðinni er mælt fyrir um skyldu þjónustuveitenda hljóð- og myndmiðlaþjónustu til að hafa þjónustuna aðgengilega utan heimalands áskrifenda þegar þeir eru staðsettir tímabundið í öðru aðildarríki. Enda þótt þjónusta RÚV falli ekki undir reglugerðina, þar sem ekki er um að ræða áskriftarþjónustu, benda flutningsmenn á að sá sem staddur er utan Íslands getur ekki nálgast allar útsendingar RÚV. Ástæða þess er að sumir dagskrárliðir eru af ýmsum orsökum gerðir óaðgengilegir þeim sem hafa erlendar IP-tölur (e. geo-blocking).
    Samkvæmt 1. gr. laga um Ríkisútvarpið, fjölmiðil í almannaþágu, nr. 23/2013, er RÚV falið að stuðla að lýðræðislegri umræðu, menningarlegri fjölbreytni og félagslegri samheldni í íslensku samfélagi með fjölmiðlaþjónustu í almannaþágu. RÚV er þjóðarmiðill og skal rækja fjölbreytt hlutverk sitt af fagmennsku, metnaði, heiðarleika og virðingu. Það skal leggja rækt við íslenska tungu, menningu, sögu þjóðarinnar og menningararfleifð. Er kveðið nánar á um hlutverk og skyldur félagsins í II. kafla laganna.
    Með skírskotun til lögbundins hlutverks RÚV er markmið þingsályktunartillögunnar að gera sem stærstan hluta af þjónustu stofnunarinnar, svo sem sjónvarps- og útvarpsútsendingar og barnaefni, aðgengilegan fyrir einstaklinga sem eiga lögheimili hér á landi en eru staddir tímabundið erlendis. Flutningsmenn telja að slíkt aðgengi stuðli að verndun íslenskrar tungu og viðgangi tungumálsins. Þess vegna skuli stefnt að því að hafa aðgengi að þjónustunni eins opið og unnt er. Fjölmargir Íslendingar flytja tímabundið til skemmri eða lengri dvalar erlendis. Margir eldri borgarar, og ýmsir aðrir, hafa vetursetu í fjarlægum löndum en greiða skatta og skyldur á Íslandi, þar á meðal útvarpsgjald það er stendur straum af starfsemi Ríkisútvarpsins. Margir hafa þurft að fjárfesta í sérstökum búnaði til að ná útsendingum RÚV.
    Nauðsynlegt er að koma til móts við þennan hóp svo að hann hafi sama aðgang að efnisveitu og myndmiðlaþjónustu Ríkisútvarpsins eins og aðrir sem greiða fyrir hana. Æskilegast væri að sérstakt vefsvæði yrði stofnað fyrir notendur utan Íslands þar sem þeir gætu skráð sig inn með rafrænum skilríkjum eða Íslykli og þannig haft aðgang að efninu. Svo virðist sem slík vinna sé að einhverju leyti hafin því að fram kemur á vef RÚV að allt útvarpsefni af Rás 1, Rás 2, Rondó og á vegum KrakkaRÚV eigi að vera aðgengilegt erlendis án takmarkana. Það eigi t.d. að vera aðgengilegt fyrir tilstilli RÚV-viðbótar (e. app) eða á vegum þjónustuveitna eins og TuneIn.
    Flutningsmenn þingsályktunartillögu þessarar hvetja mennta- og menningarmálaráðherra fyrir hönd Ríkisútvarpsins til að kanna allar lausnir sem geri aðgengi að efnisveitu og myndmiðlaþjónustu stofnunarinnar eins opið erlendis og mögulegt er, til að mynda með notkun rafrænna skilríkja. Lagt er til að ráðherra kynni áætlun í þessum efnum eigi síðar en í janúar 2019.