149. löggjafarþing — 106. fundur,  20. maí 2019.

umræðuhefð á þingi.

[15:32]
Horfa

Helgi Hrafn Gunnarsson (P):

Virðulegi forseti. Halda mætti margar ræður um umræðuna um þriðja orkupakkann. Mig langar að ræða tiltekinn anga þess við hæstv. forsætisráðherra, en það er hvernig sú umræða endurspeglar djúpstætt vantraust í garð Alþingis, þingmanna og stjórnmálamanna almennt, vantraust á því að þeir vinni í þágu almennings. Fólk á bara mjög auðvelt með að trúa því að þing og ríkisstjórn glutri yfirráðum Íslendinga yfir auðlindum sínum og nýtingarrétti yfir þeim.

Umræða sem er smekkfull af tortryggni hefur forskot á alla sem reyna að róa taugar. Reyndar þykir það tortryggilegt að reyna að róa taugarnar yfir höfuð, það er merki um að vera orðinn samdauna helspilltu öflunum sem raunverulega stjórna. Það hvarflar ekki að neinum að hugsanlega hafi stjórnmálamaður kynnt sér málið rosalega vel og komist að réttri niðurstöðu. Við erum kannski orðin svo vön þessari tortryggni að okkur finnst hún vera eðlilegur hluti af lýðræðislegri umræðu. En það felst í henni ógn, virðulegi forseti. Tortryggnin er ekki gagnvart stjórnmálamönnum sem sitja hverju sinni eða báru ábyrgð á hruninu 2008, hún er farin að beinast gegn getu lýðræðisins sjálfs til að geta tekið ábyrgar ákvarðanir. Í dag er uppgangur afla sem ala á þessari tortryggni og gengur vel vegna þess að því miður er sannleikskorn í tortryggninni. Sporin hræða. Stjórnmálin hafa margoft fallið á prófinu.

Þá vilja stjórnmálamenn gjarnan bæta ímyndina með einhverjum hætti. Ég vil beina því til hæstv. forsætisráðherra að það þarf ekki að bæta ímynd Alþingis, það þarf að bæta Alþingi. Það er ekki spurning um að okkur líði vel hér á Alþingi heldur hvort lýðræðið sjálft muni áfram njóta trausts. Það er mikil og vond tilhneiging í stjórnmálum til að láta eins og allar gagnrýnisraddir séu bara eitthvert tuð. Yfirvöldum finnst þau alltaf rosagagnsæ og samstarfsfús, engum valdhafa finnst hann sjálfur fara illa með völd. En það þýðir ekkert að láta eins og við séum að gera nóg og við hljótum að líta svo á að það liggi fyrir að svo sé ekki.

Mig langar því að spyrja hæstv. forsætisráðherra, ekki um hvernig við bætum ímynd Alþingis heldur hvað við getum gert að mati ráðherra til að hætta að þurfa þess.