framtíð innanlandsflugsins.
Virðulegi forseti. Mjög alvarleg staða er komin upp í innanlandsflugi okkar. Óvissa um Reykjavíkurflugvöll og skattahækkanir þær sem hafa dunið á þessari mikilvægu starfsemi hafa þegar tekið mikinn toll og er alls ekki útséð með framhaldið. Það eru alvarleg tíðindi fyrir þá um það bil 800 þúsund farþega sem hafa notað innanlandsflugið síðustu árin og getur verið hreint reiðarslag fyrir byggðir sem reiða sig á þennan samgöngumáta. Þetta er sérkennilegt í ljósi þess að gjarnan er vísað til þess, sem er augljóst, að innanlandsflugið er hluti af almenningssamgöngukerfi okkar og það er yfirlýst markmið stjórnvalda að efla þennan samgöngumáta sérstaklega að því er fram kemur í nýrri tillögu að samgönguáætlun. Hefur það verið svo? Því fer víðs fjarri. Stjórnvöld hafa lagt steina og kannski heilu björgin í veg innanlandsflugsins, vegið að því með skattálögum og teflt því í mikla tvísýnu.
Ég vakti athygli á þessari þróun í fyrra með því að hafa forgöngu um að málin yrðu rædd á þessum vettvangi. Þá vofðu yfir gríðarlega miklar skattahækkanir, allt að 400 millj. kr. litið yfir tveggja ára tímabil. Sem betur fer tókst að hrinda þeirri atlögu að nokkru. Dregið var úr áætluðum gjaldahækkunum ríkisins vegna mikilla mótmæla, bæði hér innan þings og vegna viðbragða úr samfélaginu. En enn er ætlunin að vega í sama knérunn. Enn eru boðaðar skattahækkanir, nú síðast í samgönguáætlun þeirri, eða tillögu að áætlun, sem lögð var fram á þessu þingi og Alþingi hefur nú til meðferðar. Þar er það boðað að á næstu tveimur árum verði gjöld á Reykjavíkurflugvelli hækkuð um 250 millj. kr. í tveimur áföngum á atvinnustarfsemi sem veltir um 4 milljörðum kr. Þetta eru geigvænleg tíðindi sem munu fyrirsjáanlega að lokum bitna á flugfarþegum og þeim byggðum sem háðastar eru flugsamgöngum.
Hér er ekki allt talið. Ljóst er að ríkisvaldið hefur fylgt markvissri stefnu undanfarin ár um að leggja auknar byrðar á innanlandsflugið sérstaklega. Opinber gjöld sem sérstaklega leggjast á innanlandsflugið hafa nú hækkað um meira en helming frá árinu 2009 og fram á þetta ár, eða um 114%, þar af um þriðjung frá því í fyrra. Það er ekkert smáræði. Sérstök skattahækkun á eina atvinnugrein, sem þó býr við afar þröngan kost, um meira en helming á ekki lengri tíma er í raun algjörlega óskiljanleg.
Lagðir hafa verið á nýir skattar og gjöld eins og leiðarflugsgjald og kolefnisgjald og aðrir tekjustofnar ríkisins af innanlandsflugi hækkaðir gríðarlega. Hér er höggvið þar sem hlífa skyldi. Enn eru boðaðar frekari hækkanir á kostnaði í innanlandsflugi í þeirri stefnumótun sem ríkisstjórnin hefur sett fram. Það sjá allir að þetta gengur alls ekki. Hér verður að skipta um kúrs.
Við höfum þegar séð beinar afleiðingar af þessu. Innanlandsflug á Sauðárkrók er nú aflagt þó að heimamenn rói öllum árum að því að koma því aftur á laggirnar.
Ég þekki vel svörin við þessu. Ríkissjóður þarf á fjármagni að halda. En hvernig er hægt að halda því fram að svo harkalega þurfi að vega að innanlandsfluginu, sem ekki þolir svona gjaldahækkanir, að það valdi því að álögur ríkisins hækki sérstaklega á þessa atvinnugrein um meira en helming á ekki lengri tíma? Það gengur auðvitað ekki. Nú er svo komið að innanlandsflug er að verða lúxus sem ekki er lengur á færi alls almennings.
Ég fletti upp á heimasíðu Flugfélags Íslands nú áðan til að athuga hvað það kostar að fljúga innanlands á nokkra staði. Í ljós kemur að það kostar nú án afsláttarkjara 38.300 kr. fram og til baka frá Egilsstöðum og 33.900 kr. frá Akureyri og Ísafirði. Fyrir hjón er því kostnaðurinn 70–80 þús. kr., að fljúga þessum leiðum á þessum kjörum. Svo geta menn reiknað ef um er að ræða ferðir fjölskyldna.
Ég ætla að taka annað dæmi. Setjum okkur í spor ungs námsmanns sem hefur haldið til háskólanáms frá Egilsstöðum eða Akureyri hingað til Reykjavíkur. Sá hinn sami vill kannski dvelja heima hjá sér um jól eða í lengri námsleyfum og lætur sér jafnvel detta í hug að heimsækja foreldra og ættingja einu sinni eða tvisvar yfir veturinn. Slíkt verður honum gjörsamlega óviðráðanlegt, nema eiga einhverja þá að sem hafa efni á að greiða þessi fargjöld fyrir hann.
Setjum þetta í annað samhengi. Í vetur var verið að takast á um það hér á Alþingi hvort hækkun innritunargjalda í háskólann, úr 40.000 kr. upp í 65.000 kr., væri aðför að jafnrétti til náms. Þá spyr ég: Hvað þá með rétt þessa unga fólks sem á ekki annan kost en að sækja nám sitt fjarri heimabyggð og þarf að lúta slíkum ferðakostnaði sem stafar meðal annars af skattahækkunum ríkisins á þennan samgöngumáta?
Til viðbótar við þetta höfum við séð að eldsneytiskostnaður innanlandsflugsins eins og annarra hefur hækkað gífurlega. Við erum því hér að ræða grafalvarlegt mál þar sem mjög mikið er í húfi fyrir mjög marga. Ég vil því skora á hæstv. innanríkisráðherra að standa með okkur vörð um innanlandsflugið í þágu landsmanna allra og alveg sérstaklega landsbyggðarinnar og þeirra sem minna mega sín. Ég höfða til réttlætiskenndar hæstv. ráðherra og bið hann um að leggja okkur lið við að hrinda þessari atlögu.
Að lokum vil ég spyrja hæstv. ráðherra hvernig hann sjái fyrir sér framtíð Reykjavíkurflugvallar og þar með innanlandsflugsins og fá fram afstöðu hæstv. ráðherra til flugvallarins og starfsemi hans hér í Reykjavík í framtíðinni.
