gjaldeyrismál og tollalög.
Virðulegi forseti. Við ræðum hér frumvarp til laga um breytingu á lögum um gjaldeyrismál og tollalögum, með síðari breytingum. Í frumvarpinu er lagt til að lögfestar verði reglur um gjaldeyrismál sem Seðlabanki Íslands hefur gefið út með samþykki efnahags- og viðskiptaráðuneytis á grundvelli ákvæðis til bráðabirgða I í lögum um gjaldeyrismál frá 1992, reglum um gjaldeyrismál frá 2010 og leiðbeiningum sem gefnar voru út 2010 með viðbótum sama ár. Í frumvarpinu eru jafnframt lagðar til breytingar á reglum sem miða að því að herða enn höftin. Framangreint ákvæði til bráðabirgða rennur út 31. ágúst nk. en sú dagsetning tekur mið af lengd efnahagsáætlunar Íslands í samstarfi við Alþjóðagjaldeyrissjóðinn.
Í inngangskafla kennslubóka um alþjóðaviðskipti er yfirleitt að finna almenn varnaðarorð um skaðsemi gjaldeyrishafta. Höftum er gjarnan komið á til að bregðast við ástandi sem vísir menn telja að geti leitt til ófarnaðar vegna gengisfalls gjaldmiðilsins. Nauðsynlegt sé að hefta frelsi borgaranna til að eiga viðskipti með gjaldmiðilinn. Innleiðing hafta ber með sér að erlendir gjaldmiðlar séu eftirsóknarverðari en sá innlendi að mati ríkisstjórnar og seðlabanka. Tiltrú á gjaldmiðilinn hverfur sem gerir alla hagstjórn erfiðari. Með tímanum reyna borgararnir að finna leiðir fram hjá höftunum sem leiðir til þess að reglur um gjaldeyrishöftin verða stöðugt flóknari og nákvæmari. Reynt er að stoppa í götin. Refsingar við brotum eru hertar. Eftirlit er aukið og hið opinbera hnýsist sífellt meira í einkahagi fólks og fyrirtækja. Yfirvöld treysta sumum betur en öðrum og veita þeim undanþágu frá reglunum og það verður eftirsóknarvert og verðmætt að komast í forréttindahópinn. Þeir sem fengið hafa undanþágur gæta þess að styggja hvergi valdhafana enda getur það leitt til þess að undanþágur þeirra falli niður.
Eftir því sem tímar líða verður sífellt erfiðara að finna leið til þess að afnema höftin. Þau skref sem stjórnvöld treysta sér til að stíga í þeim efnum verða æ styttri og að lokum fer svo að tíminn sem það tekur að afnema höftin virðist óendanlegur. Sífellt er unnið að því að finna ný rök fyrir því að áhættan af afnámi gjaldeyrishafta sé svo mikil að enn sé ekki runnin upp hin eina og sanna stund til að afnema þau, betra sé að bíða og sjá til, kannski muni rofa til síðar. Jafnframt leggjast þeir sem hafa hagsmuni af höftunum harðlega gegn afnámi þeirra. Þetta er í hnotskurn reynsla okkar Íslendinga af gjaldeyrishöftum. Síðast tók um 60 ár að afnema gjaldeyrishöft á Íslandi.
Höftin sem sett voru á haustið 2008 voru rökstudd sem neyðarráðstöfun til að koma í veg fyrir hrun á gengi krónunnar og var þeim ætlað að gilda í skamman tíma, einungis nokkra mánuði. Höftin hafa hins vegar smám saman verið fest í sessi og er ekki fyrirsjáanlegt að þau verði aflögð á næstu árum með ríkjandi viðhorfum ríkisstjórnar og Seðlabanka. Ber frumvarpið vott um einbeittan vilja stjórnvalda til að viðhalda höftunum. Frumvarpið ber þannig vott um algjöra uppgjöf fyrir verkefninu. Viljinn til að viðhalda höftum er að mestu órökstuddur og hræðsluáróður helst notaður.
Ekki verður séð að í tengslum við frumvarpið hafi aðrar leiðir verið kannaðar en núverandi fyrirkomulag gjaldeyrishafta, leiðir sem hefðu í för með sér minni velferðarkostnað fyrir borgarana. Þó er ljóst að aðrar og kostnaðarminni leiðir eru til. Þar má meðal annars nefna að skattlagning gjaldeyrisútstreymis hefur í för með sér mun minni skaða fyrir þjóðarbúið þar sem skattlagning lokar ekki fyrir viðskipti og hún skilar ríkissjóði tekjum um leið og hún hamlar útflæði gjaldeyris.
