kjaramál flugvirkja.
Frú forseti. Ég kveð mér hljóðs til að lýsa yfir efasemdum um að þetta sé rétta leiðin til að glíma við kjaramál flugvirkja og til að glíma við kjaramál almennt í samfélaginu eins og ástandið er. Ég túlka hér efasemdir sem hafa komið fram í þingflokki Framsóknarflokksins. Orsakir efasemdanna eru margs konar. Þetta ber brátt að og gerist í þjóðfélagslegu ásigkomulagi þar sem afskaplega lítið hefur verið gert til þess að létta byrðum af almenningi að okkar mati. Lítið hefur farið fyrir almennum aðgerðum á lánamarkaði, það hefur farið lítið fyrir rausnarlegri lækkun á vöxtum sem mundi hjálpa almenningi afskaplega mikið. Við höfum ekki heyrt hið almenna plan ríkisstjórnarinnar í kjaramálum á launamarkaði.
Það mætti ímynda sér margar aðrar leiðir til að taka á vanda sem þessum, t.d. gerðardóm eða eitthvað slíkt. Verkfallsrétturinn er að mörgu leyti heilagur réttur launþega og það er ekkert sjálfsagt mál að fara í það að setja bann á verkfall og sérstaklega ekki þegar um er að ræða einkafyrirtæki. Flugvirkjar hafa samið við önnur fyrirtæki á þessum markaði þannig að þetta er engan veginn augljóst.
Ég kem hér upp fyrst og fremst til að túlka efasemdir og geri það í aðdraganda fundar samgöngunefndar þar sem ég mun láta þessar efasemdir líka í ljós og vonandi fá einhver svör við þeim. Stórar spurningar blasa við, það er talað um að þetta sé á grundvelli stöðugleikasáttmálans en hann er í raun og veru frekar máttlaus þegar maður spáir í það. Stundum hefur hann verið borinn saman við þjóðarsáttina á sínum tíma en sá samanburður er af og frá.
Um hvað snerist þjóðarsáttin? Hún snerist um að fyrirbyggja t.d. að við lentum í svona aðstöðu. Það var samkomulag milli ríkisins, launþegahreyfingarinnar og atvinnurekenda um launastig, um vaxtastig, um stig á verðlagi en það er ekki í stöðugleikasáttmálanum. Við erum ekki með slíkt plan og þess vegna blasir engan veginn við að við eigum að ráðast í svo harkalegar aðgerðir.
Svo vil ég líka vekja máls á því að þó að staða mjög margra fyrirtækja sé slæm á Íslandi eru líka fyrirtæki í útflutningsatvinnuvegum, fyrirtæki sem draga að gjaldeyri til Íslands, sem er farið að ganga nokkuð vel. Samkeppnishæfni Íslendinga hefur vaxið mjög mikið í útflutningsgreinunum. Flugvirkjar þiggja að stórum hluta til, ef ekki að öllu leyti, laun sín í erlendum gjaldeyri og við þurfum að fara að taka afstöðu til þess í þessum sal upp að hvaða marki við eigum að láta betri stöðu útflutningsatvinnuveganna skila sér til launþeganna. Þegar launþegarnir gera kröfu um að fá hlutdeild í vaxandi hagnaði útflutningsatvinnuveganna, ætlum við þá að setja lög á þær kröfur í öllum tilvikum? Þetta hefur ekki verið rætt hér og þetta er stór hluti þeirra efasemda sem ég læt í ljós núna. Þetta mál ber brátt að og mér finnst engan veginn hægt að ætlast til þess að maður styðji það alveg hrátt, en við munum vonandi ræða þetta ítarlega í samgöngunefnd á eftir.
