149. löggjafarþing — 31. fundur,  14. nóv. 2018.

vaktstöð siglinga.

81. mál
[16:35]
Horfa

Frsm. um.- og samgn. (Ari Trausti Guðmundsson) (Vg):

Herra forseti. Ég geri hér grein fyrir nefndaráliti um frumvarp til laga um breytingu á lögum um vaktstöð siglinga, nr. 41/2003. Það á sem sagt að breyta 12. og 14. gr. þessara laga sem lúta að hafnsögu og réttindum og skyldum leiðsögumanna. Í fyrsta lagi er lagt til að breyta 12. gr. til að skýrt sé að höfnum sé heimilt að mæla fyrir um hafnsögu innan hafnsvæða. Í öðru lagi er lagt til að tryggja betur réttindi og skyldur leiðsögumanna eða þá sem við köllum venjulega hafnsögumenn en hingað til hefur verið.

Þá að nefndarálitinu sem er frá umhverfis- og samgöngunefnd. Nefndin hefur fjallað um málið og fékk á sinn fund Björn Frey Björnsson frá samgöngu- og sveitarstjórnarráðuneytinu, Gísla Gíslason frá Hafnasambandi Íslands og Guðjón Atlason og Friðjón Axfjörð Árnason frá Samgöngustofu.

Nefndinni barst ein umsögn frá Samgöngustofu.

Það er skemmst frá því að segja að nefndin telur frumvarp þetta til mikilla bóta enda mikilvægt að lagastoðin fyrir hafnsögu sé skýr. Verndarhagsmunir hafnsögu eru ótvíræðir, þ.e. öruggar siglingar og vernd gegn mengun hafs og stranda og fleiri atriði og nauðsynlegt að kveða mjög skýrt á um hafnsögu og heimild hafna til að mæla fyrir um hafnsöguskyldu með skýrum hætti.

Fram komu athugasemdir við 4. mgr. 2. gr. frumvarpsins en samkvæmt þeirri málsgrein er leiðsögumanni heimilt að banna hverjum þeim sem ekki á lögmætt erindi að koma um borð í skip meðan hann hefur ekki lokið starfi sínu. Var bent á að ákvæðið væri ekki í samræmi við meginregluna um æðsta vald skipstjóra um borð í skipi sínu eins og hún kemur fram í sjómannalögum, þau eru frá 1985, og eins siglingalög frá sama ári. Brýnt væri að verkaskipting skipstjóra og leiðsögumanns væri skýr, þ.e. að skipstjóri beri ábyrgð á skipinu og siglingu þess, leiðsögumaður aðeins á leiðsögunni. Það sé skipstjóra að tryggja að leiðsögumaður verði ekki truflaður við störf sín að óþörfu, t.d. með því að banna þeim sem ekki eiga lögmætt erindi að koma um borð í skip.

Nefndin tekur undir þessi sjónarmið og leggur til að 4. mgr. 2. gr. frumvarpsins verði felld brott.

Þá var bent á að óskýrt væri hvernig leiðsögumaður eða hafnsögumaður ætti að uppfylla þá skyldu sína sem fram kemur í 4. málslið 2. mgr. 2. gr. að hann skuli reyna með öllum tiltækum ráðum að halda útbreiðslu mengunar í lágmarki. Nefndin bendir á að ekki er um nýtt ákvæði að ræða en þessa skyldu er að finna í 2. málslið 2. mgr. 14. gr. gildandi laga. Framkvæmdin að þessu leyti er því óbreytt. Í ljósi framangreindra sjónarmiða leggur nefndin til að frumvarpið verði samþykkt með þeirri einu breytingu að 4. mgr. 2. gr. falli brott.

Undir þetta rita fimm nefndarmenn en fjarverandi voru við afgreiðslu málsins: Helga Vala Helgadóttir, Karl Gauti Hjaltason, Rósa Björk Brynjólfsdóttir og Vilhjálmur Árnason. Björn Leví Gunnarsson, áheyrnarfulltrúi í nefndinni, var samþykkur áliti þessu. Þeir sem skrifa undir eru auk mín Bergþór Ólason, formaður, Hanna Katrín Friðriksson, Jón Gunnarsson og Líneik Anna Sævarsdóttir.

Herra forseti. Ég hef lokið máli mínu.