Höftin hafa haldið gengi krónunnar hærra en ella til skemmri tíma litið. Raungengi krónunnar er nú 30% lægra en fyrir þremur árum og hefur ekki verið lægra síðan í byrjun síðustu aldar. Nýtt ójafnvægi hefur myndast í efnahagslífinu þar sem útflutningsgreinar hafa mikinn rekstrarafgang en heimamarkaðsgreinar eiga margar hverjar erfitt uppdráttar. Þessu var þveröfugt farið á tímabilinu 2004–2007. Ef gengi krónunnar helst svipað og nú, eins og gjaldeyrishöftin stuðla að, munu launahækkanir sem fyrst koma fram í útflutningsgreinum og síðan verðbólgu hækka raungengið á ný og skerða þannig samkeppnisstöðu landsins. Gjaldeyrishöftin og hið lága gengi leggja grunn að óðaverðbólgu á Íslandi næstu árin. Vandamálin hlaðast upp á bak við stífluna.
Gjaldeyrishöftin halda jafnframt niðri kaupmætti og lífskjörum almennings. Auk stökkbreyttra lána hefur almenningur þurft að glíma við síhækkandi vöruverð og skatta. Stöðugt erfiðara er að ná endum saman í heimilisbókhaldinu. Með gjaldeyrishöftum er ólíklegt að gengi krónunnar muni hækka á næstu missirum. Í þessu samhengi er rétt að minna á að í nýgerðum kjarasamningum á almennum vinnumarkaði eru forsendurnar meðal annars þær að gengisvísitala íslensku krónunnar verði innan við 190 stig í desember nk. og að verðbólga síðustu 12 mánaða verði innan við 2,5%. Í nýbirtum tölum Hagstofunnar mælist verðbólga síðustu 12 mánuðina hins vegar 3,4%. Seðlabankinn hefur enn á ný misst stjórn á verðbólguvæntingum landsmanna.
Til að fyrirtæki geti þrifist er nauðsynlegt fyrir þau að búa við frjálst fjármagnsflæði og óheftan aðgang að erlendum fjármagnsmörkuðum. Gjaldeyrishöftin hafa því skaðað atvinnulífið stórkostlega. Fyrirtækin verða að geta sótt sér erlent lánsfé og eigið fé án þeirra viðskiptahindrana sem felast í höftunum. Höftin gera það að verkum að fyrirtækin geta ekki átt í eðlilegu samstarfi um rannsóknir og nýsköpun. Þau geta ekki leitað bestu leiða til að stunda markaðsstarf á erlendri grundu. Þau geta ekki fjárfest erlendis og nýtt þau tækifæri sem þar bjóðast. Höftin valda hærri fjármagnskostnaði en ella, takmarka aðgang að fjármagni og draga úr tiltrú á hagkerfið. Þótt erlendum aðilum sé í orði kveðnu heimilt að fjárfesta hér á landi vekja gjaldeyrishöftin tortryggni fjárfesta sem eðlilega spyrja sig hvort þeir geti treyst Íslendingum fyrir fjármunum sínum þar sem ekki einu sinni stjórnvöld hafa trú á eigin gjaldmiðli. Digurbarkalegar yfirlýsingar ráðherra um ónýta krónu hafa ekki bætt úr skák.
Gjaldeyrishöftin valda því að fjárfestingar verða minni en ella og þau stuðla að röngum fjárfestingarákvörðunum. Lítil fjárfesting leiðir til þess að ný störf verða ekki til. Það dregst á langinn að nauðsynleg markmið um hagvöxt náist. Höftin lengja því kreppuna og gera það að verkum að íslenska hagkerfið og um leið hagur fólks og fyrirtækja mun halda áfram að dragast aftur úr samkeppnislöndunum. Ísland er nú í 31. sæti af um 50 löndum hvað varðar samkeppnishæfni landa. Þetta eitt og sér fælir frá erlenda fjárfestingu.
Hvað fjármálafyrirtækin varðar sérstaklega ber frumvarpið með sér að allan metnað skortir til að byggja þeim góða umgjörð til að takast á við afnám gjaldeyrishafta. Höftin draga úr hvata til að viðhalda þekkingu og getu fyrirtækja til að takast á við fjármagnsflutninga. Með höftunum er verið að leggja grunn að neikvæðri hringrás sem erfitt getur reynst að brjótast út úr.
