Ferill 231. máls. Aðrar útgáfur af skjalinu: PDF - Word Perfect.
152. löggjafarþing 2021–2022.
Þingskjal 922 — 231. mál.
Svar
fjármála- og efnahagsráðherra við fyrirspurn frá Guðmundi Inga Kristinssyni um tollvörslu.
1. Hversu margir tollverðir starfa við hverja tollhöfn og hve mörg voru stöðugildin við hverja tollhöfn ár hvert árin 2011–2021?
Alls eru 23 tollhafnir á landinu, sbr. ákvæði 1. gr. reglugerðar nr. 1100/2006, um vörslu og tollmeðferð vöru. Tollverðir aka á milli tollhafna og annarra hafna til að sinna tolleftirliti.
Tafla 1. Fjöldi tollvarða í þeim tollhöfnum þar sem tollverðir hafa starfað á tímabilinu 2011–2021. Tollverðir eru staðsettir í tollhöfnum á Seyðisfirði og Eskifirði en í töflunni heyra þær undir Austurland.
| Tollhafnir | 2011 | 2012 | 2013 | 2014 | 2015 | 2016 | 2017 | 2018 | 2019 | 2020 | 2021 |
| Akureyri | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 3 | 2 | 2 | 2 | 1 |
| Austurland | 3 | 4 | 5 | 5 | 4 | 4 | 4 | 4 | 4 | 4 | 3 |
| Reykjavík | 52 | 55 | 57 | 54 | 52 | 52 | 51 | 51 | 55 | 47 | 45 |
| Ísafjörður | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 |
| Selfoss | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | 0 | 0 | 0 | 0 |
| Keflavíkurflugvöllur | 48 | 46 | 48 | 47 | 46 | 46 | 62 | 60 | 58 | 49 | 46 |
| Vestmannaeyjar | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 |
| Samtals | 109 | 111 | 116 | 112 | 108 | 107 | 123 | 119 | 121 | 104 | 97 |
2. Hversu margir flutningagámar sem höfðu að geyma vörur sem þurftu tollafgreiðslu bárust til landsins ár hvert árin 2011–2021?
Tollgæsla heldur ekki mælingar yfir fjölda gáma eða gámaeininga sem eru skoðaðar í innflutningi. Ástæðan er sú að einn gámur getur verið ein vörusending en einnig geta verið margar vörusendingar í einum gámi. Mælingar tollgæslu eru gerðar út frá fjölda vörusendinga og verður því svarað út frá þeirri forsendu.
Í svörum við 2. og 3. tölul. fyrirspurnar er horft til almennra vörusendinga og hraðsendinga en í svari við 5. tölul. er horft til þeirra póstsendinga sem teljast til smásendinga.
Almennar vörusendingar eru sjó- eða flugsendingar, þ.m.t. póstsendingar til fyrirtækja sem og póstsendingar til einstaklinga að verðmæti 40.000 kr. og yfir. Hraðsendingar eru sendingar sem fluttar eru hingað til lands með flugi, fyrir milligöngu tollmiðlara, í samvinnu við erlend hraðflutningafyrirtæki.
Tafla 2. Fjöldi almennra vörusendinga og hraðsendinga á landsvísu árin 2011–2021.
| Almennar vörusendingar | Hraðsendingar | |
| 2011 | 183.425 | 158.608 |
| 2012 | 183.750 | 170.809 |
| 2013 | 185.819 | 182.835 |
| 2014 | 212.109 | 198.912 |
| 2015 | 235.749 | 225.691 |
| 2016 | 259.966 | 297.050 |
| 2017 | 280.302 | 406.078 |
| 2018 | 206.879 | 467.593 |
| 2019 | 253.265 | 515.836 |
| 2020 | 208.929 | 586.691 |
| 2021 | 248.906 | 854.158 |
3. Hversu margir flutningagámar voru opnaðir og innihald þeirra rannsakað af tollvörðum í tengslum við tollafgreiðslu í hverri tollhöfn ár hvert árin 2011–2021?
Tekið var upp nýtt talningakerfi í Reykjavík fyrir skoðanir á vörusendingum árið 2018 og eru mælingar frá eldri árum því ekki samanburðarhæfar. Hér eru því eingöngu birtar tölur frá 2018–2021.
Þess má geta að stærsti hluti almennra vörusendinga eru tollafgreiddar og skoðaðar í Reykjavík. Þá er mikilvægt að nefna að skoðun á einni sjósendingu getur tekið nokkra tollverði frá 1 klst. og upp í 36 klst. eða meira. Eftirlit með sjósendingum getur því verið mjög mannaflafrekt.
Tafla 3. Fjöldi almennra vörusendinga sem voru skoðaðar í hverri tollhöfn fyrir sig á árunum 2018–2021. Ekki eru til mælingar fyrir Austurland. Hið sama gildir um Ísafjörð en þar er notast við meðaltalstölfræði.
| Tollhöfn | 2018 | 2019 | 2020 | 2021 |
| Reykjavík | 835 | 811 | 797 | 519 |
| Akureyri | 11 | 8 | 9 | 3 |
| Austurland | ||||
| Ísafjörður | 10 | 10 | 10 | 10 |
| Keflavíkurflugvöllur* | ||||
| Vestmannaeyjar | 155 | 110 | 153 | 160 |
4. Hversu margar póstsendingar sem höfðu að geyma vörur sem þurftu tollafgreiðslu bárust til landsins ár hvert árin 2011–2021?
