endurskoðun á slægingarstuðlum.

Virðulegi forseti. Ég flyt hér tillögu til þingsályktunar um endurskoðun á slægingarstuðlum. (Gripið fram í: Einn?) Ásamt mér eru flutningsmenn Vilhjálmur Árnason, Páll Valur Björnsson og Oddný G. Harðardóttir. (Gripið fram í.)

Tillagan hljóðar svo: „Alþingi ályktar að fela sjávarútvegs- og landbúnaðarráðherra að endurskoða reglur um slægingarstuðul og færa þær í þannig horf að staða aðila eftir svæðum verði jöfn, t.d. með því að heimila breytilegan stuðul eftir veiðisvæðum og tímabilum.“

Með fylgir stutt greinargerð en tillaga þessi var reyndar áður flutt á 144. löggjafarþingi.

Þegar talað er um að slægja eru innyfli fjarlægð úr kviðarholi fisks. Hlutfall slógs er misjafnt eftir tegundum. Á vef Fiskistofu er slægingarstuðla að finna en slægingarstuðull er hlutfall slógs af vigtuðum óslægðum fiski. Samkvæmt Fiskistofu er slægingarstuðull þorsks 0,84. Það þýðir að þegar þorski er landað óslægðum eru 84% af fiskinum dregin frá kvóta sem merkir að ef 1 þús. kílóum er landað af þorski eru 840 kíló dregin frá kvóta en 160 skráð sem slóg.

Slægingarstuðullinn er sá sami fyrir allt landið óháð veiðarfærum, veiðisvæðum, árstímum og öðru. Það er vitað að hlutfall slógs er mismunandi eftir því hvaða forsendur liggja að baki og gefur því augaleið að almennur stuðull upp á 16% slóginnihald mismunar aðilum. Algengt er á vertíð í janúar til maí á vertíðarsvæðum við Suður- og Vesturland að hlutfall slógs sé 25–30% og jafnvel hærra. Ef gert er ráð fyrir að 26% slóg séu í fiski og honum landað óslægðum eru aðeins 16% dregin frá vigt, en með réttu ætti að draga 26% frá til að fá rétta vigt af slægðum fiski. Þarna tapast 100 kíló af hverju tonni sem landað er óslægðu.

Líkt og fram hefur komið er slóginnihald þorsks mismunandi eftir því á hvaða stöðum er veitt, með hvaða veiðarfærum og á hvaða tímabili og því er unnt að hagnast á stuðlinum eins og hann er í dag. Þótt margir hafi slóginnihald sem nemur 25–30% eru aðrir með slóginnihald sem nemur 6–10%. Því er unnt að hagnast á því að landa óslægðum afla.

Flutningsmenn telja mikilvægt við endurskoðun reglna samkvæmt tillögugrein að kveðið verði á um hærri slægingarstuðul á svæðinu frá Horni í austri að Látrabjargi í vestri frá 15. janúar til 15. apríl ár hvert.

Lögð hefur verið áhersla á að nýta sjávarafurðir sem best og því er mikilvægt fyrir alla að nýta til fullnustu þau verðmæti sem geta skapast í greininni. Það gefur augaleið að þegar aðilar tapa á því að koma með óslægðan afla að landi munu þeir slægja hann úti á sjó og fleygja slógi fyrir borð sem þýðir að þau verðmæti sem nota mætti ef fiskur væri slægður í landi tapast og verðmæti minnka. Það er því ekki einungis hagur þeirra sem starfa í greininni að leiðrétta þennan stuðul heldur þjóðarbúsins alls.

Um þetta mál hefur verið fjallað oft og mörgum sinnum síðustu tvo áratugi og hafa margir lýst yfir áhuga á að koma breytingum í gegn en lítið hefur gerst þrátt fyrir ábendingar frá þeim sem verst verða fyrir þessu. Á aðalfundi Samtaka fiskvinnslu án útgerðar 12. nóvember 2005 kom meðal annars eftirfarandi fram í ávarpi þáverandi sjávarútvegsráðherra, Einars K. Guðfinnssonar, í tengslum við þetta mál:

„Vegna eindreginna óska hagsmunaaðila er nú gert ráð fyrir að slægingarstuðull verði afnuminn í nokkrum bolfiskstegundum, þ.e. þorski, ýsu og ufsa, og er gert ráð fyrir að þær tegundir verði ávallt vigtaðar slægðar. Gert er ráð fyrir að afla sé ýmist landað slægðum eða hann slægður í landi og vigtaður í kjölfarið. Kostirnir eru augljósir, aflaskráning verður nákvæmari og útgerðir munu ekki þurfa að sæta því að slóginnihald verði dregið af aflamarki þeirra.“

Það er ljóst að sú leið að setja alla undir sama hatt með 16% slóginnihald mismunar aðilum sem starfa innan sömu greinar. Það er kominn tími til að breyta þessu og leiðrétta stuðulinn svo allir sitji við sama borð.

Virðulegi forseti. Ég hef lengi talað fyrir þessari breytingu enda mikilvægt að slóg berist að landi en nú eru unnin mikil verðmæti úr slógi og skapa þau vinnslunni hundruð milljóna eða jafnvel milljarða í tekjur á hverju ári auk þess sem þau skapa ný, fjölbreytt og vel launuð störf í sjávarbyggðunum og það er svo mikilvægt. Þessi nýsköpun sem er mjög öflug í Grindavík, á Ísafirði og víðar hefur vakið athygli langt út fyrir landsteinana og nýlega heyrði ég í fréttum að forsætisráðherra Noregs, Erna Solberg, hefði talað um að Norðmenn þyrftu að fylgja í kjölfar Íslendinga og auka verðmæti í sjávarútvegi.

Það ætlum við að gera með þessari tillögu.