150. löggjafarþing — 35. fundur,  26. nóv. 2019.

störf þingsins.

[13:55]
Horfa

Herdís Anna Þorvaldsdóttir (S):

Virðulegur forseti. Í gær fór fram umræða um nýskógrækt og kolefnisbindingu í þessum sal. Það var viðeigandi að fylgjast með þeirri umræðu á mínum fyrsta þingfundi þar sem ég hóf upphaflega afskipti af stjórnmálum til að styðja ömmu mína og nöfnu í baráttunni fyrir íslenskri náttúru. Barátta hennar hófst fyrir meira en hálfri öld og enn sést varla til lands. Gróðurhula landsins er mjög illa farin og af gervihnattamyndum má sjá að hún hefur lítið breyst frá aldamótum. Þegar við metum kolefnisbindingu vegna nýræktunar skóga er áhugavert að skoða hverju landið sjálft andar frá sér. Það er nefnilega eitt að binda og annað að stöðva losun en okkar stærsti losandi koltvíoxíðs er landið sjálft. Í skýrslu frá 2016 eftir Jón Guðmundsson kemur fram að nettólosun frá íslensku mólendi gæti numið allt að 38 milljónum tonna koldíoxíðs á ári en til samanburðar losaði allt íslenska hagkerfið 4,7 milljónir tonna árið 2017.

Eina leiðin til að land hætti að losa og fari að binda er að landið grói upp og til þess þarf það frið. Við ráðum ekki við eldvirkni og veðurfarssveiflur en við getum stýrt beit. Við þurfum að gefa landinu tækifæri til að gróa þar sem það er illa farið, en sá viðsnúningur og sjálfsáning skóga verður aldrei raunhæfur veruleiki á meðan lausaganga er meginstef í landnýtingu okkar.

Virðulegur forseti. Við erum leiðandi meðal þjóða heims í ábyrgri nýtingu auðlinda hafsins en þegar kemur að nýtingu gróðurlendis erum við ekki til fyrirmyndar. Við vöktum fiskstofna og stýrum nýtingu þeirra vel en þegar kemur að vöktun lands og beitarstýringu skortir okkur yfirsýn og úrræði.

Í skýrslu OECD frá 2014 erum við gagnrýnd harðlega fyrir skort á rannsóknum og vöktun á gróðurfari landsins. Jarðvegseyðing er sögð meiri háttar vandamál á Íslandi, m.a. vegna ofbeitar, og að styrkjakerfi landbúnaðarins ýti undir vandann. Við erum föst í viðjum vanans og hrædd við breytingar en ég vitna í hvatningarstef sem amma heillin hafði ávallt að leiðarljósi: Við berum þá skyldu gagnvart afkomendum okkar og náttúrunni að skila gróðurþekju landsins í betra ásigkomulagi en við tókum við henni. (Gripið fram í: Heyr, heyr.)