135. löggjafarþing — 41. fundur,  11. des. 2007.

kjararáð.

237. mál
[21:09]
Hlusta

Frsm. meiri hluta efh.- og skattn. (Pétur H. Blöndal) (S):

Herra forseti. Ég mæli fyrir nefndaráliti frá meiri hluta hv. efnahags- og skattanefndar við frumvarp til laga um breyting á lögum um kjararáð, nr. 47/2006, með síðari breytingum. Það er að finna á þskj. 424. Þar er getið um þá gesti sem nefndin fékk á fund sinn og þær umsagnir sem henni bárust.

Meginrökin fyrir framlagningu frumvarpsins eru þau að viðmið gildandi laga sem kjararáð hefur til hliðsjónar við mat á því til hvaða ríkisstarfsmanna úrskurðarvald þess tekur sé ekki nægilega skýrt. Með frumvarpinu er lagt til að nánar verði útlistað í upphafsgrein laganna til hverra úrskurðarvald kjararáðs taki með því að bæta við starfsheitum ráðuneytisstjóra, skrifstofustjóra í Stjórnarráði Íslands og forstöðumanna ríkisstofnana. Rökin fyrir þeirri tilhögun að láta kjararáð úrskurða um kjör skrifstofustjóra í Stjórnarráði Íslands eru þau að þeir koma í mörgum tilvikum fram sem fulltrúar ríkisins í kjaraviðræðum við starfsmenn þess. Á fundum nefndarinnar kom fram að skrifstofustjórar séu um 60 manns og eru þá ekki taldir með sendiherrar og sendifulltrúar sem gegna tímabundið starfi skrifstofustjóra á aðalskrifstofu utanríkisráðuneytisins. Störfin sem skrifstofustjórar inna af hendi geta þó verið nokkuð mismunandi og því mikilvægt að innan og meðal ráðuneyta fari fram vinna sem miði að því að skilgreina verk- og ábyrgðarsvið þeirra.

Nefndin fjallaði einnig um sendifulltrúa en í úrskurði kjararáðs frá 7. júní sl. var staða þeirra borin saman við skrifstofustjóra í Stjórnarráðinu, sbr. 8. gr. laga nr. 39/1971, um utanríkisþjónustu Íslands. Fulltrúar fjármálaráðuneytis hafa bent á að störfin geti ekki talist sambærileg þótt þau teljist til sama flokks í skilningi umræddrar lagagreinar og jafnframt að innan utanríkisráðuneytisins standi til að gera skýrari greinarmun á skrifstofustjórum og sendifulltrúum. Það er skilningur meiri hluta nefndarinnar á frumvarpinu að þeir sem skipaðir eru í embætti skrifstofustjóra í Stjórnarráðinu falli undir úrskurðarvald kjararáðs. Jafnframt felst meiri hlutinn á þau sjónarmið ráðuneytisins að staða sendifulltrúa sé ekki hin sama og skrifstofustjóra í þessu tilliti. Það er skoðun meiri hlutans að skírskotun frumvarpsins til forstöðumanna ríkisstofnana sé eðlileg þar sem þeir fara almennt með fyrirsvar stofnunar, sbr. 5. gr. laga nr. 70/1996, um réttindi og skyldur starfsmanna ríkisins. Þó benda úrskurðir kjararáðs til þess að á sérsjónarmið geti reynt við mat á því hvort forstöðumenn falli undir vald þess. Um þetta má m.a. vísa til úrskurðar kjararáðs frá 11. apríl 2007 sem varðar laun og starfskjör framkvæmdastjóra Nýsköpunarsjóðs atvinnulífsins.

Meiri hlutinn leggur áherslu á að þrátt fyrir breytingar frumvarpsins verði þeirri stefnu viðhaldið að sem flestir hópar semji um kjör sín. Meiri hlutinn vill einnig taka fram að með frumvarpinu stendur ekki til að hrófla við úrskurðum kjararáðs varðandi framkvæmdastjóra Nýsköpunarsjóðs atvinnulífsins og forstöðumenn fangelsanna á höfuðborgarsvæðinu og Akureyri, á Kvíabryggju og á Litla-Hrauni.

Nefndin leggur til að frumvarpið verði samþykkt óbreytt.

Hv. þm. Gunnar Svavarsson og Katrín Jakobsdóttir voru fjarverandi við afgreiðslu málsins. Hv. þm. Grétar Mar Jónsson sat fundi nefndarinnar sem áheyrnarfulltrúi og er samþykkur áliti þessu.

Undir nefndarálitið skrifa hv. þm. Pétur H. Blöndal, Ellert B. Schram, Bjarni Benediktsson, með fyrirvara, Lúðvík Bergvinsson og Ólöf Nordal.

Herra forseti. Mig langar til að bæta við örfáum orðum frá eigin brjósti, ekki sem nefndaráliti nefndarinnar eða meiri hlutans. Þegar lögin um kjararáð voru sett var markmiðið að sem fæstir heyrðu undir það. Ég var sammála því. Ég tel að þeir ríkisstarfsmenn sem geti samið um kjör sín eigi að gera það og tel jafnvel að forstöðumenn ríkisstofnana, sérstaklega ríkisstofnana sem hafa stjórn, ættu að geta samið við þá stjórn um kjör sín eins og forstöðumenn einkafyrirtækja gera.

Varðandi skrifstofustjóra ráðuneytisins tel ég rök bæði með því og á móti að þeir heyri undir kjararáð. Rökin með því eru þau að þeir eru óneitanlega að semja við sína undirmenn um laun en rökin á móti því að heyra undir kjararáð eru að þeir gætu samið við ráðherra um kaup sitt og kjör.

Það sem mælir gegn því er sú skylda að opinberir starfsmenn greiði til stéttarfélags, þeir sem ekki heyra undir kjararáð og séu þar af leiðandi orðnir þátttakendur í stéttarfélagi, og þá kemur upp sú ankannalega staða að forstöðumenn ríkisstofnana og skrifstofustjórar í ráðuneytum eru að semja um kaup og kjör samkvæmt kjarasamningi og um leið að hækka launin hjá sjálfum sér ef þeir semja um launahækkun til starfsmannanna. Þetta er mjög ankannalegt.

Ég tel að rökin með því að skrifstofustjórarnir heyri undir þetta séu meiri en þau sem mæla gegn því að þeir heyri undir kjararáð og er því hlynntur þessari breytingu en vil gjarnan að það sé skoðað hvaða skrifstofustjórar í ráðuneytunum hafa mannaforráð. Þeir eru 60 og ráðuneytin 12 þannig að það eru 5 skrifstofustjórar að meðaltali í hverju ráðuneyti.