Lánasjóður landbúnaðarins.

Hæstv. forseti. Ég mæli fyrir nefndaráliti um frumvarp til laga um breytingu á lögum nr. 68/1997, um Lánasjóð landbúnaðarins, með síðari breytingum, frá meiri hluta landbúnaðarnefndar.

Nefndin hefur fjallað um málið og fengið á sinn fund Eystein Jónsson frá landbúnaðarráðueyti, Guðmund Stefánsson frá Lánasjóði landbúnaðarins, Jón Magnússon frá fjármálaráðuneyti, Harald Benediktsson og Sigurgeir Þorgeirsson frá Bændasamtökum Íslands, Þórð Skúlason frá Sambandi íslenskra sveitarfélaga, Árna V. Kristjánsson frá Sambandi íslenskra loðdýrabænda, Ólaf Pál Gunnarsson frá Lífeyrissjóði bænda, Þórólf Sveinsson frá Landssambandi kúabænda, Jóhannes Sigfússon frá Landssambandi sauðfjárbænda, Harald Benediktsson frá Bændasamtökum Íslands, Aðalstein Þorsteinsson og Herdísi Á. Sæmundsdóttur frá Byggðastofnun og Rögnvald Ólafsson, formann kjaranefndar á búnaðarþingi 2005.

Þá barst umsögn frá Sambandi íslenskra loðdýrabænda.

Með frumvarpinu er lagt til að starfsemi Lánasjóðs landbúnaðarins verði lögð niður frá og með 31. desember 2005 og að landbúnaðarráðherra verði heimilt að selja allar eignir sjóðsins og gera upp skuldir hans. Lagt er til að söluandvirðið að frádregnum kostnaði við sölu og niðurlagningu sjóðsins renni til Lífeyrissjóðs bænda.

Meiri hlutinn telur að í ljósi breytts rekstrarumhverfis fjármálastofnana sé nauðsynlegt að bregðast við þeim breytingum sem orðið hafa á rekstri sjóðsins. Bændur hafa í auknum mæli verið að greiða upp skuldir sínar við lánasjóðinn og fært viðskipti sín yfir til viðskiptabankanna og þannig er komið að ekki er fært að reka sjóðinn lengur. Fram kom á fundum að langtímarekstrarlán sjóðsins bera hærri vexti en lán á almennum markaði og að útlán sjóðsins hafa minnkað og uppgreiðslur lána aukist mikið síðustu mánuði, enda ætíð heimilt að greiða lánin upp án uppgreiðslugjalds. Sýnt þykir að bændur telja hagsmunum sínum betur borgið á almennum lánamarkaði.

Telur meiri hlutinn mikilvægt að tryggja þeim bændum fyrirgreiðslu sem vegna búsetu eða búgreinar bjóðast ekki kjör á við þau sem tíðkast á almennum lánamarkaði, t.d. hjá Byggðastofnun. Við teljum það vera verkefni fyrir Byggðastofnun núna í ljósi þess að þar hafa líka orðið miklar breytingar að Byggðastofnun geti komið þarna að, en það hefur verið ákveðin verkaskipting á milli Byggðastofnunar og Lánasjóðs landbúnaðarins, að lánasjóðurinn hefur verið með landbúnaðinn og Byggðastofnun með önnur verkefni á landsbyggðinni. Við beinum því til stjórnar Byggðastofnunar að hugað verði að þessu og að Byggðastofnun gæti þá lánað jafnt til landbúnaðar og til annarra greina. Þá telur meiri hlutinn rétt að hugað verði að lánamöguleikum óðalsbænda sem eftir breytinguna geta einungis sótt um lán hjá Orkusjóði og Lífeyrissjóði bænda. Í lögum um óðalsbændur hafa þeir aðeins mátt taka lán hjá Lánasjóði landbúnaðarins, Lífeyrissjóði bænda og Orkusjóði og nú standa þessir tveir sjóðir eftir og því þarf að huga að þeirra málum, en eins og flestir vita geta menn nú leyst jarðir úr óðalsböndum ef þeir vilja.

Nefndin leggur til að frumvarpið verði samþykkt með breytingum sem einungis varða uppsetningu frumvarpsins og er gerð tillaga um þær á þingskjali 1326.

Einar Oddur Kristjánsson, Lúðvík Bergvinsson og Þórunn Sveinbjarnardóttir voru fjarverandi við afgreiðslu málsins.

Undir nefndarálitið rita Drífa Hjartardóttir, Anna Kristín Gunnarsdóttir, Birkir J. Jónsson, Guðmundur Hallvarðsson og Dagný Jónsdóttir.