Eftir því sem frá líður reyna þeir sem hafa tekjur í erlendum myntum að viðhalda eign sinni á erlendum gjaldeyri. Þeir sem eiga þess kost leitast við að koma upp sjóðum í öðrum myntum en krónunni og nýta innlenda gjaldmiðilinn einungis til að greiða innlendan kostnað og greiða af lánum. Eins og dæmin sanna og þróunin hér á landi sýnir hefur þungamiðja starfsemi íslenskra alþjóðlegra fyrirtækja verið að flytjast úr landi. Síðasta dæmið um það er stórfyrirtækið Actavis. Sú þróun heldur áfram ef höftunum verður viðhaldið. Ekkert bannar fyrirtækjum að flytja framleiðslutæki sín úr landi, hefja framleiðslu á vöru sinni erlendis og jafnvel selja hana aftur hingað til Íslands gegn greiðslu í erlendum gjaldmiðli.
Því er nauðsynlegt að afnema höftin sem fyrst og mynda þannig eðlilegan markað með krónuna. Þá fyrst skapast skilyrði til þess að gengi hennar geti hækkað og lífskjör batnað. Það er afar mikilvægt að raungengi krónunnar hækki smám saman með hækkun á nafngengi fremur en með kostnaðarhækkunum og verðbólgu umfram það sem gerist í nágrannalöndunum.
Heppilegasta leiðin til að afnema höft er sú að ríkið og Seðlabanki bjóði fram skuldabréf í erlendum gjaldmiðlum til lengri tíma á móti eignum í krónum sem eigendur svokallaðra aflandskróna vilja koma í erlendan gjaldmiðil. Samtímis þarf að tilkynna um afnám gjaldeyrishafta innan skamms tíma, nokkurra vikna eða mánaða. Þá standa kröfueigendur frammi fyrir því að geta valið að skipta á núverandi gengi eða taka áhættuna af því hvort krónan fellur eða hækkar í framtíðinni. Sá sem telur að krónan falli mun væntanlega frekar vilja skuldabréf í erlendum gjaldmiðli og sá sem telur að krónan haldist eða hækki mun væntanlega halda sig við krónubréfin. Að öllum líkindum mun gengið lækka um skamma hríð í kjölfarið því að um leið og botninn á gengi krónunnar hefur verið fundinn í óheftum markaðsviðskiptum hækkar hún fljótt aftur og þá fer allt að vinna með henni. Eftir því sem fleiri trúa því að botninum sé náð og þora að skipta erlendum gjaldeyri fyrir krónur án þess að vera neyddir til þess kemur krónan til með að hækka.
Lífeyrissjóðirnir eiga töluverðar eignir erlendis. Líklegt er að þeir sjái kauptækifæri í krónum í þessu ferli og geti þannig náð til baka hluta af því tjóni sem þeir urðu fyrir í hruninu. Um leið og krónan kemst í hækkunarferli breytast verðbólguvæntingar og meiri von er til þess að launabreytingar verði hóflegri og raunveruleg verðbólga lægri. Afnám gjaldeyrishaftanna er því ein veigamesta aðgerðin sem þarf til að ná tökum á verðbólgu á næstu árum.
Frumvarp ríkisstjórnarinnar er ekki áætlun um afnám gjaldeyrishafta heldur er það áætlun um að festa höftin í sessi til langs tíma. Í frumvarpinu felast skilaboð um að hér séu gjaldeyrishöftin komin til að vera og um leið eru þau ávísun stjórnvalda á að samkeppnisstaða íslenska hagkerfisins muni halda áfram að versna á næstu árum. Lögfesting gjaldeyrishafta lýsir algjörri uppgjöf stjórnvalda fyrir gjaldmiðlavandanum.
Krafa á banka um afhendingu krónu, hvort sem bankinn er innlendur eða erlendur, felur í sér stjórnarskrárvarin kröfuréttindi um að fá tafarlaust afhentan lögeyri landsins til frjálsrar ráðstöfunar. Kröfur sem þessar eru grundvöllur efnahagslegrar velferðar borgaranna og öll inngrip í kröfuréttindi sem þessi verða að standast ákvæði stjórnarskrár um vernd eignarréttar. Með frumvarpinu eru lagðar viðamiklar kvaðir á meðferð borgaranna á peningalegum eignum sínum í krónum. Í mörgum tilvikum er ljóst að slíkar kvaðir lúta að viðskiptum sem með engu móti tengjast gjaldeyrishreyfingum úr landi og það má draga í efa að frumvarpið standist þannig að þessu leyti. Frumvarpið felur í sér margháttaðar hömlur á fjármagnsflutninga til og frá landinu og það mismunar í mörgum tilvikum innlendum og erlendum aðilum. Ekki er gerð nein tilraun til að fjalla um hvernig slíkt standist ákvæði samningsins um Evrópska efnahagssvæðið um frjálst flæði fjármagns.
