fjáraukalög 2013.
Virðulegi forseti. Ég mæli fyrir nefndaráliti minni hluta fjárlaganefndar um frumvarp til fjáraukalaga fyrir árið 2013. Meiri hluti nefndarinnar lagði hinn 16. desember sl. fram á fundi fjárlaganefndar breytingartillögur við frumvarp til fjáraukalaga fyrir árið 2013. Frumvarpið var stuttu síðar, á þeim sama fundi, afgreitt til 3. umr. Enda þótt minni hlutinn hafi fengið óformlegar upplýsingar um áform meiri hlutans áður en fundurinn var haldinn telur minni hlutinn að fjárlaganefnd eigi að marka sér þá vinnureglu að frumvörp um fjárlög, fjáraukalög og tilheyrandi breytingartillögur séu ekki afgreidd til umræðu í þinginu fyrr en minni hlutinn hefur haft nægjanlegan tíma til yfirferðar og geti óskað eftir þeim gestum, gögnum og faglegum greiningum sem nauðsynlegar eru til að afgreiða mál með faglegum hætti. En því var ekki að heilsa við afgreiðslu fjáraukalagafrumvarpsins.
Að beiðni minni hlutans var leitað álits Ríkisendurskoðunar á fyrirætlunum mennta- og menningarmálaráðuneytisins um að flytja ónotaðar fjárveitingar á fjárlagalið sem notaður yrði á nýju fjárlagaári. Ríkisendurskoðun staðfesti þann skilning minni hlutans að það væri ekki í samræmi við anda laga um fjárreiður ríkisins að nota fjáraukalög með þeim hætti. Því hefur meiri hlutinn dregið til baka þær hugmyndir sem í millifærslunum fólust. Liðurinn Framkvæmd nýrrar skólastefnu er því felldur niður og framlög til námskrárgerðar, framhaldsfræðslu almennt og sérstakra fræðsluverkefna bakfærð.
Í frumvarpi til fjáraukalaga fyrir árið 2013 var ekki gert ráð fyrir breytingum á framlögum til fjarskiptasjóðs. Við 2. umr. um frumvarpið lagði meiri hlutinn til að þeim tekjum sem ríkissjóður hafði af útboði á tíðnisviði 4G-fjarskiptakerfisins yrði varið til greiðslu á hluta af samningi við fjarskiptafyrirtækið Farice ehf. Í fjárlögum hafði verið gert ráð fyrir að ríkissjóður greiddi kostnað við samninginn og var greiðslufyrirkomulaginu því breytt með þessum hætti. Minni hlutinn hefur beitt sér fyrir því að staðið yrði við upphaflegar áætlanir um að tekjur af sölu tíðnisviðsins yrðu notaðar til uppbyggingar á fjarskiptakerfinu innan lands, einkum til uppbyggingar á ljósleiðarakerfinu og háhraðatengingum. Með þessari breytingu fær fjarskiptasjóður 195 millj. kr. framlag til uppbyggingar kerfisins með greiðslum úr ríkissjóði eins og til stóð. Minni hlutinn telur eðlilegt að ríkissjóður greiði kostnað við þjónustusamning við Farice ehf. en tekjur af sölu á tíðnisviðum verði notaðar til uppbyggingar fjarskiptakerfisins eins og lög gera ráð fyrir.
Í lögum um fjarskiptasjóð, nr. 132/2005, segir í 6. gr. um tekjur sjóðsins:
„Tekjur fjarskiptasjóðs eru framlag úr ríkissjóði samkvæmt ákvörðun Alþingis og tekjur af ávöxtun fjármuna sjóðsins.
Tekjur ríkissjóðs sem til eru komnar vegna gjalda fyrir afnot af tíðnum, sem lögð eru á samkvæmt heimild í lögum um fjarskipti, nr. 81/2003, skulu renna í fjarskiptasjóð.“
Hér er um markaðar tekjur að ræða og lögbundin framlög til sjóðsins.
