fiskveiðistjórnarkerfið.

Herra forseti. Fiskveiðistjórnarkerfið okkar er gallað. Það hyglir fáum, vinnur gegn nýliðun og gerir ekki miklar kröfur til þeirra sem fá að fénýta sjávarauðlindina. Auk þess er eftirlitið afar veikt. Bölvun auðlindanna er þekkt hugtak í hagfræði. Það kann að hljóma einkennilega en spilling er böl sem getur oft verið fylgifiskur skjótfengins gróða sem miklar náttúruauðlindir geta skapað. Ísland býr yfir ríkulegum sjávarauðlindum og þessi bölvun vofir yfir okkur líkt og Namibíu. Það hlýtur því að vera viðfangsefni okkar stjórnmálamanna að sjá til þess að kerfið sem við setjum um nýtingu auðlinda, bæði hvað varðar úthlutun nýtingarleyfa sem og verðlagningu þeirra, verði sem gagnsæjast og byggi á jafnræði. Pólitískar ákvarðanir um veiðigjöld og úthlutanir bjóða spillingunni heim. Í þessu ljósi eigum við að líta á allar ákvarðanir sem stjórnvöld hafa tekið um nýtingarleyfi og auðlindagjöld og gera breytingar til að takmarka spillingarhættu.

Það er ákveðinn vendipunktur í umræðum um auðlindanýtingu nú þegar spillingarhættan verður svo sýnileg með Samherjaskjölunum. Við í Samfylkingunni höfum í nær tvo áratugi eða allt frá stofnun flokksins lagt fram tillögur um sanngjarnara og gagnsærra kerfi. Heppilegasta leiðin til að ákveða gjald fyrir sérleyfi til nýtingar á takmarkaðri auðlind er að nýta markaðslögmálin og bjóða út sérleyfin í viðráðanlegum skrefum og útfæra tilboðsleiðina með því að setja reglur sem taka tillit til byggðasjónarmiða, koma í veg fyrir samþjöppun og virða sérstöðu minni útgerða.

Ég vil benda hæstv. ráðherra á og hv. stjórnarþingmanni sem hér hefur talað að útboðsskilyrði á markaði eru algeng. (Forseti hringir.) Við höfum einnig talað fyrir því að aukinn ávinningur gangi beint til sveitarfélaganna í landinu. Það er hægt að laga gallað kerfi. (Forseti hringir.) Það er viljinn sem þarf að vera til staðar.