Í 2. gr. laga um Evrópska efnahagssvæðið frá 1993 kemur fram að Ísland skuldbindi sig til að láta meginmál EES-samningsins hafa lagagildi hér á Íslandi, þar með talið ákvæðið um frjálst flæði fjármagns sem síðan var tekið upp með lögum á sínum tíma.
Í 2. gr. EES-samningsins segir að Ísland skuldbindi sig til, með leyfi forseta, að „gera allar viðeigandi almennar eða sérstakar ráðstafanir til að tryggja að staðið verði við skuldbindingar sem af samningi þessum leiðir.
Þau skulu varast ráðstafanir sem teflt geta því í tvísýnu að markmiðum samnings þessa verði náð.“
Í 42. gr. EES-samningsins segir meðal annars að greiðslur í tengslum við fjármagnsflutninga skuli lausar við öll höft. Gjaldeyrishöftum var aflétt á Íslandi á sínum tíma eftir 60 ár en nú er verið að leggja til lögleiðingu hafta á nýjan leik. Það er erfitt að sjá hvernig það getur staðist framangreint ákvæði.
Í 4. mgr. 45. gr. EES-samningsins segir að hlutaðeigandi samningsaðili geti gripið til nauðsynlegra fyrirbyggjandi verndarráðstafana ef ójafnvægi skapast, en það var einmitt gert hér á landi í kjölfar neyðarlaganna haustið 2008. Í sömu málsgrein segir svo, með leyfi forseta:
„Ráðstafanirnar skulu hafa í för með sér eins litla röskun á framkvæmd samnings þessa og kostur er á og mega ekki vera víðtækari en brýnasta nauðsyn krefur til að ráða bót á þeim skyndilega vanda sem komið hefur upp.“
Ljóst er að sett eru skýr skilyrði um að ekki sé gengið lengra en nauðsyn krefur með þær ráðstafanir sem gripið er til og ávallt sé gætt meðalhófs. Minni hlutinn bendir á að ekki hefur verið leitað leiða til að grípa til annarra og vægari ráðstafana sem hafa í för með sér minni röskun á framkvæmd EES-samningsins. Jafnframt má spyrja hvort það sé brýn nauðsyn að lögleiða gjaldeyrisreglur Seðlabankans sem hingað til hafa verið settar til skamms tíma í senn, en slík tímabundin ráðstöfun er í mun meira samræmi við ákvæði EES-samningsins.
Það blasir því við að meginmál EES-samningsins á að hafa lagagildi á Íslandi. Í því felst að kveðið er á um frjálst flæði fjármagns. Með lögum nr. 2/1993, um Evrópska efnahagssvæðið, gengst Ísland jafnframt undir þá skyldu að skýra lög og reglur til samræmis við EES-samninginn og þær reglur sem á honum byggja, sbr. 3. gr. laganna. Með fyrirliggjandi frumvarpi er brotið gegn þessu ákvæði laganna enda er verið að leggja til alvarleg höft á frjálst fjármagnsflæði sem er ein af grundvallarstoðum EES-samningsins.
Þá er aðferð löggjafans sem beitt er í frumvarpinu vafasöm. Frumvarpið felur í sér langa upptalningu á fjármagnshreyfingum sem lýstar eru ólögmætar. Síðan er undirsettu stjórnvaldi, þ.e. Seðlabanka Íslands, veitt nánast ótakmörkuð heimild til að veita undanþágur frá bannákvæðunum. Í þessu felst framsal löggjafarvalds sem virðist í andstöðu við 2. gr. stjórnarskrár lýðveldisins, sbr. lög nr. 33/1944. Þá verður ekki annað séð en að brotið sé gegn grundvallarreglu stjórnarskrárinnar um jafnræði og eignarrétt, þ.e. bæði 65. gr. og 72. gr. stjórnarskrárinnar, sem felur í sér að borgarar eigi rétt á að hömlur á eignarrétti þeirra ráðist af lögum fremur en geðþótta stjórnvalda við beitingu undanþáguheimilda, eins og virðist vera með undanþáguheimildir Seðlabanka. Slíkar undanþáguheimildir stjórnvalda gera öll samskipti borgaranna við viðkomandi stjórnvald afar erfið og vandmeðfarin og rýrir mjög getu þeirra til að leita réttar síns ef þeir telja á sér brotið. Við höfum fengið um þetta mjög alvarleg dæmi sem hafa verið í fjölmiðlum, samanber fjárfestingar sem átti að fara hér út í.