Tollgæslan hefur til margra ára fengið afhentar upplýsingar um fjölda póstsendinga sem berast til landsins á grundvelli ákvæðis 3. mgr. 30. gr. tollalaga, nr. 88/2005. Íslandspóstur hefur ávallt óskað eftir því að þessar upplýsingar séu ekki birtar opinberlega og hefur það verið virt af hálfu tollgæslu með vísan til ákvæðis um þagnarskyldu í 188. gr. tollalaga.
Á grundvelli þessa ákvæðis taldi tollgæslan að ekki væri hægt að afhenda fjármála- og efnahagsráðuneytinu umræddar upplýsingar til opinberar birtingar.
Tafla 4. Fjöldi hraðsendinga sem voru skoðaðar í tveimur tollhöfnum, Reykjavík og Keflavíkurflugvelli á árunum 2018–2021. Ekki eru til mælingar fyrir skoðaðar hraðsendingar í Reykjavík hluta árs 2018. Galli er á mælingu á Keflavíkurflugvelli þrjá mánuði árin 2019 og 2020 en notast er við meðaltalstölfræði.
| Tollhöfn | 2018 | 2019 | 2020 | 2021 |
| Reykjavík | 6.027 | 7.120 | 3.167 | |
| Keflavíkurflugvöllur | 24.708 | 17.344 | 13.255 | 8.596 |
5. Hversu margar póstsendingar voru opnaðar og innihald þeirra rannsakað af tollvörðum í tengslum við tollafgreiðslu á hverri starfsstöð ár hvert árin 2011–2021?
Hér undir falla póstsendingar til einstaklinga að verðmæti 40.000 kr. og undir sem fá einfaldari tollmeðferð sbr. 37. gr. reglugerðar nr. 1100/2006, um vörslu og tollmeðferð vöru. Þær sendingar kallast smásendingar. Þess má geta að í sumum tilfellum hafa sendingar verið skilgreindar sem smásendingar af hálfu sendanda og/eða móttakanda en við skoðun kemur í ljós að verðmætið er hærra og fer þá sendingin í feril sem almenn vörusending.
Í töflum 5 og 6 má sjá fjölda þeirra póstsendinga sem voru röntgenskoðaðar á árunum 2013–2021 sem og fjölda þeirra póstsendinga sem voru opnaðar eftir röntgenskoðun á árunum 2016–2021. Notast er við mælingar frá árum sem eru talin samanburðarhæf.
Tafla 5. Fjöldi póstsendinga
í þús.
sem eru röntgenskoðaðar á árunum 2013–2021.
| Póstsendingar | 2013 | 2014 | 2015 | 2016 | 2017 | 2018 | 2019 | 2020 | 2021 |
| 67,6 | 64,2 | 63,2 | 68,3 | 65,5 | 71,0 | 88,3 | 93,8 | 71,9 |
Tafla 6. Fjöldi póstsendinga í þús. sem voru opnaðar í framhaldi af röntgenskoðun, sbr. upplýsingar í töflu 5. Galli er á mælingu í fjóra mánuði árið 2021 en notast er við meðaltalstölfræði.
| Opnaðar sendingar | 2016 | 2017 | 2018 | 2019 | 2020 | 2021 |
| 14,6 | 16,7 | 16,3 | 16,5 | 16,1 | 17,4 |
6. Fer fram handahófskennt eftirlit með tollsendingum til að sannreyna upplýsingar í tollskýrslum? Ef svo er, hvaða hlutfall sendinga var opnað af handahófi ár hvert árin 20112021?
Skoðun á vöru er að meginstefnu til framkvæmd að undangenginni greiningu á upplýsingum sem m.a. koma fram í farmskrá eða tollskýrslu. Handahófskennt eftirlit fer fram í einhverjum tilfellum en það er ekki mælt sérstaklega.
Til viðbótar við fyrirspurn má hér til fróðleiks sjá upplýsingar um farþegafjölda á Keflavíkurflugvelli sem og fjölda skemmtiferðaskipa ásamt farþegum og áhöfnum.
Tafla 7. Farþegafjöldi um Keflavíkurflugvöll 2011–2021. Gögn: Isavia.
| Héðan | Hingað | Tengi | Samtals | |
| 2011 | 864.570 | 864.378 | 745.858 | 2.474.806 |
| 2012 | 992.270 | 995.455 | 776.301 | 2.764.026 |
| 2013 | 1.138.047 | 1.143.921 | 927.893 | 3.867.418 |
| 2014 | 1.361.276 | 1.358.332 | 1.147.810 | 3.867.418 |
| 2015 | 1.698.575 | 1.694.927 | 1.465.27 4 | 4.858.776 |
| 2016 | 2.304.261 | 2.318.293 | 2.198.804 | 6.821.358 |
| 2017 | 2.822.692 | 2.886.636 | 3.046.023 | 8.755.351 |
| 2018 | 2.970.927 | 2.950.842 | 3.882.619 | 9.804.388 |
| 2019 | 2.612.143 | 2.604.900 | 2.030.777 | 7.247.820 |
| 2020 | 609.337 | 597.959 | 166.678 | 1.373.974 |
| 2021 | 907.058 | 914.110 | 350.828 | 2.171.996 |
Tafla 8. Fjöldi skemmtiferðaskipa (komur) og farþegafjöldi með skemmtiferðaskipum árin 2014–2021. Gögn: Ferðamálastofa.
| 2014 | 2015 | 2016 | 2017 | 2018 | 2019 | 2020 | 2021 | |
| Skemmtiferðaskip | 284 | 392 | 446 | 571 | 725 | 864 | 42 | 439 |
| Farþegar | 212.600 | 229.500 | 276.600 | 362.500 | 424.200 | 516.200 | 2.300 | 115.100 |
| Áhöfn | 97.400 | 110.900 | 137.900 | 167.200 | 190.300 | 239.700 | 3.700 | 98.100 |
