ákvörðun EES-nefndarinnar nr. 115/2012 um breytingu á XX. viðauka við EES-samninginn.

Frú forseti. Ég mæli hér fyrir nefndaráliti um tillögu til þingsályktunar um staðfestingu ákvörðunar sameiginlegu EES-nefndarinnar nr. 115/2012 um breytingu á XX. viðauka við EES-samninginn, sem fjallar um umhverfismál.

Með þessari tillögu er leitað heimildar Alþingis til að staðfesta umrædda ákvörðun EES-nefndarinnar og til að fella inn í samninginn tilskipun Evrópuþingsins og ráðsins frá 23. apríl 2009 um geymslu koltvísýrings í jörðu og um breytingu á tilskipun ráðsins 85/337/EBE, tilskipunum Evrópuþingsins og ráðsins 2000/60/EB, 2001/80/EB, 2004/35/EB, 2006/12/EB, 2008/1/EB og reglugerð nr. 1013/ 2006.

Markmið þessarar tilskipunar er örugg geymsla koldíoxíðs í jarðlögum. Tilgangur þess að fanga koldíoxíð varanlega úr andrúmsloftinu er að draga úr neikvæðum áhrifum og áhættu fyrir umhverfið og heilsu manna, að því marki sem mögulegt er, og leggja þannig lóð á vogarskálarnar í baráttunni gegn hlýnun jarðar af völdum gróðurhúsaáhrifa.

Innleiðing tilskipunarinnar kallar á lagabreytingar hér á landi. Ef ákveðið verður að heimila þá starfsemi, sem fellur undir gildissvið þessarar tilskipunar, þarf að setja löggjöf meðal annars um rannsóknarleyfi, geymsluleyfi, skyldur rekstraraðila og ríkisins, ábyrgð á geymslustöðum, aðgang að flutningsleiðum og geymslustöðum og viðurlög. Ef ákveðið verður að heimila ekki slíka starfsemi þarf hins vegar að banna hana sérstaklega með lögum.

Við umfjöllun nefndarinnar um þetta mál kom fram að umhverfis- og auðlindaráðuneytið mun hugsanlega leggja til að nýtt verði sú heimild í tilskipuninni að banna geymslu koldíoxíðs í skilningi tilskipunarinnar á öllu yfirráðasvæði Íslands. Ef svo færi yrði slíkt bann tímabundið og jafnvel háð endurskoðun samkvæmt ákvæði sem mætti setja í lög. Fram kom að bannið mundi ekki hafa áhrif á þau tilraunaverkefni um geymslu koldíoxíðs sem eru í gangi á Íslandi þar sem umfang þeirra væri enn ekki slíkt að þau féllu undir gildissvið þessarar tilskipunar. Þá kom einnig fram að yrðu íslensk tilraunaverkefni, til dæmis á vegum Orkuveitu Reykjavíkur, síðar að raunverulegum framkvæmdaverkefnum á þeim mælikvarða sem félli undir ákvæði tilskipunarinnar mætti aflétta þessu banni og heimila kolefnisföngun og geymslu. Hugsunin væri að með því mætti forðast kostnað fyrir ríkissjóð þar til fullvissa ríkti um hvort þessi tilraunaverkefni kæmu að fullu til framkvæmda eða ekki. Að öðrum kosti er búist við því að kostnaður yrði umtalsverður fyrir ríkissjóð, svo sem vegna regluverks í kringum rannsóknarleyfi og geymsluleyfi og vegna skyldna ríkisins, svo sem vegna mats á viðkomandi svæðum og svo framvegis.

Umhverfis- og auðlindaráðherra mun væntanlega leggja fram frumvarp í þessa veru til innleiðingar á tilskipuninni á komandi þingi.

Meiri hluti utanríkismálanefndar leggur til að litið verði til þeirra sjónarmiða sem fram hafa komið við umfjöllun málsins meðal annars hjá umhverfis- og samgöngunefnd og hvetur meiri hlutinn til þess að áfram verði haft gott samráð við alla aðila vegna innleiðingar þessarar tilskipunar í íslenskan rétt.

Það er tillaga meiri hluta utanríkismálanefndar að þessi tillaga verði samþykkt.

Undir nefndarálitið rita Árni Þór Sigurðsson, formaður og framsögumaður, Árni Páll Árnason, Mörður Árnason, Þuríður Backman og Oddný G. Harðardóttir.