Ekkert kemur fram um hvernig þessi heimild hafi verið nýtt hingað til eða hvernig ætlunin sé að beita henni í framhaldinu. Minna má á að nýlega þurfti sérstaka ákvörðun aðstoðarbankastjóra Seðlabanka Íslands til að fyrirtæki í alþjóðaviðskiptum gæti tekið út gjaldeyri af bankareikningi sínum vegna hóflegs kostnaðar við ferðir starfsmanna sinna á sölusýningu erlendis. Þá leikur vafi á lagalegum grunni Seðlabanka til að takmarka viðskipti með lögeyri lýðveldisins eins og höft á svokölluðum aflandskrónum bera með sér.
Hvað varðar einstakar greinar eru í a-lið 3. gr. gjaldeyrishöftin fest í sessi fram til loka árs 2015, þ.e. í 55 mánuði héðan í frá. Í tillögunni felast skýr skilaboð ríkisstjórnarinnar um að hún trúi ekki á gjaldmiðilinn og hafi ekki neina sýn um hvernig koma eigi íslenska hagkerfinu upp úr þeirri kreppu sem gjaldeyrishöftin eiga stóran þátt í að viðhalda.
Auk annars er í b-lið 3. gr. Íslendingum bannað að taka lán erlendis án þess að því fylgi sérstakur rökstuðningur. Erfitt er að sjá fyrir sér hvers vegna það eigi að banna erlendar lántökur íslenskra fyrirtækja eða einstaklinga. Því skyldu þeir sem geta fengið lán erlendis ekki fá að taka slík lán? Hér er um að ræða erlendan gjaldeyri sem kemur til landsins sem getur nýst til góðra verka. Vandamálið tengist þó hugsanlega því að ríkissjóður hefur ekki treyst sér til að sækja sér lánsfé á erlendan markað og því er einfaldast að banna það öllum öðrum líka.
Í d-lið 3 gr. er að finna afar smásmugulegar reglur um ferðagjaldeyri einstaklinga. Afar fróðlegt verður að fylgjast með því hvernig ríkisstjórnin hyggst hafa eftirlit með því að þessum ákvæðum laganna verði fylgt eftir verði fyrirliggjandi frumvarp að lögum. Þá verður áhugavert að sjá hvernig tryggt verði að menn kaupi einungis gjaldeyri fyrir eigin fjármuni og hvernig gengið verði eftir því að menn skili innan tveggja vikna því sem afgangs er af gjaldeyri þegar heim er komið. Hugmyndir og jafnvel tillögur hljóta að liggja fyrir sem áhugavert hefði verið að sjá í greinargerð frumvarpsins. Meiri hluta nefndarinnar farnaðist þó að leggja til breytingu á 3. mgr. þar sem kveðið er á um skilaskyldu gjaldeyris innan tveggja vikna. Er það vel enda ljóst að með ákvæðinu yrði lögð ríkari skilaskylda á einstaklinga en aðra innlenda aðila sem hafa þrjár vikur til að skila gjaldeyri sínum til fjármálafyrirtækis. Ekki er þó ljóst hvert á að skila klinki þar sem fjármálastofnanir taka ekki á móti smápeningum. Þá er ekki ljóst hvernig það að borgari eigi til að mynda eitt evrusent eða jafnvel 100 dollara ógni fjármálalegum stöðugleika lýðveldisins Íslands. Í greininni er einnig að finna undanþáguheimild þar sem fjármálastofnun nærri millilandaflughöfnum og við hafnir farþegaskipa getur fengið leyfi til að selja gjaldeyri öðrum en viðskiptavinum sínum en með því er nauðsynlegt ákvæði um að skylda Seðlabankann til að birta opinberlega upplýsingar um þessa aðila.