Í breytingartillögum meiri hlutans eru veitt framlög að fjárhæð 35 millj. kr. til Jöfnunarsjóðs sveitarfélaga, sérstakra viðbótarframlaga og gert er ráð fyrir að sjóðurinn veiti til viðbótar sömu fjárhæð þannig að heildarframlög úr honum verði 70 millj. kr. Við afgreiðslu frumvarpsins til 3. umr. kom fram hjá minni hlutanum að mikilvægt væri að nefndin hefði afrit af þeim gögnum sem nauðsynleg væru til að unnt væri að taka upplýsta afstöðu til fjárveitingarinnar.
Forsaga málsins er sú að 7. október 2008 gerðu bæjarstjórn Bolungarvíkurkaupstaðar og eftirlitsnefnd með fjármálum sveitarfélaga með sér samning um fjárhagslegar aðgerðir og eftirlit vegna fjárhagsstöðu bæjarfélagsins. Markmið samningsins var meðal annars að stöðva hallarekstur og skuldasöfnun, bæta eiginfjárstöðu og styðja rekstrargrundvöll sveitarfélagsins. Gerðar voru viðbætur við samninginn 17. febrúar 2009 þar sem bæjarstjórn Bolungarvíkurkaupstaðar skuldbatt sig meðal annars til að fylgja tilmælum eftirlitsnefndarinnar sem fram koma í aðgerðaáætlun nefndarinnar 7. janúar 2009 og meðal annars var vikið að í 6. tölulið í bréfi til samgönguráðherra þann dag.
Í bréfi Bolungarvíkurkaupstaðar til formanns fjárlaganefndar fyrir hönd nefndarinnar, dagsett 29. október 2013, er farið fram á efndir samningsins frá árinu 2008 og viðbótarsamnings 2009 og framlag á fjáraukalögum til lúkningar þeim. Bent er á að sú fjárhæð sem gengið var út frá að afskrifuð væri af Íbúðalánasjóði hefði verið afskrifuð að hálfu og aðkoma lánardrottna sem eftirlitsnefndin skuldbatt sig til að fylgja eftir hefði að hluta ekki skilað sér. Eftirlitsnefndin og hlutverk hennar er útlistað í 78. gr. og 79. gr. sveitarstjórnarlaga. Í 3. mgr. 78. gr. kemur fram að nefndin sé sérstakt stjórnvald sem heyri undir ráðherra. Samkvæmt þessu virðist nefndin því lægra sett stjórnvald gagnvart ráðuneytinu og því ekki sjálfstætt stjórnvald í skilningi stjórnsýsluréttar.
Álitamál er hvort samningar sem eftirlitsnefnd með fjármálum sveitarfélaga gerir séu skuldbindandi fyrir þriðja aðila, í þessu tilviki Íbúðalánasjóð. Minni hlutinn átelur vinnubrögð meiri hluta fjárlaganefndar sem lagði fram breytingartillögu um málið á fundi 16. desember og afgreiddi á þeim sama fundi. Kalla hefði þurft gesti, svo sem eftirlitsnefndina, fulltrúa Íbúðalánasjóðs og fagráðuneyti, fyrir nefndina til að rýna undirliggjandi gögn. Minni hlutinn telur rétt að afgreiða fjárbeiðnina í fjárlögum 2014 í stað fjárlaga 2013. Heimild hefði þá verið í 6. gr. fjárlaga með 70 millj. kr. fjárheimild á viðkomandi fjárlagalið til að verja til málsins hefði fullnægjandi athugun fjárlaganefndar á málinu leitt til þeirrar niðurstöðu.
Minni hlutinn fagnar því að náðst hafi samkomulag um að greiða út desemberuppbót til atvinnuleitenda. Við 2. umr. fjáraukalaga lagði minni hlutinn fram tillögu þar um sem meiri hluti hv. alþingismanna felldi. Fyrir baráttu minni hlutans og margra annarra í samfélaginu, svo sem ASÍ og BSRB, hefur meiri hlutinn skipt um skoðun og er nú tilbúinn í samstarf um málið. Allir fulltrúar hv. fjárlaganefndar standa að breytingartillögu þar sem lagt er til að desemberuppbótin verði greidd.
Undir nefndarálit minni hlutans skrifa ásamt þeirri sem hér stendur hv. þingmenn Brynhildur Pétursdóttir og Bjarkey Gunnarsdóttir.