Í e-lið 3. gr. er að finna víðtækt bann við fjárfestingu í fjármálagerningum sem útgefnir eru í erlendum gjaldeyri. Bannið útilokar fjárfestingar einstaklinga og fyrirtækja fyrir eigin reikning í atvinnuskyni og setur þannig skorður við atvinnufrelsi. Ekki verður séð að almannahagur geti krafist svo víðtækrar skerðingar. Ákvæði greinarinnar gengur þannig í berhögg við 75. gr. stjórnarskrár lýðveldisins þar sem það er meginregla að öllum sé frjálst að stunda þá atvinnu sem þeir kjósa.
Með g-lið 3. gr. er innlendum aðilum óheimilt að framlengja lánveitingar eða lántökur ef samkomulag hefur orðið um önnur kjör en upphaflega. Undarlegt er að ekki megi semja um ný og betri kjör ef svo vill verkast. Raunar er stórfurðulegt að ekki megi semja um ný kjör yfir höfuð. Þannig gæti aðili sem hefur verulegar gjaldeyristekjur haft hagsmuni af framlengingu láns þó að kjörin séu ekki jafngóð og áður. Eins getur aðili sem er sammála því mati að krónan sé vanmetin verið því mótfallinn að innleysa gengistap ef honum gefst kostur á framlengingu í erlendri mynt.
Með l-lið 3. gr. er innlendum aðilum gert skylt að skila til fjármálafyrirtækis hérlendis innan þriggja vikna öllum erlendum gjaldeyri sem þeir eignast. Er hér um að ræða grófa tilraun til að lögfesta skerðingu á eignarréttinum. Ákvæðið gengur þannig þvert á 72. gr. stjórnarskrár.
Í n-lið 3. gr. er fyrirtækjum í eigu ríkis og sveitarfélaga veitt undanþága frá verulegum þáttum gjaldeyrishaftanna sem er til þess fallið að mismuna aðilum þar sem sum fyrirtæki búa við algjör höft en önnur ekki. Sérstaklega kemur þetta við fyrirtæki á samkeppnismarkaði, hvort sem er á sviði orkuframleiðslu eða fjölmiðlunar. Þannig rekur Orkuveita Reykjavíkur víðtæka starfsemi og hið sama á við um Landsvirkjun og svo hlýtur Ríkisútvarpið líka að falla undir þetta ákvæði. Hvers eiga samkeppnisaðilar þessara fyrirtækja, eins og HS Orka eða Norðurljós, að gjalda?
Ákvæði 5. mgr. n-liðar 3. gr. þar sem kveðið er á um að þeir sem eru með 80% af tekjum og 80% af gjöldum erlendis geti fengið undanþágu frá stórum hluta gjaldeyrishaftanna leiðir augljóslega til þess að fyrirtæki sem eru nálægt þessum mörkum kaupa frekar þjónustu erlendis en að beina þeim til innlendra þjónustuaðila. Jafnframt er stórfurðulegt að ekki skuli vera tekið tillit til stærðar fyrirtækis hér. Tekjur eins stærsta fyrirtækis landsins, Icelandair Group, eru til að mynda að um 70% í erlendri mynt sem útilokar fyrirtækið frá erlendum lántökum nema með undanþágum. Á fundi nefndarinnar kom fram í máli fjármálastjóra fyrirtækisins að hugsanlega neyddi ákvæðið það til að flytja höfuðstöðvar sínar úr landi.
Það verður afar athyglisvert að fylgjast með því þegar Seðlabankinn fer að refsa fyrir brot á lögum og reglum um gjaldeyrishöft, t.d. þegar einstaklingur skilar ekki klinki. Nokkra mynd af því eftirlitskerfi sem verið er að koma upp má fá með því að lesa úrskurð Persónuverndar frá 3. mars sl. um ákvörðun um heimildir Seðlabankans til vinnslu persónuupplýsinga í þágu gjaldeyriseftirlits. Það vekur reyndar upp spurningar um hvort eðlilegt geti talist að sami aðili sjái um reglusetningu, veitingu undanþágna, eftirlit, rannsókn brota og að hluta refsingar þegar um er að ræða svo umfangsmikil inngrip í réttindi borgaranna.
Ef frumvarpið verður gert að lögum er verið að senda skýr skilaboð um að gjaldeyrishöftin séu komin til að vera. Því gæti hér verið um að ræða ein alvarlegustu hagstjórnarmistök í gjörvallri Íslandssögunni. Því leggst 3. minni hluti algjörlega gegn því að þetta frumvarp verði samþykkt.
